یارانه‌هایی که دوباره هدفمند می‌شوند!

سلام نو – سرویس اقتصادی: یارانه پردرآمدها حذف خواهد شد. این خبری است که چند سال است از سوی مسئولان مطرح می شود. با این حال به نظر می رسد گام های جدیدی در این راستا برداشته شده است. گام هایی که البته کافی نیست.

به گزارش سلام نو، چگونگی توزیع یارانه ها و حذف یارانه دهک های بالای جامعه و اختصاص یارانه آنها به دهک های پایین جامعه از مسائلی است که مدتها است محل بحث کارشناسان است. آنچه مورد توافق همه است این است که این طرح از ابتدا و در زمان احمدی نژاد به صورت نادرستی آغاز شده و ادامه آن خسارات زیادی را به اقتصاد کشور تحمیل کرده است.

پس از روی کار آمدن روحانی اصلاح یارانه نقدی بحث روز شد. بحثی که البته هنوز و پس از شش سال ادامه دارد. برخی کارشناسان می گفتند دولت باید شجاعت آن را داشته باشد که به طور کلی یارانه ها را حذف کنند. با این وجود اطلاق صفت شجاع برای انجام چنین امری خیلی درست به نظر نمی آید چرا که هم اکنون بسیاری از مردم وابستگی زیادی به همین مبلغ ناچیز یارانه دارند و حذف آن با توجه به مخاطراتی که برای معیشت بخشی از جامعه می اندازد عملا شدنی نیست.

تقریبا همه کارشناسان و اقتصادانان متفق القول می گویند تغییر ساختاری در نحوه توزیع یارانه ها یک الزام اقتصادی است. بدون شک اگر این تصمیم قاطعانه اتخاذ نشود با توجه به اینکه دولت صراحتا تاکید کرده قرار نیست قیمت بنزین از 1000 تومان فعلی تجاوز کند و از آنجایی که قیمت دلار مصوب همچنان غیرواقعی به نظر می رسد باید منتظر کسری بودجه ای به مراتب بیش از امسال باشیم.

در حال حاضر به گفته سرپرست استانداری تهران در پایتخت حدود 15 میلیون نفر یارانه ‌بگیر وجود دارد که بر این اساس ماهیانه در حدود 600 میلیارد تومان یارانه نقدی از دولت می‌ گیرند. اتفاقی که نه یارانه بگیر را راضی می کند و نه به مذاق یارانه دهنده خوش می آید.

نبودن اطلاعات کافی برای حذف یارانه پردرآمدها

این در حالی است که حذف یارانه دهک های بالای جامعه در قانون تصویب شده است اما دولت تاکنون به دلایل مختلف از جمله امکانات اجرایی و شناسایی دهک های بالا آن را اجرا نکرده است.

نوبخت هم گفته است: حذف یارانه ثروتمندان امسال هم در دستور کار بود. از آنجایی که نیاز به اطلاعات بیش تر است امسال در جهت اجرایی کردن این امر توزیع یارانه ‌ها را استانی کرده‌ایم. هر استان به میزان تعداد افرادی که یارانه بگیر هستند آن مبالغ را دریافت می کنند و با توجه به شناخت دقیق تری که دارند می توانند خودشان به افرادی که استحقاق دریافت یارانه را دارند اختصاص دهند. بقیه را هم صرف امور استان کنند.

الزامات حذف یارانه‌های نقدی

شهاب فولادی کارشناس اقتصادی، درباره قطع یارانه دهک‌های پردرآمد و الزامات آن به ایلنا گفته است: حذف تدریجی یارانه ثروتمندان نه تنها دارای ریشه نظری در علم اقتصاد است، بلکه یک الزام برای اقتصاد کشور نیز به حساب می‌آید. درواقع این الزام از کسری بودجه نشات می‌گیرد.

به گفته این کارشناس بر اساس مبانی نظری علم اقتصاد، با ایجاد کسری بودجه و ناتوانی در تامین آن، دولت به ناچار متوسل به استقراض از بانک مرکزی یا همان سیاست پولی انبساطی می‌شود؛ یعنی انتشار پول که نقدینگی را افزایش می‌دهد. افزایش نقدینگی منجر به تورم شده و تورم انباشته با سرکوب قیمت ارز، خود را در شوک‌های ارزی و افزایش شارپی نرخ ارز نشان می‌دهد که درواقع باعث فقیرتر شدن بخش بزرگی از جامعه خواهد شد.

او افزوده است: به بیانی پرداخت یارانه‌های نقدی در ایران که به منظور بهبود سطح رفاه و همین‌طور ضریب جینی صورت گرفت، در سال‌هایی که درآمدهای نفتی کشور به صورت قابل توجهی کاهش یافت منجر به کسری بودجه فراوان شد. کسری بودجه در ایران علل فراوانی دارد اما یکی از مهم‌ترین علت آن، یارانه‌های نقدی است.

نکته قابل توجه در رابطه با حذف یارانه پردرآمدها این است که هر دو جناح سیاسی معتقدند ادامه این روند امکان پذیر نیست. اگر چه ای کاش این وحدت نظر در همان روزهایی که در دولت نهم از یارانه ها بهره برداری سیاسی می شد اتفاق می افتاد.