سلام نو – سرویس اقتصادی: دلار به هجده هزار تومان رسید و سکه مرز هفت و نیم میلیون تومان را رد کرد تا بسیاری انتظار جهش قیمت دیگری در ارز، طلا و البته کالاهای دیجیتال و غیردیجیتال را داشته باشند، کالاهایی که همین حالا هم نسبت به ابتدای سال افزایش قیمت سی تا شصت درصدی داشته‌اند.
در روز‌های گذشته عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی تلویحا اعلام کرده بود که بازار ارز بار دیگر در کنترل بازارساز قرار گرفته است، ولی پس از خبر اعلام تحریم جدید کشتیرانی ایران توسط آمریکا آن هم بعد از صادرات نفت به ونزوئلا، هیجان تا حدی به معاملات بازگشت، هیجانی که اگر وجود نداشت شاید دلار می‌توانست به کانال شانزده هزار تومان باز گردد.
با این همه با اعلام تحریم‌های جدید نه تنها دلار به پشت کانال هجده هزار تومان رسید بلکه یورو هم در کانال بیست هزار تومان تثبیت شد تا افق‌های کانال‌های بالاتر هم در نظر تحلیلگران بازار ارز به چشم بخورد.
قیمت ارز در حالی افزایش یافت که همتی گفته بود بانک مرکزی در حال حاضر جلوی افزایش قیمت ارز را گرفته است و به تدریج هم قیمت را تعدیل خواهد کرد.
اما چرا چنین اتفاقی نیافتاد؟ رئیس بانک مرکزی دلیل این کار را بازی روانی آمریکا می‌داند و معتقد است که هر زمانی که بازار ارز ایران به ثبات نسبی می‌رسد آمریکا تحریم‌های بی‌اثری وضع می‌کند و رسانه‌های حامی آمریکا با ایجاد جو روانی قیمت دلار را بالا می‌برند.
با این اوصاف مهم‌ترین پرسش پیش روی مردم در این روزها این است که آینده قیمت دلار چه خواهد بود؟ قیمت دلار در سال ۱۳۹۸ با افزایش ۱۵٫۵ درصدی مواجه شد و به نظر می‌رسد در سال 99 نیز نباید انتظار متفاوتی از بازار ارز داشته باشیم.
با این همه با توجه افزایش قیمت کالاهای مختلف و کاهش قدرت مردم احتمال این وجود دارد که قیمت دلار در مقاطعی با کاهش رو به رو شود یا شیب افزایش قیمت آن کند شود،اما بعید است که روند افزایش قیمت دلار در سال 99 متوقف شود.
در کنار تمام این‌ها یک خطر بزرگ هم بیخ گوش اقتصاد ایران است و آن کسری بودجه بزرگی است که احتمالا به تغییر لایحه بودجه نیز منجر شود. این کسری بودجه به دلیل سقوط قیمت نفت و البته شیوع کرونا رخ داده و عواقب آن می‌تواند در هر جایی از جمله قیمت دلار خود نمایی کند.
تحریم‌های این چنینی به خصوص از سوی کره جنوبی اعتراض رئیس بانک مرکزی را نیز در پی داشت. او با تاکید بر اینکه خرید غذا و دارو مشمول تحریم‌های غیرقانونی آمریکا هم نیست گفت: اقدامات بانک‌های کره جنوبی مانع از آن می شوند که ایران بتواند از پول خود برای خرید مواد غذایی و دارو استفاده کند.
همتی با تاکید بر این که ایران می تواند برای دسترسی به منابع خود به اقدامات قانونی روی آورد می‌گوید: این ناراحت‌کننده است که شاهد آن باشیم بانک‌های کره‌ای با خیال راحت تعهدات خود و توافق‌های مالی بین‌المللی رایج را زیر پا می‌گذارند و تصمیم گرفته‌اند از تحریم‌های غیرقانونی و یک‌جانبه ایالات متحده پیروی کنند.
در این میان اگر ایران بتواند منابع ارزی خود را به خصوص در کشوری مثل کره جنوبی آزاد کند آن گاه می‌تواند امید داشته باشد که در برای کنترل بحران‌های اقتصادی پیش روی خود کاری بکند و گرنه باید برای رویارویی با چالش‌های جدی آماده شود.
نکته مهم دیگر این جا است که این بار دیگر سلطان سکه، دلار، خودرو و چیزی شبیه به آن نمانده که دادگاهی یا اعدام نشده باشد. این بار دیگر با چنین اقداماتی بعید است دولت بتواند اثر روانی خاصی روی بازار بگذارد و چاره‌ای جز پیدا کردن راه‌های اقتصادی و سیاسی درست و حسابی برای کنترل قیمت ارز یا رها کردن ترمز آن ندارد.
این بار سلطانی باقی نمانده که مسئولیت به گردنش بیافتد و مسئولان بتوانند مسئولیت تنش در بازار ارز را به گردنش بیاندازند و چاره‌ای جز رو در رویی با واقعیت برهنه اقتصاد و سیاست ندارند.
