روانشناسان به طور سنتی براین عقیده هستند که هیجانات اعم از مثبت (مانند خوشحالی یا هیجان زدگی) و منفی ( مانند غم یا اضطراب) در دو سر یک طیف هستند و افراد در لحظات مختلف بر روی این طیف در نوسان هستند. بنابراین، ما در هر لحظه هیجانات مثبت و منفی را تجربه میکنیم که هردو یکدیگر را مهار میکنند. برای مثال، اگر از روز خود لذت برده باشید با یک خبر ناراحت کننده احتمالا ناراحت میشوید.
با این حال، یکی دیگر از دیدگاهها، تجربه همزمان هیجانات متفاوت را ممکن دانسته است؛ براین اساس احساسات مثبت و منفی مستقل بوده و تجربه همزمان این هیجانات این امکان را به افراد میدهد تا هیجانات مختلط را تجربه کنند.
تجربه احساسات مختلط رایجتر از احساسات منفی است!
در یک مطالعه به رهبری کیت بارفورد مشخص شد که چگونه احساسات مختلط در زندگی روزانه به وجود میآید. در میان سه گروه از شرکتکنندگان، بارفورد و همکارانش دریافتند که وقتی احساسات منفی تشدید میشوند (مانند دنبال کردن یک رویداد منفی)، احساسات مختلط آشکار میشوند و افراد پیوسته احساسات منفی را با احساسات مثبت به صورت همزمان تجربه کنند.
بنابراین، احساسات بد همیشه خاموش نمیشوند و تنها احساسات مثبت و منفی را همزمان تجربه میکنند. این مطالعه همچنین نشان داد که احساسات کاملاً منفی (عدم وجود هرگونه احساسات مثبت) به طرز شگفتآور نادر است. در هر سه گروه مطالعاتی، شرکت کنندگان احساسات کاملا منفی را کمتر از 1٪ از زمان در طول یک تا دو هفته تجربه میکنند. در مقابل، احساسات مختلط تا 36٪ از زمان گزارش شده است. و نشان میدهد که احساسات منفی ما گاهی چنان قوی هستند که حداقل در شرایط روزمره بر احساسات مثبت ما غلبه کنند.
احساسات مختلط در طول همه گیری COVID-19
در حال حاضر، با "شرایط عادی" روبرو نیستیم. با گسترش کرونا در سراسر جهان، بسیاری از کشورها با اعمال قوانین قرنطینه به این نتیجه رسیدهاند که زندگی هرگز به حالت عادی باز نمیگردد. مطمئناً احساسات منفی در چنین مواقع ناگواری از زندگی حاکم میشوند.
برای بررسی این هیجانات، در اواخر ماه مارس 854 نفر از مردم استرالیا راجع به تجربیات عاطفی آنها در اواخر ماه مارس، مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که 72 درصد از نمونهها احساسات منفی را تجربه کردهاند.
با این حال، تقریباً همه این افراد احساسات مثبتی مانند شادی و رضایت را گزارش کردهاند. تنها 3٪ از نمونهها در زمان بروز بحران، احساسات منفی را نشان دادند. در مقایسه، حدود 70٪ از مردم اظهار داشتند که احساسات مختلط و درهمی را تجربه کرده بودند که از گزارش قبلی بالاتر بود.
این احساسات مختلط ممکن است ناشی از افکار و احساسات متضاد در مورد وضعیت فعلی ما باشد. به عنوان مثال، ما ممکن است از فاصله اجتماعی ناراضی باشیم، اما آن را به خاطر سلامت جمعی خود رعایت میکنیم. همچنین، ممکن است ما از خلاقیت و نوآوریها در امور شغلی و زندگی لذت ببریم، حتی اگر دشوار باشند. در واقع، تقریبا نیمی از شرکتکنندگان گزارش دادند که از پرداختن به برخی از چالشهای دوران قرنطینه لذت میبرند.
چه کسی احساسات مختلط را بیشتر تجربه میکند؟
احساسات ما صرفا با شرایطی که در آن قرار داریم مشخص نمیشود بلکه شرایط قادر به تحت تاثیر قرار دادن شخصیتمان نیز است. در مطالعه بارفورد و همکارانش، افراد با ثبات عاطفی کمتر یا روانرنجوری کمتر به احتمال بالاتری از شرایط تاثیر میپذیرند و احساسات منفی را تجربه میکنند. چراکه این افراد نسبت به افزایش احساسات منفی در نتیجه رویدادهای منفی حساسیت بالاتری دارند
همین یافته در بررسی ما در زمینه COVID-19 پدیدار شد. این مطالعه نشان داد که ثبات عاطفی پایین پیش بینیکننده قویتری از احساسات مختلط نسبت به سایر عوامل موقعیتی و جمعیت شناختی است. عواملی مانند سن (افراد جوانتر احساسات مختلط بیشتری را تجربه میکردند) است و میزان اختلال در فعالیتهای روزانه فرد را شدت میدهد.
آیا احساسات مختلط می توانند مفید باشند؟
جالب است که روانشناسان فکر میکنند احساسات مختلط ممکن است فواید زیادی داشته باشد. به طور خاص، در حالی که احساسات کاملاً منفی میتواند ما را در مسیر رسیدن به اهدافمان کند کنند اما این عواطف مختلط ممکن است ما را برای پاسخگویی به شرایط نامشخص به روشهای انعطافپذیر آماده سازند.
در زمانی که عذاب و رنج دوران همه گیری مورد توجه است، شیوع بالای احساسات مختلط در طول این بیماری، ممکن است خبر خوبی برای سلامت روان ما باشد.