سلام نو – سرویس اقتصادی: اقتصاد ایران در سال آینده چگونه خواهد بود؟ این مهمترین پرسش این روزهای تمام مردم است که بعد از ارائه بودجه و البته نزدیک شدن موعد FATF در هر جمعی به گوش میرسد.
فعالین اقتصادی و اهالی بازار هم از بودجه گله دارند و هم نگران عواقب نپیوستن به گروه ویژه اقدام مالی هستند. آنها میگویند بودجه فعلی حداقل یک شوک ارزی دیگر را در سال آینده در پی خواهد داشت و نپیوستن به گروه ویژه اقدام مالی راههای تنفسی فعلی اقتصاد ایران را نیز مسدود خواهد کرد.
آنها برای اثبات حرف خود به مشکل مالی ویلموتس و استراماچونی اشاره میکنند و میگویند که اگر زودتر به FATF نپیوندیم باید با چنین مشکلاتی بسیار بیشتر از قبل دست و پنجه نرم کنیم.
آلبرت بغزیان، کارشناس مسائل اقتصادی و استاد دانشگاه در گفتوگو با سلام نو میگوید که نقد بودجه به این شکل اساسا درست نیست و باید بودجه را از زاویه دیگر نگاه کرد.
او افزود: بودجه در این مرحله اصلا نشان نمیدهد که چه ایراداتی دارد و آیا تورمزا است یا نه. صرفا با نگاه به اعداد نمیتوان بودجه را قضاوت کرد، مگر اینکه با سال قبل مقایسه شود و برای نمونه بگویند بودجه امسال رفاهی یا سرمایهایتر از سال پیش است یا نیست. با این بودجه نمیتوان قضاوت کرد که اوضاع سال آینده الزاما چطور پیش خواهد رفت.
یارانه رفاه آور نیست، تنها فقر را عقب میاندازد
این استاد دانشگاه با تشریح پرسشهای درست درباره بودجه گفت: ما باید از بودجهریزان بپرسیم با این بودجه چه اهدافی مدنظر است؟ رشد اقتصادی، تورم یا اشتغال؟ با پاسخ به این پرسش آنگاه میتوان درباره بودجه دقیقتر صحبت کرد.
او ادامه داد: همین حالا اگر دولت بگوید این بودجه ضد تورمی است من از دولت میپرسم یعنی کسری بودجه پنهان نداریم؟ یعنی کسری بودجه به جای افزایش پایه پولی و چاپ پول با افزایش درآمد مالیاتی جبران میشود؟
این کارشناس اقتصادی با نقد رویکرد بودجه 99 گفت: نویسندههای بودجه چنین ادعاهایی ندارند و دکتر نوبخت گفته که بودجه نگاه رفاهی دارد و وقتی میپرسیم چرا، به دلار 4200 تومانی، پرداخت یارانه و کمک هزینه معیشتی اشاره میکنند، در حالی که پرداخت یارانه رفاه به همراه ندارند و صرفا فقر را عقب میاندازد و این عدد هم عددی نیست که بگوییم خیلی قابل توجه است.
عدم عضویت در FATF تبعات منفی دارد، ولی باید دید مصلحت چیست
بغزیان با اشاره به نگرانی فعالین اقتصادی درباره عدم پیوستن به گروه ویژه اقدام مالی گفت: این مسلم است که هر چه ارتباط ما در بخش مالی و تجاری با دنیا محدودتر شود و نتوانیم با بانکها ارتباط بگیریم رفاه ما کاهش مییابد و شکی نیست که عضویت در پیمانی مثل FATF خوب است چون اولین سوال هر بانک خارجی عضویت در این پیمان است و آنها دنبال دردسر نمیگردند.
او ادامه داد: واقعیت این است که عدم عضویت در FATF برای ما تبعات منفی دارد ولی ما باید مصلحت را بسنجیم چون گاهی فداکردن بعضی منافع برای جلوگیری کردن از بعضی عارضهها ضروری است. این جا تصمیمگیران سیاسی و مسئولین ارشد نظام باید تشخیص بدهند که پذیرش یا عدم پذیرش FATF چقدر تبعات مثبت یا منفی دارد.
این استاد دانشگاه در پاسخ به پرسشی درباره ارزیابی خود از وضعیت اقتصادی ایران در سال آینده گفت: ما همین حالا در شرایط سال بعد هستیم و شرایط سال آینده از نظر فروش نفت، انتقال ارز، صادرات و دیگر موارد بدتر از امسال نخواهد بود. مشکل اصلی اینجا است که ما در داخل در حال لطمه زدن به خود هستیم. چرا تولید کننده محصول را گران میکند و خودروساز به تعهدش عمل نمیکند؟ چرا صنایع بزرگ ما مدام در حال افزایش قیمت هستند در حالی که فرصت جایگزین کردن قطعات را داشتند؟ این نگران کننده است! این نگران کننده است که به سادگی سر گوجه و پیاز و این چیزها ماجراهایی درست میشود.