سلام نو – سرویس سیاسی: امروز کرمان میزبان پیکر پاک فرزند قهرمان و سردار رشیدش قاسم سلیمانی بود تا بالاخره پس از چهار دهه مجاهدت فی سبیل الله و نگهبانی از مرز و بوم ایران بالاخره در خاک اجدادی آرام بگیرد.
اما در تمام مسیر از عراق تا خوزستان و تهران و قم و مشهد و کرمان مردم انتقام طلب می‌کردند، انتقامی که به تعبیر رهبر انقلاب "انتقام سخت" از قاتلین حاج قاسم سلیمانی، ابومهدی مهندس و یارانشان باشد. اما این انتقام چگونه خواهد بود و چگونه باید باشد و چه مختصاتی از آن موجود است و برای دست یافتن به آن باید چه نکاتی را رعایت کرد؟
آن چنان که می‌دانیم سردار حسین دهقان، وزیر پیشین دفاع و مشاور نظامی رهبر انقلاب به شکلی روشن و قطعی تایید کرد که انتقام سخت ایران یک انتقام نظامی است. این چهره ارشد نظامی در مصاحبه با سی ان ان با تبیین ابعاد انتقام ایران گفت:
پاسخ ایران به ترور سردار سلیمانی قطعا یک «پاسخ نظامی» و علیه پایگاه‌های آمریکا است. اجازه بدهید موضوعی را به شما بگویم، رهبری ما به طور رسمی اعلام کرده است که به دنبال جنگ نیست و نخواهد بود.این آمریکا بود که جنگ را آغاز کرد بنابراین آنها باید واکنش مناسب در قبال اقداماتشان را بپذیرند. تنها چیزی که می‌تواند به این دوره از جنگ پایان دهد این است که آمریکایی‌ها ضربه ای دقیقا برابر ضربه ای که ایجاد کردند، دریافت کنند و سپس دور جدیدی را آغاز نکنند.
آن چه حسین دهقان تشریح می‌کند همان حق دفاع مشروع است که در حقوق بین الملل و عرف سیاست بین الملل به رسمیت شناخته شده و هر کشوری می‌تواند در برابر تجاوز کشوری دیگر با همان شدت و وسعت دست به دفاع از خود بزند.
بر اساس اصل 51 منشور سازمان ملل متحد "در صورت وقوع حمله مسلحانه علیه یک عضو ملل متحد تا زمانی که شورای امنیت اقدام لازم برای حفظ صلح و امنیت بین‌المللی را به عمل آورد هیچ‌یک از مقررات این منشور به حق ذاتی دفاع از خودخواه فردی یا دسته جمعی لطمه‌ای وارد نخواهد کرد. اعضاء باید اقداماتی را که در اعمال این حق دفاع از خود به عمل می‌آورند فوراً به شورای امنیت گزارش دهند. این اقدامات به هیچ وجه در اختیار و مسئولیتی که شورای امنیت بر طبق این منشور دارد و به موجب آن برای حفظ و اعاده صلح و امنیت بین‌المللی و در هر موقع که ضروری تشخیص دهد اقدام لازم به عمل خواهد آورد تاثیری نخواهد داشت."
بر همین مبنا حسین سلامی، فرمانده سپاه نیز در مراسم تشییع پیکر حاج قاسم سلیمانی در کرمان خطاب به جمعیت گفت: حرف آخر را اول می‌زنم، انتقام می‌گیریم، انتقام می‌گیریم، سخت، محکم، پشیمان‌کننده، قاطع و تمام کننده.
او در ادامه یک هشدار جدی هم به آمریکایی‌ها می‌دهد و می‌گوید: اراده ما محکم است انتقام می‌گیریم. اگر حرکت پیگیر انجام دهند آنجا را که دوست دارند به آتش می‌کشیم و آنها می‌دانند آنجا کجاست.
در واقع سردار سلامی هم حرف حسین دهقان را تکرار کرده و گفته ایران تنها یک اقدام متناسب برای انتقام انجام می‌دهد و اگر آمریکا نخواهد واکنش مجدد نشان دهد بخش جنگی ماجرا از سوی ایران تمام شده تلقی می‌شود.
آن‌چنان که پیش از همه‌ی این‌ها مجتبی ذوالنور، رئیس کمیسیون امنیت ملی هم گفت پاسخ ایران احساسی و هیجانی نخواهد بلکه پاسخ را متناسب با جنایت دشمن است. او تاکید کرد: لذا ما هیچ‌وقت آغازکننده جنگ نبوده و هیچ علاقه‌ای به جنگی نیز نداریم.
با توجه به مجموعه این سخنان و البته سخنان جواد ظریف، به نظر می‌رسد ایران در پی واکنش متناسب با اقدام آمریکا است و مایل نیست بعد از آن قائله به شکل نظامی ادامه پیدا کند، اما اگر به چنین راهی کشیده شود آمادگی آن را خواهد داشت. برای همین جواد ظریف به عنوان وزیر خارجه جمهوری اسلامی، همسایگان ایران به خصوص کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس را به شرط نبستن روی اسب بازنده دعوت می‌کند و از آنها می‌خواهد در تنش احتمالی کنار آمریکا قرار نگیرند.
او با هشدار به کشورهای منطقه به خصوص متحدین آمریکا می‌گوید: نمی‌گویم کشورهای منطقه بروند با آمریکا بجنگند، اما برای امنیت خودشان همسایگانشان را فدای آمریکا نکنند. خواهید دید که آمریکا روز "ماجرا" اعلام می‌کند که ما کاری نداریم. این وضعیت روز حادثه است.
به نظر می‌رسد اشاره او در این جا بیش از همه به عربستان باشد، کشوری که قاسم سلیمانی پاسخ نامه‌ای دیپلماتیک به آن را در جیب داشت و احتمالا در راستای تنش‌زدایی با آن گام بر می‌داشت.
نکته مهم اما این جا است که فارغ از تناسب واکنش ایران با اقدام تروریستی آمریکا نوع و کیفیت آن نیز از اهمیت خاصی برخوردار است و باید موارد زیادی را در نظر بگیرد که مهم‌ترین آنها عدم بازی کردن در زمین آمریکا حتی به قیمت به تاخیر انداختن انتقام است.
آن طور که از شواهد پیداست آمریکا برای به مسلخ کشیدن سردار سلیمانی برنامه‌ای پیچیده و چند ماهه را تدارک دیده و احتمالا حساب انوع واکنش‌های ایران را کرده است، در این شرایط ضروری است ایران به گونه‌ای هوشمندانه، قدرتمندانه و سیاستمدارانه واکنش دهد که آمریکا توان محاسبه واکنش درست در زمان مناسب علیه آن را نداشته باشد، راهی که عموم استراتژی‌‌ها و پیروزی‌های مهم شهید قاسم سلیمانی از آن به دست آمد.
قاسم سلیمانی فرمانده‌ای شجاع، دلیر و مخلص بود، اما آن چیزی که عمده پیروزی‌های او را رقم زده عنصر خلاقیت، غیرقابل پیش‌بینی بودن در عملیات و البته بازی نکردن در زمین طراحی شده توسط آمریکا بود.
حالا باید دید آیا نیروهای سیاسی و نظامی می‌توانند مدل پیچیده سیاسی و نظامی قاسم سلیمانی را در خاورمیانه ادامه دهند و در زمین آمریکا بازی نکنند یا خیر؟
