سلام نو - سرویس اقتصادی: چند سالی است بحث حذف 4 صفر از پول ملی مطرح می شود و بعد از چندی به فراموشی سپرده می شود. با این حال به نظر می رسد با رونمایی از ایران چک جدید پانصد هزار ریالی بدون صفر ، حذف صفر وارد ابعاد تازه ای شده است.
به گزارش سلام نو، با صدور این ایران چک وحذف صفرهای آن ، مقدمات حذف چهار صفر از پول ملی درحال برنامه ریزی است. دفتر بررسی های اقتصادی سازمان حمایت از مصرف کنندگان و تولید کنندگان در گزارشی که مربوط به سال 91 است، به بررسی اثرات حذف صفر از پول ملی بر تورم پرداخت و نوشت: در صورتی که اصلاحات و بسترسازی‌های مناسب اقتصادی قبل از اجرای طرح حذف صفرها صورت نگیرد، شاید در کوتاه مدت اثراتی بر کاهش سطح عمومی قیمتها و نورخ تورم داشته باشد، ولی قطعاً در بلند مدت حذف صفرها نتیجه ای جز افزایش تورم نخواهد داشت.
با این حال اواسط آذر ماه 95 بود که در بررسی لایحه بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران خبری مبنی بر تغییر واحد پول کشور از ریال به تومان رسانه ای شد. براساس موادی از این لایحه که به تصویب هیئت وزیران رسید، واحد پول ایران، تومان و برابر با 10 ریال تعیین شد. خبری که سر و صدای زیادی کرد اما با توجه به مراحلی که نیاز است برای اجرایی شدن این لایحه طی شود هنوز عملا تومان جای ریال را نگرفته است. برای تغییر واحد پول از ریال به تومان لازم است پس از ارسال لایحه بانک مرکزی به مجلس شورای اسلامی این بند در مجلس مصوب و به تایید شورای نگهبان برسد.
حذف صفر از واحد پول ملی چه تاثیری در اقتصاد کشور دارد؟
ولی الله سیف، رییس سابق بانک مرکزی در این باره اظهار کرده بود: "جمع بندی ها این بود که پیشنهاد مستقلی از سوی دولت و بانک مرکزی به مجلس ارسال شود که اگر به تصویب برسد منجر به حذف 4 صفر از پول ملی می شود. با این حال بسیاری از کارشناسان معتقدند حذف 4 صفر از پول ملی هیچ دردی از اقتصاد بیمار ما دوا نمی کند و حذف صفر از واحد پول ملی تنها می‌تواند شکل ظاهری آن را تغییر و خواندنش را راحت تر کند!"
آلبرت بغزیان، استاد دانشگاه و کارشناس اقتصادی در این باره گفته است: عوض کردن تلویزیون هیچ کمکی به بهبود برنامه های کم کیفیت نمی کند. این مسئله مصداق حذف صفر از واحد پول ملی است. حذف صفر از واحد پولی کشور هیچ کمکی به بهبود شرایط اقتصادی کشور نمی کند. تنها مزیت این کار این است که اسکناس و صفر کمتری در چرخه اقتصادی کشور استفاده می شود.
مزیتی که به نظر می رسد با آنچه از آن به عنوان دستاورد یاد می شود، تفاوت محسوسی داشته باشد. بغزیان همچنین گفته است اقتصاد فعلی کشور توان و کشش حذف صفر را ندارد و حذف صفر نمی تواند با تورم افسارگسیخته ای که با آن رو به رو هستیم، مقابله کند.
معمولا کشورهایی که اقتصاد آنها از تورم بالا رنج می برد و ارزش پول ملی شان در سراشیبی قرار می گیرد برای ساده تر شدن مبادلات اقتصادی و همچنین کم کردن هزینه چاپ اسکناس حذف صفر از اسکناس‌ها را در دستور کار خود قرار می دهند. این البته در شرلیطی است که حذف صفر از اسکناس در واقع تأثیری بر شاخص های اقتصادی و طرف عرضه و طرف تقاضا ندارد و بیشتر اثر روانی بر جامعه می گذارد. هر چند همین اثرات روانی هم می تواند تا حدی روی اقتصاد تاثیر بگذارد. اما واقعیت این است که اصلاحات اقتصادی نیازمند کارهای ریشه ای تری است.
نماینده تبریز اظهار کرده که در شرایط فعلی زمان حذف صفر از واحد پول ملی فرا رسیده است. محمدحسین فرهنگی گفته است: منطق ایجاب می کند شرایط اقتصادی به نحوی باشد که قدرت خرید خانوارها بازگردد و با توجه به کاهش ارزش پول ملی، باید ترمیم حقوق ها به نحوی باشد که بتواند کاهش بیش از دوسومی قدرت خرید مردم نسبت به سال گذشته را جبران کند. در شرایط فعلی با توجه به کاهش ارزش پول ملی، برای سهولت در عملیات حسابداری و انجام مبادلات اقتصادی باید موضوع حذف چهار صفر از پول ملی لحاظ شود و زمان مناسب برای این اقدام رسیده است.
موافقین این طرح اصلاحات اقتصادی و حذف صفر از واحد پول ترکیه را مثال می زنند اما مخالفین می گویند تغییر فرم اگر چه ممکن است آثار مثبتی داشته باشد اما بیشتر از فرم نیازمند توجه به محتوا هستیم. حالا و در وضعیتی که به نظر می رسد گام دیگری در حذف صفر از واحد پول ملی برداشته شده است، باید منتظر بمانیم و ببینیم دولت در این زمینه چه اقدامات دیگری خواهد داشت.
