سوریه ویتنامِ ترکیه خواهد بود؟

سلام نو – سرویس بین الملل: رجب طیب اردوغان، رییس جمهور ترکیه بار دیگر شمال سوریه را تهدید به مداخله نظامی کرد، آن هم در حالی که با چراغ سبز ضمنی دونالد ترامپ مواجه شد. اردوغان تهدید کرده با نیروی نظامی وارد محدوده اقلیم کردستان سوریه می‌شود آن هم در حالی که پیش از نیز ده‌ها بار تهدید به چنین کاری کرده بود، اما به نظر می‌رسد رییس جمهور ترکیه این بار بسیار جدی است.

تحلیلگر نشنال اینترست با اشاره به این مسئله می‌نویسد: اردوغان در حالی دست به چنین اقدامی می‌زند که اقتصاد ترکیه حال و روز خوشی ندارد، جایگاه خودش به عنوان یک رییس جمهور کاریزما تضعیف شده، حزب رقیبش دو بار او را در استانبول شکست داده و حال بیش از همیشه محتاج عاملی که اذهان عمومی را منحرف کند.

اردوغان در حالی از تهدید ترکیه از سمت شمال سوریه و کردها سخن می‌گوید که تا به حال نتوانسته چیزی را اثبات کند. در مقابل اما کردهای سوریه نیروی اصلی درگیر شونده با داعش بودند، آن هم درست زمانی که مدارک قابل توجهی از حمایت، پشتیبانی و همکاری‌های سودآور دولت ترکیه با القاعده سوریه و داعش منتشر می‌شد.

مناطق کردنشین سوریه از جمله امن‌ترین مناطق این کشور در سال‌های جنگ و بی‌ثباتی بودند و به نظر می‌رسد هدف اردوغان از مداخله نظامی در این مناطق بیش از آن که مبارزه با تروریسم باشد گسترش مرزهای ترکیه، ریشه‌کن کردن هر حکومت خودمختار کرد مخالف ترکیه و دستیابی به منابع نفتی قابل توجه این مناطق است.

ترکیه چهار دهه پیش یک سوم قبرس را اشغال کرد و حال به بخش‌هایی از سوریه و عراق چشم دارد و صراحتا از باز پس گیری بخش‌هایی دیگر از قلمروهای سابقش در بلغارستان نیز سخن می‌گوید.

اردوغان پیروزی در شمال سوریه را آسان ارزیابی می‌کند، آن هم در حالی که ترامپ تمایل به حضور در جنگ جدیدی در خاورمیانه ندارد و مانند اوباما ترجیح می‌دهد حرف اردوغان را باور کند تا توصیه مشاورانش برای دفاع از کردها را.

از آن طرف بعید است اردوغان هم نبرد راحتی در پیش داشته باشد. پهپادهای او در شمال سوریه چندان کارآمد نخواهد بود و ارتش ترکیه در برابر کردهای آماده و آب دیده و آماده به جنگ کار سختی در پیش دارد. کردها سرنوشت ارامنه و برخورد ترک‌ها با آن‌ها را دیده‌اند و بعید است به چنان سرنوشتی رضایت دهند، مسئله‌ای که می‌تواند شمال سوریه و بخشی از ترکیه را درگیر یک شورش جدی کند.

ترکیه شاید در گام‌های اول، پیروزی‌های نظامی قابل توجهی به دست بیاورد اما همه چیز به همین‌جا ختم نمی‌شود. ترکیه امروز درگیر نبردهای بسیاری در خاورمیانه است از جمله حضور در غزه و لیبی و جنگ نیابتی با عربستان که حتی به ماجرای قتل جمال خاشقچی نیز کشیده شد.

با این وضعیت بعید نیست شاهد کمک نظامی-اطلاعاتی عربستان به کردها باشیم، آن‌چنان که حمایت نظامی-امنیتی اسرائیل از کردها نیز دور از ذهن نخواهد بود، به ویژه این که بین عربستان و ترکیه نبردی برای رهبری جهان اسلام هم برقرار است و هم عربستان هم اسرائیل میل دارند سعودی‌ها برنده این رقابت باشند. کردهای ترکیه نیز بین اسد و اردوغان بارها و بارها اسد را انتخاب خواهند کرد، چنان که امروز نیز از احتمال همکاری با نیروهای دولتی سوریه سخن گفتند.

به نوشته تحلیلگر نشنال اینترست ترک‌ها شاید با غروری شبیه غرور ورود ارتش سرخ به افغانستان یا ورود آمریکا به ویتنام وارد مناطق کردنشین شوند، اما خواهند فهمید که ورود به این مسائل چه آسان و خروج از آن چه سخت است. اردوغان شاید لشکرکشی علیه ترک‌ها و به دست آوردن نفت آن‌ها را برای خود یک پیروزی مهم بداند، اما او اشتباه می‌کند چون جنگی را آغاز می‌کند که توان ادامه آن را نخواهد داشت و در نهایت می‌تواند برای او شکستی تاریخی رقم بزند.