سلام نو – سرویس بین الملل: فعالیت‌های فرانسه ، نزدیکی انتخابات آمریکا، اظهارات روحانی و ظریف و تحلیل‌هایی که از گوشه و کنار به گوش می‌رسد در کنار نزدیکی سومین گام ایران برای کاهش تعهدات هسته‌ای چشم‌ها را به تغییرات احتمالی در روزهای پیش رو خیره کرده است.
برخی منتظر افزایش تنش هستند و برخی به امید ثبات به افق‌های مشترک ایران و فرانسه نگاه می‌کنند تا شاید رییس جمهور فرانسه بالاخره گرهی از بحران‌ها باز کند.
در سوی دیگر برخی با توجه به دست آوردهای زلمی خلیلزاد در مذاکرات با طالبان معقدند در صورت کامیابی کامل آمریکا درباره مذاکره با طالبان، ترامپ تیم ب را از معادلات تهران کنار می‌گذارد و دست آخر راضی به مذاکره با ایران در قالب میز برجام می‌شود.
قاسم محبعلی، تحلیلگر مسائل بین‌الملل و مدیرکل پیشین خاورمیانه وزارت امور خارجه در گفت‌وگو با سلام نو با رد چنین تحلیل‌هایی می‌گوید: چنین تحلیل‌هایی فکت‌ها و برآوردهای درستی ندارد و بیشتر از تحلیل‌هایی سخن می‌گوید که گوینده میل برآورده شدنش را دارد.
او با اشاره به وضعیت کنونی مذاکرات افغانستان می‌گوید: در مورد افغانستان آمریکایی‌ها به سمت بومی‌سازی جنگ حرکت می‌کنند و به همین دلیل در حال مصالحه با طالبان هستند، مصالحه‌ای که بعید است بین دولت افغانستان و طالبان به سادگی رخ بدهد چون طالبان با روند انتخاب دموکراتیک و دموکراسی نسبتی ندارد. در این روند آمریکا احتمالا بیرون بنشیند و با نظاره اوضاع طرف پیروز را انتخاب کند و بعدا با آن به توافق برسد.
این تحلیلگر مسائل بین الملل در ادامه می‌گوید: این معادلات نسبتی با کنار گذاشتن تیم ب ندارد و هیچ فکت و اطلاعاتی در این باره وجود ندارد چون از زمان دولت دوم بوش آمریکا دنبال کاهش هزینه در افغانستان بود، مسئله‌ای که به دلیل تحولات میدانی از آن عاجز بود، اما حالا با معادلات جدید آقای خلیلزاد بین پاکستان، طالبان و افغانستان ظاهرا این کار شدنی شد. هرچند بحران‌های خاورمیانه با هم مرتبط است ولی نمی‌توان مسائل آمریکا و افغانستان را آن‌چنان به موضوع ایران و آمریکا ربط داد.
محبعلی در پاسخ به این پرسش که با توجه به نزدیک بودن گام سوم کاهش تعهدات برجامی ایران آن را چطور ارزیابی می‌کند گفت: اگر بخواهیم از نگاه منافع ملی و سودآوری برای شهروندان عادی و جامعه مدنی نگاه کنیم ایران از صلح و آرامش سود می‌برد که نسبتی با گام سوم خروج از برجام که اقدامی ریسکی است ندارد. اگر از این منظر نگاه کنیم باید ایران تلاش کند سیاست فرانسه به نتیجه مثبتی برسد و نباید توقعی مثل بازگشت آمریکا به برجام یا لغو تحریم‌ها را داشته باشد.
او در ادامه تاکید کرد که نباید منتظر برگشت آمریکا به برجام بود افزود: بعید است اتحادیه اروپا، دولت فعلی آمریکا و حتی دولت آینده آمریکا قصد بازگشت به برجام را داشته باشند، حتی اگر دموکرات‌ها هم پیروز انتخابات باشند از برجام به عنوان زمینه مذاکرات گسترده استفاده می‌کنند.
مدیرکل پیشین خاورمیانه وزارت امور خارجه با اشاره به شیوه تصمیم‌سازی سیاست خارجی در آمریکا گفت: ما باید بدانیم حتی در دولت شخصی مثل دونالد ترامپ هم رییس جمهور به خودی خود و به تنهایی توان تعیین سیاست‌های کلان را ندارد و این دولت پنهان آمریکا است که در ائتلافی بین دولت، کنگره و نهادهای موثر، سیاست خارجی این کشور را تعیین می‌کند.
او با اشاره به علاقه شخصی ترامپ به پوتین گفت: به عنوان نمونه ترامپ با وجود علاقه شخصی به پوتین نتوانست روابط روسیه و آمریکا را عادی کند و حتی بحران بین آمریکا و روسیه عمیق‌تر هم شده و روابط دو کشور از دوران اوباما هم که مشهور به ضدیت با روسیه بود سردتر است. با این تفاسیر حتی اگر سندرز هم رییس جمهور شود نمی‌تواند تحریم‌های کنگره را یک شبه لغو کند و تنها می‌تواند با اجماع سازی داخلی دستورهای ریاست جمهوری علیه ایران را لغو کند که کار بسیار سختی است و بعید است چنین چیزی رخ دهد.
این تحلیلگر مسائل بین الملل در ادامه گفت: بنابراین برجام باید از منظر حقوقی برای ما مهم باشد که به شورای امنیت برگردیم چون برجام پس از پایان مهلت غروبش دیگر به خودی خود اهمیت ندارد و باید فکر کنیم چطور برای مذاکره گسترده‌تر آماده شویم چون موضوعات مورد مناقشه ایران و آمریکا با تغییر دولت در آمریکا تغییر نمی‌کند و حتی با وجود یک دولت دموکرات هم نمی‌توان انتظار تغییر آنی روابط ایران و آمریکا را داشت.
محبعلی در ادامه با غنیمت دانستن فرصت پیش آمده به واسطه انتخابات آمریکا گفت: بر همین مبنا ایران باید از فرصت موجود تا انتخابات آمریکا حداکثر بهره را برای مذاکره با دولت فعلی آمریکا ببرد چون در حال حاضر تحریم‌های حداکثری علیه ایران اعمال می‌شود و ما باید از هر فرصتی برای کاهش فشار استفاده کنیم.
او در پاسخ به این سوال که با توجه به شرایط موجود آیا ایران در سیاست‌های خود تغییری ایجاد خواهد کرد یا نه؟ گفت: سیاست‌گذاری و روند تصمیم‌گیری در ایران ساده و تصمیم‌گیری‌ها عموما در شرایط عادی صورت نمی‌گیرد، چه بسا اگر تصمیم‌گیری‌ها در شرایطی عادی رخ می‌داد ما از تلاش‌های ژاپن و فرانسه برای میانجی‌گری استقبال می‌کردیم چون هر روزی که می‌گذرد فشار روی ما بیشتر و شرایط گفت‌وگو دشوارتر می‌شود.
