سنگ عقیق دارای تنوع بسیار زیادی می باشد و در میان سنگ های زینتی بسیار مورد توجه است . عقیق دارای رنگهای آبی ، قهوهای ، سلیمانی ، سبز ، سرخ ، تودهای است . عقیق زرد هم در بین ایرانیان بسیار رایج می باشد.
زمان پیدایش سنگ عقیق
از زمان پیدایش بشر استفاده از زیورها و سنگ های قیمتی اهمیت بسیار زیادی داشته است انسان های نخستین زمانی که از سنگ ها استفاده می کردند در فکر آن نبودند که این سنگ ها می تواند جنبه زینتی داشته باشد بلکه آنها در هنگام شکار حیوانات ناخنها ، دندانها و پرهای حیوانات را به گردن و بازوان خود آویزان می کردند و بدین باور بودند که موجب نیرومندی و چالاکی فرد در شکار جانوران میشود.
فردی که حیوانی را شکار می کرد دندان و پر و شاخ های حیوان را به بازو خود آویزان می کرد و نه تنها به او احساس نیرومندی می داد بلکه موجب احترام و تحسین دیگران نیز می شد.
عقیق تراشی چیست؟
کنده کاری هایی را که بر روی عقیق یا برجسته کاری هایی را که بر روی آن انجام می دهند عقیق تراشی می گویند . پیشینه تراش عقیق در ایران به عهد سومر بازمیگردد به این روش ابتدا بعد از این که سنگ را استخراج نمودند. برش هایی را بر روی سنگ می دهند و به وسیله چرخ تراش داده و سپس جلا میدهند و پس از آن طرح مورد نظر را با قلم های مخصوص بر روی سنگ حک می کنند .
مرکز هنر عقیق تراشی در استان خراسان شهر مشهد می باشد .
خصوصیات سنگ عقیق
عقیق شکلی از کوارتز و به صورت لایه لایه میباشد و بافتهای متنوعی دارد دلیل نامگذاری آن از روی مشخصات ظاهری و موقعیت جغرافیایی آن می باشد اما الگوی عقیق بسیار مشخص است و شناخته شده می باشد. مثلا عقیق چشم مانند که دارای حلقه های متحدالمرکز می باشد عقیق دندریتیک و عقیق آتشین که دارای رنگین کمان غیر معمول است.
رایج ترین نوع عقیق نوع نواری آن می باشد که دارای لایه های رنگارنگ است در قرن ۱۹ یعنی معادل سال ۱۸۳۰ میلادی معادن عقیق در برزیل کشف شد و توجه جهان به سمت آن رفت و در نتیجه معادن آلمان که قبل از برزیل دارای رونق بسیار زیادی بود کم کم به کار خود پایان داد عقیق دارای تاریخی قدیمی و عمیق است .
قدمت سنگ عقیق
بیش از سه هزار سال قبل از مصریان از این سنگ به عنوان یک سنگ قیمتی استفاده می نمودند و در دوران باستان به عنوان طلسم از سنگ عقیق استفاده میشد و بر این باور بودند که موجب رفع تشنگی و محافظت از فرد می شود و وجود وسایل زینتی در بین مجموعه های پادشاهان نشان از اشتیاق گذشتگان به عقیق است . مثلاً پادشاه pontus دارای مجموعه ای از ۳ هزار کاسه عقیق بود و یا در زمان رنسانس سکه های عقیق رواج بسیاری داشت. امروزه در موزه لوور نمونههای از آن را می توان دید .