سلام نو – سرویس اقتصادی: درست فردای روزی که حسن روحانی از گره گشایی در روابط با عربستان حرف می‌زند و با حمایت از بازار بورس می‌گوید که "خوشبختانه امروز بازار ما، بازار پر نشاطی است و بورس ما رشد خوبی داشته است. ما باید حواسمان جمع شود که نقدینگی درست هدایت شود"، بورس ایران سقوط می‌کند!
در حالی که هر گرم طلای ۱۸ عیار اول سال ۹۸ با قیمتی حدود ۴۲۷ هزار تومان فروخته می‌شد و حالا با کاهش روبرو شده و به ۴۰۵ هزار تومان رسیده یا در حالی که سکه نسبت به اول سال سقوط کرده این بورس بود که تا همین چند روز پیش برخلاف جریان تمام بازار سود خوبی را به جیب مشتریانش می‌ریخت. اما باز هم بورس سقوط می‌کند. اما چرا این طور شد، آن هم بعد از حمایت دولت؟
برخی تحلیلگران دلیل افت بورس را حمایت روحانی از آن، دخالت دولت در بورس و عواملی از این دست می‌دانند و برخی دیگر معتقدند این سقوط و صعودها رسم بازار بورس است.
مهدی رباطی با اشاره به این مسئله در توییتی می‌نویسد:
همه نقاش‌ها دست به کار شده‌اند برای تحلیل تکنیکال شاخص بورس که از نظر علمی هیچ مبنایی برای تحلیل ندارد، در ایران چارتیستی با تحلیل روانشناسی و فنی اشتباه شده. بورس به پیش خواهد رفت و ارزش کل بازار از همین عدد امروز اقلا ۵٠٪ رشد خواهد داشت و برخی از سهام رشدهای بیش از ١٠٠٪.
نکته‌ای باید به آن واقف بود این است که با وجود قصور احتمالی دولت در بازار بورس نباید تمام افت بازار را به نام دولت و روحانی زد. بورس ایران، مانند هر بورس دیگری، بازیگران بزرگ خود را دارد که با توجه به شرایط اقتصادی کشور این روزها از دولت هم توانمندتر هستند و می‌توانند در روزی مثل روز انعقاد برجام بورس را به واکنش منفی وا دارند.
برای این بازیگران بزرگ چندان سخت نخواهد بود که بعد از حمایت روحانی بورس را با یک سقوط کوتاه مدت تاریخی مواجه کنند، سقوطی که با وجود ورود سرمایه‌گذارهای جدید در نهایت جبران خواهد شد.
شاید بپرسید آیا دستکاری بورس کشور این قدر ساده و ممکن است؟ در پاسخ باید گفت: بله! بورس ایران بازاری آن چنان بزرگ نیست که با پول‌های بزرگ نتوان آن را به شوک واداشت.
حباب، جذابیت کاذب و بازی بزرگان؛ عوامل سقوط بورس
پیش از این علی صحرایی، مدیر عامل بورس، در پاسخ به این پرسش که امسال چه تعداد سهامدار جدید وارد بورس تهران شده‌اند، گفت: امسال ۴۰۰ هزار سرمایه گذار جدید برای اولین بار در بورس تهران حضور پیدا کرده و سرمایه‌گذاری کرده‌اند.
وی در مورد میزان سرمایه جدید در بورس تهران گفت: خالص سرمایه‌گذاری سهامداران جدید در سال جاری ۳ هزار میلیارد تومان است که این منابع برای شرکت‌های بورسی فراهم شده است. مدیرعامل بورس اوراق بهادار تهران گفت: در فروردین ۹۸ تعداد ۱۵ هزار سهامدار در بورس حضور داشتند که در حال حاضر حدود ۳۰۰ هزار نفر سرمایه‌گذار در بورس تهران حضور دارند.
سخنان مدیر عامل بورس درباره میزان رشد این بازار در سال جدید نشان می‌دهد که دستکاری آن چندان دشوار نیست. تمام سرمایه وارد شده به بورس در دوران اوج 3 هزار میلیارد بوده که در برابر اختلاس‌های 8،10 و 12 هزار میلیاردی عدد کوچکی است و نشان می‌دهد آنان که از التهاب بازار ارز و سکه جیب خود را پرکردند برای مکیدن خون بخش دیگری از اقتصاد کشور ترسی از هزینه‌های هنگفت چند صد میلیاردی ندارند، به خصوص اگر این هزینه منجر به رفتن آبروی رییس جمهور و بی اعتبار شدن دولت شود و سود سیاسی و انتخاباتی هم داشته باشد.
پیش از این علیرضا کدیور به خبر آنلاین گفته بود: «در حال حاضر خیلی از شرکت‌های زیان‌ده و خیلی از شرکت‌هایی که نسبت p به e بالا است، همچنان قیمتشان افزایش پیدا می‌کند. البته سهم‌های ارزنده ای هم داریم و نمی‌خواهم بگویم این اتفاق برای کل بازار افتاده، اما قیمت برخی از سهم‌ها حبابی شده است.»
این یعنی حباب بازار بورس در کنار جذابیت کاذب چند وقت اخیر آن باعث شد تا شرایط برای بازیگران بزرگ مهیا شود تا شوک مورد نظر خود را راحت‌تر به بورس وارد کنند.
با تمام این‌ها بورس احتمالا همچنان جذاب‌ترین بازار مالی کشور باقی خواهد ماند و بازیگران بزرگ بورس بعد از چند صباحی به رشد منطقی آن رضایت خواهند داد، هرچه نباشد شرکت‌های بزرگ این بازیگران ستون‌های اصلی بورس هستند و آن‌ها مایل هستند تا این شرکت‌ها در بلند مدت سود ده باقی بمانند.
با این وجود خریداران باید به خاطر داشته باشند نقش سیاست در بورس ایران بسیار بالاتر از حد معمول بورس‌های دنیا است و این تاثیر الزاما مبتنی بر منطق معمول بورس نیز نیست، پس باید همانطور که سود کلان را با خوشحالی بپذیرند آماده افول‌های این چنینی نیز باشند و البته یک شبه ناامید نشوند.
