سلام نو - سرویس اجتماعی : شورایاریها این روزها تقریبا تعطیل شده اند و برخلاف وعدههای گوناگون در رابطه با انتخابات شورایاریها امسال هیچ انتخاباتی در این زمینه برگزار نخواهد شد و مشخص نیست تکلیف پنجمین دوره شورایاری های پایتخت چه میشود.
به گزارش سلام نو، شورایاریها به عنوان نهادهایی که متشکل از معتمدان محلی هستند و بدون هیچ گونه هزینه مالی از سوی شهرداری امکان بهره برداری از ظرفیت آنها وجود دارد، امروز نقشی که از ابتدا انتظار می رفت را در مدیریت شهری ایفا نمی کنند.
تاریخچه شورایاریها به کجا میرسد؟
از ابتدای انقلاب، آیت الله طالقانی مهمترین شخصیتی بود که موکدا بر لزوم توجه به مساله شوراها تاکید میکرد. با روی کار آمدن سید محمد خاتمی در دوم خرداد 76، مساله شوراها وارد مرحله جدیدی شد و بعد از موافقت ها و مخالفت های پرشمار بالاخره اولین انتخابات شوراها در سال 77 برگزار شد. شورای اول اگر چه تجربه ناموفقی بود و کارش به آخر نرسید؛ اما از دل همین شورا، نهادهای مردمی به نام شورایاری ها شکل گرفت.
اولین انتخابات شورایاری ها با رویکرد توسعه محله محوری در محله جوانمرد قصاب و محله حکیمیه (منطقه ۴) برگزار شد و در ده محله تهران هم به صورت پایلوت برگزار شد. در دوره دوم شورایاری ها انتخابات برای این نهاد مردمی رونق بیشتری پیدا کرد و در 371 محله تهران، مردم به پای صندوق های رای آمدند و معتمدان محلی خود را انتخاب کردند. دوره سوم شورایاری ها همزمان با شورای سوم آغاز به کار کرد. در این دوره توجهات به سمت شورایاری ها و کارکردهای آن بیشتر جلب شد. تلاش های احمد مسجدجامعی به عنوان یکی از اعضای شهر که بیشترین تعاملات را با معتمدان محلی داشت، در این راستا بسیار تاثیرگذار بود. در این دوره با ایجاد سراهای محله، تلاش شد تا شورایاری ها به عنوان پارلمان محله ایده های خود را در بستر سراهای محله عملیاتی کنند. دوره چهارم شورایاری ها هم اگرچه با حرف و حدیث هایی نظیر ردصلاحیت های بی مبنا همراه بود، اما این انتخابات هم با پوشش رسانه ای قابل قبول برگزار شد.
احمد حکیمیپور، عضو شورای اول و چهارم در رابطه با اهداف مدنظر نهادی همچون شورایاری گفته است: "قرار بود شورایاریها به عنوان یک سری انجمنهای غیرسیاسی و غیرانتفاعی به تصمیمگیریهای شورا کمک کنند اما به جای آن یارِ شهرداری شدند." در واقع وابستگی شورایاری ها به شهرداری نگرانی مهمی بود که از ابتدا در ذهن شکل دهندگان این نهاد بود.
شورایاریها در دور جدید شورا
برخی شورایاران به دلیل ضعف در نظارت بر عملکردشان بسیاری را نسبت به نهاد شورایاری دلسرد کردند. با این حال باید اذعان داشت که شورایاری ها این ظرفیت را دارند تا به عنوان یک نهاد مدنی، وظیفه خود یعنی نهاد واسط بودن میان مردم و شهرداری، به عنوان یک نهاد اجرایی را انجام دهند.
شورایاران باسابقه، این روزها عملکرد شورای شهر پنجم را در بها دادن به نهاد شورایاری کافی نمی دانند. آنها معتقدند شورای قبلی با همه ایراداتی که داشت، نسبت به این شورا بیشتر شورایاری را مورد توجه قرار می داد. در این دور آرش میلانی به جای احمد مسجدجامعی محوریت فعالیت در ستاد شورایاری ها را به عهده گرفت. به نظر می رسد آن طور که باید و شاید نتوانسته نظر مثبت شورایاران را جلب کند.
خلأ قانونی؛ مشکل همیشگی شورایاریها
در طی این سالها بسیاری از منتقدین شورایاری ها از آن رو مخالف برگزاری انتخابات شورایاری ها بودند که آن را مطابق با قانون موجود نمی دانستند. به عبارتی خلأ قانونی مشکل همیشگی شورایاری ها بوده است. برخی نمایندگان مجلس پیشتر اعلام کرده بودند که برای برگزاری دور پنجم این انتخابات در پی رسیدن به یک راهکار قانونی هستند.
تکلیف انتخابات شورایاری ها به عنوان تنها انتخاباتی که در سطح گسترده و به صورت کاملا غیرسیاسی انجام می شود، مشخص نیست و شورایاری ها این روزها با بی مهری رو به رو شده اند.سخنگوی شورای شهر مدتی پیش در گفت و گویی اظهار کرده بود که با پیگیریهای اعضای شورای شهر تهران و با تایید و دستور وزیر کشور انتخابات شورایاریهای محلات تهران تا پایان امسال با همکاری فرمانداریتهران، نیرویانتظامی و مدیریت شهری برگزار میشود. با این حال نه تنها امسال انتخابات برگزار نمی شود بلکه اساسا تکلیف پنجمین دوره این شورا در هاله ای از ابهام است.