سلام نو – سرویس سیاسی: بنزین بالاخره در بامداد جمعه 24 آبان هم گران شد و هم سهمیه بندی. تا همه از این تصمیم ناگهانی روسای سه قوه متعجب شوند.
در همان نخستین ساعت اجرای این طرح اعتراضات مردمی و کارشناسی به آن برانگیخته شد. کارشناسان طرح را ناقص و زمان اجرای آن را نامناسب دانستند و مردم اعتقاد داشتند قیمت‌های جدید فشار بیش از حدی به آن‌ها وارد می‌کند.
این تصمیم ناگهانی با اعتراضاتی در نقاط مختلف کشور مواجه شد، اعتراضاتی که حداقل در گام‌های اول انگشت اتهام مستقیمش به سمت دولت نشانه رفته است.
هرچند نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه تاکید کرد که این تصمیم در جلسه سران قوا گرفته شده، اما پرسش مهم این جا است که دولت چگونه رضایت داد چنین تصمیمی با چنین شکلی در چنین مقطعی گرفته شود تا در آستانه انتخابات مجلس با بحران جدی محبوبیت و مشروعیت مواجه گردد؟
صادق زیباکلام، تحلیل‌گر مسائل سیاسی و استاد دانشگاه در گفت‌وگو با سلام نو در پاسخ به این سوال گفت: باید دید آقای روحانی چقدر در ایران تصمیم و سهمیه بندی کردن بنزین دخیل بود، یعنی این تصمیم را به تنهایی گرفته یا آن طور که قوه مجریه گفته رئیس مجلس و رئیس قوه قضاییه هم در این تصمیم سهیم بودند؟
او در ادامه گفت: به نظر من بعید است که دولت به معنای هیات دولت و قوه مجریه به دلیل نزدیکی انتخابات مجلس چنین تصمیمی را گرفته باشد آن هم با وجود اینکه آقای روحانی می‌داند مخالفت با او بسیار است و با چنین تصمیمی انگشت اتهام به سوی او نشانه می‌رود، چنان که اکنون هم این اتفاق افتاده است.
این استاد دانشگاه در ادامه با تاکید بر اینکه این تصمیم فقط تصمیم دولت نبوده گفت: بنابراین واقعا بعید است که این تصمیم تنها محصول تصمیم رئیس جمهور بوده باشد و مطمئن هستم که دیگرانی چون رئیس مجلس و شورایعالی امنیت ملی هم در این تصمیم دخیل بوده‌اند.
زیباکلام در ادامه با تاکید بر این که با هیچ عقل و منطقی این تصمیم در زمان فعلی درست نبود گفت: حالا اگر این حدس درست باشد و دیگران هم در این تصمیم سازی دخیل باشند این سوال ایجاد می‌شود که چرا در چنین زمانی چنین کاری را کردند؟ آن هم وقتی می‌دانستند این کار با اعتراضاتی رو به رو خواهد شد که حتی اگر از پس آن بربیایند باز هم تاثیر خود را روی انتخابات می‌گذارد.
او در تشریح دلایل این تصمیم گفت: به نظر می‌رسد دو دلیل برای چنین کاری وجود دارد. دلیل اصلی این است که دولت درآمدی ندارد و آن‌چه که روحانی در یزد درباره بودجه و کمبود آن گفت جدی است به این دلیل که بخشی از درآمد ما که مبتنی بر نفت است با مشکل جدی مواجه شده و بخشی مبتنی بر مالیات هم به خاطر رکود حاکم بر اقتصاد کامل محقق نخواهد شد، در نتیجه قوه مجریه پول ندارد و اکنون ناگزیر از چنین تصمیمی بودند. دلیل فرعی هم می‌تواند این باشد که به دلیل مشکل بودن فروش نفت شاید بتوان گفت که دولت روی فروش بخشی از بنزین مازاد حساب کرده است.
این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه این رخداد مثل نوشیدن جام زهر است گفت: نکته دیگر هم این است آن چنان که قبلا هم گفتم این ماجرای سه برابر کردن قیمت بنزین مثل نوشیدن جام زهر است و چاره دیگری وجود نداشت.
نظام اسیر پوپولیسم است
زیباکلام با اشاره به سایه سنگین پوپولیسم بر سر نظام تصمیم‌گیری کشور افزود: متاسفانه نظام ما اسیر پوپولیسم است و به خاطر پوپولیسم حاضر نشدند بنزین را سالی 10 تا 15 درصد گران کنند، چرا؟ چون می‌خواستند محبوب و قهرمان باقی بمانند. یادتان باشد که دو سال پیش می‌گفتند قرار است بنزین افزایش یابد ولی مجلس و دولت به سرعت تکذیب کردند و یک نفر هم به خاطر شایعه پراکنی بازداشت شد.
او ادامه داد: همین حالا هم مجمع تشخیص مصلحت نظام جا خالی می‌دهد و می‌گوید من نظر ندادم، مراجع دینی می‌گویند نباید اتفاقی بیافتد، فلان قوه می‌گوید در جریان نبودیم و همه به نوعی جا خالی می‌دهند چون می‌خواهند محبوبیت را حفظ کنند ولی باز هم نمی‌توانند و محبوبیتشان کاهش می‌یابد.
او با بیان اینکه هم دنبال محبوبیت هستند گفت: اگر کسی از من بپرسد چرا با وجود این که همه می‌دانند فروش بنزین هزار تومانی خلاف عدالت و توسعه است باز هم بنزین هزار تومان به فروش می‌رسد می‌گویم چون همه دنبال محبوبیت هستند و می‌خواهند مردم برای آن‌ها ابراز احساسات بکنند و گناه را به گردن دیگری بیاندازند.
اصلاح‌طلبان و اعتدالیون قبل از گران شدن بنزین هم شانسی برای ورود به مجلس نداشتند
زیباکلام با اشاره به واکنش تندروها به اعتراضات بنزینی گفت: الان اصلاح‌طلبان و اصولگرایان سکوت کرده‌اند و تندروها هم نه تنها سکوت کردند بلکه مثل سال 96 امیدوارند شعارها محدود به روحانی شود، اما من معتقدم چنین نخواهد شد و شعارها علیه ساختارها و نهادهای دیگری غیر از روحانی و دولت هم سر داده خواهد شد و امید تندروها در این زمینه مثل سال 96 ناامید می‌شود.
او در پاسخ به این پرسش که تاثیر رخدادهای اخیر بر انتخابات مجلس و شانس رای آوری حامیان دولت چیست گفت: من خیلی صریح به شما می‌گویم که قبل از 24 آبان و افزایش قیمت بنزین هم اصلاح‌طلبان، اعتدالیون و حتی اصولگرایان میانه رو هم شانسی برای انتخابات مجلس آینده نداشتند و مجلس آینده مجلسی خواهد بود که صحنه مدیریت تندروها، جبهه پایداری و طرفداران احمدی‌نژاد خواهد بود.
