سلام نو – سرویس اجتماعی: زلزله خاموش کلیدواژه ای است که این روزها بیشتر از قبل در خبرها به آن پرداخته می شود. دلیل آن را می توان وضعیت بحرانی ما در بحث فرونشست و فروریزش دانست.
به گزارش سلام نو، فرونشست و فروریزش را می توان از جمله بحران های پیش روی کشور دانست که کمتر به آن توجه می شود.
گفته می شود هر روز یک میلی متر از زمین در تهران نشست می کند. به تعبیری این مساله یعنی سالی ۳۶ سانتی متر از زمین نشست می کند. این میزان نشست تهران را رکورد دار نشست زمین در دنیا کرده است
در دو سه سال اخیر تصاویر ناراحت کننده ای از پایتخت رسانه ای شده که همگی موید وخیم بودن اوضاع است. در این سالها در خیابان‌های "شهران"، "پیامبر"، "میدان قیام"، "مولوی" و در سه راهی خیابان "خیام زمین دهان باز کرده موجی از نگرانی را در جامعه به وجود آورده است.
رئیس بخش رانش زمین مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی با اشاره به وجود فرونشست و فروریزش گفته است: فرونشست و فرو ریزش دو موضوع جدا هستند که باید مورد بررسی قرار گیرد. فرونشست زمین به صورت خزنده از حدود ۳۰ تا ۴۰ سال قبل در حال شدت گرفتن است و همه دشتها و مناطق شهری از جمله تهران را تحت تاثیر قرار داده است. علی بیت اللهی با ابراز تاسف از اینکه کسی به فکر پیشگیری و روشهای مقابله با این حوادث نیست، خبر از فرونشست زمین در جنوب تهران تا حوالی میدان انقلاب داد.
پدیده فرونشست در آینده ای نه چندان دور می تواند میلیون ها ایرانی را به مخاطره بیندازد. شاید همین مساله ضرورت مدیریت یکپارچه شهری را بیشتر نشان می دهد. بلایی که در طی این سالها بر سر آب های زیرزمینی آمده است از مهم ترین دلایل بحران امروز فرونشست است.
برداشت بی‌رویه آب‌های زیرزمینی سطح ایستایی خاک را برهم زده است و از بین رفتن خلل و فرج سازنده مخزن نگهداری آب در خاک، منجر به نابودی (مرگ) خاک و در نهایت فرونشست زمین می‌شود. حفر چاه های غیرمجاز یکی از معضلاتی بوده است که در چند دهه اخیر گریبانگیر ما شده است. در حال حاضر بیشتر دشتها از نواحی شمالی کشور گرفته تا حاشیه خلیج فارس شهر میناب و مناطقی مانند سیرجان، زرند، کرمان، یزد، اصفهان، تهران، گرمسار با این مشکل مواجه است.
بر اساس گزارشی که مرکز پژوهش های مجلس سه سال قبل ارائه کرده در حال حاضر ۷۵۰ کیلومتر از زمین در تهران دچار فرونشست شده است. این امر به معنای تهدید زیرساخت های کشور همچون شریان های حیاتی، پل ها، فرودگاه ها، ساختمان ها، نیروگاه ها، پالایشگاه ها، راه آهن و ....است.
محمدجواد بلورچی، زمین شناس در این رابطه یادآور شده است: بیشینه فرونشست زمین ۱۷ سانتی‌متر در سال بود که از سال ۹۲ تا کنون به بیش از یک میلیمتر در روز رسید، یعنی دست کم سالانه ۳۶ سانتی متر زمین فرونشست می کند و وسعت آن در نقاط مختلف شهر گسترش یافته و به سمت مناطقی راه یافته که در گذشته میزان فرونشست کمتری داشت.
فرونشست و فروریزش پدیده هایی غیرقابل بازگشت هستند. در شرایط کنونی هیچ چاره ای جز تجدید نظر در روش های مدیریت آب وجود ندارد. در حالی که به خاطر وجود قنات ها در زیر زمین پایتخت خاک زمین شسته می شود و تهران به ویژه مناطق جنوبی آن مورد تهدید جدی است باید فکری به حال اقدامات پیشگیرانه انجام داد. در این بین لازم است مسئولان وزارت خانه های نیرو و کشاورزی به عنوان کسانی که می توانستند در مقابله با این پدیده مهم ترین نقش را ایفا کنند پاسخگو باشند.
