سلام نو - سرویس اجتماعی: تنها راه استقلال شهرداری‌ها حرکت به سوی پایدار ساختن درآمدهای شهری است. شهرداری تهران به عنوان یکی از بزرگترین نهادهای عمومی اداره شهر تهران به دلیل عدم تحقق منابع قانونی به عنوان درآمدهای پایدار نتوانسته است آن طور که باید و شاید تاثیر مدنظرش را به عنوان مهم‌ترین نهاد اداره شهر بگذارد.
به گزارش سلام نو، امروز منابع درآمدی شهرداری تهران دچار نقصان شده است؛ درست برخلاف سالهای گذشته که با تراکم فروشی درآمد سرشاری نصیب شهرداری می شد. گفته می شود شهرداری تهران ماهانه 1100 میلیارد تومان درآمد دارد.
سرپرست معاونت مالی و اقتصاد شهری شهرداری تهران گفته است در بودجه سال ۹۷ در بدترین حالت ۲ تا ۳ هزار میلیارد تومان کسری بودجه خواهیم داشت. این در حالی است که مجید فراهانی، عضو کمیته نظارت شورای شهر که انتقادات زیادی هم به لایحه بودجه 98 دارد، می گوید باید منتظر کسری بودجه 5 هزار میلیاردی باشیم.
بودجه مصوبه سال 97، 17400 میلیارد تومان است. به گفته فراهانی طبق برآوردهایی که انجام شده در سال 98 و بر اساس هزینه ها و نیز تورم و رشد هزینه‌ها این عدد به 22600 میلیارد تومان می رسد. اگر قرار باشد شهر همان طوری که در سال قبل اداره شد، اداره شود، برای تامین هزینه های اداره شهر، نگهداشت شهر، هزینه های توسعه عمران و خدمات در شهر و هزینه بازپرداخت بدهی‌ها باید همین مقدار 22600 میلیارد تومان هزینه شود.
مجید فراهانی گفته است: منابع ما نشان نمی دهد که ما بتوانیم افزایش بیشتر بودجه را داشته باشیم. با توجه به اینکه بیش از 60 درصد بودجه ما، منابع وابسته به درآمدهای شهرسازی است و همچنین نزدیک 3000 میلیارد تومان درآمدهایی مربوط به ارزش افزوده و حدود 4000 میلیارد تومان هم درآمدهای غیرنقد ماست که باعث تهاتر است که سازمان املاک و مستغلات دریافت خواهد کرد.این‌ها منابع بودجه شهرداری را می‌سازد. این عدد 22600 میلیارد تومان محقق نخواهد شد و ما در این زمینه دچار یک مشکل جدی خواهیم بود و باید به سمت درآمدهای پایدار جدید حرکت کنیم.
برای درآمدهای پایدار شهری قدمی برداشته‌ایم؟
اما برای این درآمدهای پایدار شهری که سالهاست بر لزوم آن تاکید می شود، تاکنون چه اقداماتی صورت گرفته است؟ درآمدزایی مهم ترین چالش شهرداری ها در تمامی کشورهای دنیا است. در بسیاری از شهرهای توسعه یافته جهان «کمک‌های بلاعوض دولتی» یکی از منابع بزرگ شهرداری‌ها را (دولت‌های محلی) تشکیل می‌دهد، اما در ایران سهم این منبع در بودجه شهرداری کلا‌نشهرهای کشور کمتر از ۵ درصد است . در پایتخت در این یکی دو سال اخیر سهم این نوع از درآمدهای شهری تقریبا صفر بوده است.
مالیات شهری، عوارض شهری، کمک بلاعوض دولتی، صندوق توسعه شهرداری ها و استقراض از بانک‌ها و موسسات اعتباری 5 منبعی هستند که سهم بزرگی در بودجه شهرداری های شهرهای مختلف جهان دارند. در کشور ما اما شهرها اتکایشان به منابع ناپایدار و درآمد حاصل از ساخت و ساز است و با شهرفروشی سعی بر تامین منابع درآمدی خود دارند.
پیروز حناچی، شهردار تهران معتقد است جدایی از درآمدهای ناپایدار یک فرآیند زمانبر است. شاید اگر در این حوزه از سالها پیش تدابیری اندیشیده می شد وضعیت شهر بسیار بهتر از این بود. در این مسیر کاهش هزینه ها و گران اداره شدن شهر چالش مهمی است. میزان هزینه‌های اداره پایتخت با بودجه جاری تقریبا در یک سطح قرار گرفته است و همین موضوع اداره هزینه‌های شهر تهران را با مشکلاتی جدی مواجه کرده است. در شرایط کنونی اگر مدیران شهری تصمیم به فاصله گرفتن از منابع ناپایدار و تامین درآمد از محل فروش تراکم و شهرفروشی داشته باشند و در عین حال بخواهند کیفیت زندگی و اداره پایتخت را ارتقا دهند، باید روش‌های جدید و تازه ای به منظور تامین مالی تدوین و طراحی کنند. افزایش سرمایه گذاری و جلب سرمایه‌گذاری‌های داخلی که از بخش مسکن و سایر حوزه‌ها فراری شده می تواند در این مسیر به عنوان راهکار مورد استفاده قرار گیرد.
دولت، شهرداری وابسته را دوست دارد!
با همه این احوالات رویکرد دولت برای وابسته نگه داشتن شهرداری ها عامل مهمی است که در تحقق منابع پایدار شهرداری خلل جدی ایجاد می کند. اعضای شورای شهر هم با تایید این امر بر همین مبنا به لایحه بودجه 98 در بخش مدیریت شهری انتقاد دارند.
مطابق لایحه بودجه سال آینده اگر در گذشته سهم شهرداری ها از محل های قانونی کسب درآمد پایدار به صورت مستقیم از سوی سازمان مالیاتی و محاسبه کشور به خزانه شهرداری ها واریز می شد، اما اکنون دولت تصمیم گرفته تا سهم قانون آنها را در ابتدا به حساب استانداری ها واریز و استانداران نیز بر حسب نیاز سهم شهرداری ها را براساس اولویت بندی هایی که می کنند به خزانه شهرداری ها واریز کنند.
