سلام نو – سرویس اقتصادی: این روزها سازمان بیمه مرکزی روزهای شلوغی را سپری می‌کند. ویروس کرونا بسیاری از کارمندان و کارگران را بیکار کرده کسب و کارهای زیادی هم عملا یا ورشکست شده اند یا سوددهی‌شان به حداقل ممکن رسیده و ناگزیر دست به تعدیل نیرو زده اند.
به گزارش سلام نو، آن طور که مدیرکل بیمه بیکاری وزارت کار خبر داده از روز 23 اسفند سال 98 تاکنون بیش از 783 هزار نفر درخواست دریافت بیمه بیکاری داشته اند و از این تعداد 654 هزار نفر مشمول برقراری بیمه بیکاری در مرحله اول شده اند. این البته به جز آمار افرادی است که به هر دلیل این درخواست را نداده اند. از همه اینها که بگذریم تعداد بسیار زیادی از افراد هستند که اساسا تحت پوشش بیمه قرار ندارند. در واقع تردیدی نیست که بیکاری واقعی از آنچه آمار و ارقام بیمه بیکاری می گوید بسیار بیشتر است.
در این بین نباید از مشاغل غیررسمی هم غافل شد. بسیاری از دستفروشان و کارگران خانگی به خاطر شیوع کرونا عملا بیکار شده اند و خیلی از آنها مشخص نیست چگونه زندگی خود را می گذرانند. روزنامه فرهیختگان درباره این مشاغل نوشته حدود چهار میلیون نفر مشغول فعالیتند که حداقل دو میلیون نفر از آنان فاقد بیمه و کمترین حقوق شغلی و معیشتی حداقلی هستند اما نکته نگران‌کننده اینکه، این افراد مشمول هیچ کدام از تسهیلات و بسته‌های حمایتی دولت نمی‌شوند. گرچه این فعالیت‌ها طیف مختلفی از فعالیت‌ها همچون تراکت‌پخش‌کن‌ها، دستفروشان لباس، کفش، پیراهن، شلوار، جوراب، گل، فال حافظ، خوراکی، مواد آشامیدنی در مترو و کنار خیابان، مشاغل اینترنتی، شغل در منزل و… می‌شود، اما در گزارش حاضر به جهت نبود اطلاعات آماری، از عنوان کلی مشاغل غیررسمی استفاده شده است.
در حالت معمول اگر شخصی شغلش را از دست می داد و مشمول قانون کار بود می توانست با پرداخت سه درصدی حق بیمه بیکاری پس از طی مراحل اداری از خدمات آن استفاده کند و تا سقف 80 درصد حقوق ماهانه‌اش را به عنوان مستمری در دوران از دست دادن شغل دریافت کند.
در حال حاضر افرادی که به واسطه ویروس کرونا از کار بیکار شده اند شرایطشان تفاوت دارد و مدل جدیدی از مستمری بیکاری برایشان توسط دولت در نظر گرفته شده است. دولت با تزریق پنج هزار میلیارد تومان به صندوق بیکاری قصد دارد افراد آسیب دیده را یاری کند. سامانه bimebikari.mcls.gov.ir هم به همین منظور راه اندازی شده است.
مسعود بابایی، مدیرکل بیمه بیکاری وزارت کار درباره مشمول شدن متقاضیان بیمه بیکاری اعلام کرده مشاغل پرخطر تا پایان اردیبهشت بیمه بیکاری دریافت می کنند و مشاغل کم خطر که به دستور رییس جمهوری باید فعالیت خود را آغاز کنند، فعلا تصمیم براین است که تا پایان فروردین ماه بیمه بیکاری دریافت کنند. بابایی البته می گوید نه شروع پرداخت، نه مبلغ پرداخت و نه مدت پرداخت هنوز مشخص نشده است. به نظر می رسد پرداخت بیمه بیکاری در انتظار تخصیص بودجه کافی است.
دولت در وضعیتی باید بحران فعلی را مدیریت کند که امسال هم همچون سنوات گذشته با کسری بودجه مواجه است. این در حالی است که کاهش قیمت نفت و ویروس کرونا باعث شده تا مرکز پژوهش های مجلس پیش بینی کسری بودجه 180 هزار میلیارد تومانی را داشته باشد.
مرکز پژوهش های مجلس در روز نهم فروردین گزارشی منتشر کرد که نشان می داد سونامی بیکاری در سال 99 قابل قیاس با سالهای گذشته نیست. این مرکز ضمن انتشار گزارشی در رابطه با پیامدهای اقتصادی کرونا، بحران بیکاری را برای 2.8 تا 6.4 میلیون نفر از شاغلان فعلی هشدارآمیز خواند و نوشت ممکن است به خاطر بحران کرونا برای دوره ای این تعداد شغل فعلی خود را از دست بدهند.
مرکز آمار ایران نرخ بیکاری در زمستان سال ۹۸ را ۱۰.۶ درصد اعلام کرده بود در شرایطی که تعداد قابل توجهی از شاغلان تحت پوشش بیمه هستند. پیش بینی مرکز پژوهش های مجلس این است که پس ازپایان فاصله گذاری اجتماعی شاهد کاهش اثر کرونا بر بیکاری باشیم. هرچند به نظر نمی رسد کسی بتواند گمانه زنی درستی از پایان این طرح داشته باشد.
