سلام نو – سرویس بینالملل: امانوئل مکرون برای چندمین بار با حسن روحانی به صورت تلفنی گفتوگو کرد تا شاید ایران را از برداشتن گام سوم تعلیق تعهدات برجامی منصرف کند، درخواستی که ظاهرا با موافقت ایران همراه نبوده و نخواهد بود.
بر اساس اعلام رسمی کاخ الیزه امانوئل ماکرون از حسن روحانی خواست تا همکاری لازم در روند مذاکرات یمن را داشته باشد و خویشتنداری را در لبنان در پیش گیرد تا هیچ موضوعی شرایط را در اوضاع پرتنش کنونی به خطر نیندازد.
ظاهرا مکرون امیدوار است تا با نگه داشتن ایران در وضعیت کنونی و افزودن مشوقهای مالی و نفتی بتواند مقامات تهران و واشنگتن را به مذاکره رو در رو ترغیب کند.
علی اصغر زرگر، کارشناس روابط بین الملل در گفتوگو با سلام نو در توضیح اهداف ماکرون در میانجیگری بین ایران و آمریکا میگوید: فرانسه در ابتدا و در زمان انعقاد برجام نقش پلیس بد برجام را داشت و همیشه شرط و شروطی اضافی وارد مذاکرات میکرد ولی حالا با توجه به خروج انگلستان از اتحادیه اروپا و مسائل داخلی این کشور رییس جمهور فرانسه در پی راهبری است. در کنار این فرانسه بیش از آلمان و انگلیس با ایران پیوند اقتصادی دارد و اگر بتواند تنشها را کم یا تحریمها را به طور کلی لغو کند سود قابل توجهی هم دارد.
او ادامه داد: نکته مهم دیگر این است که فرانسه از نظر تاریخ بعد از انگلستان بیشترین نقش را در خاورمیانه داشته و با توجه به سوابقش در لبنان و سوریه مایل است نقش خود در خاورمیانه را همچون اروپا دوباره احیا کند.
این کارشناس مسائل بینالملل با اشاره به نیاز دو طرف ترامپ و روحانی به مذاکره گفت: به نظر میرسد هم ترامپ نیازمند مذاکره با ایران است، هم روحانی برای ارتقای وجهه بین المللی ایران بدش نمیآید با ترامپ مذاکره کند، ولی شرط این مسئله آن است که مخالفین داخلی دو طرف اقناع شوند چون در هر دو طرف مخالفین قدرتمندی برای هر گونه مذاکرهای وجود دارد.
او در توصیف گام نخستی که مکرون میتواند در راهبرد مدنظرش بردارد، گفت: مکرون در گام اول میتواند با دادن امتیازاتی از جیب آمریکا ایران را قانع کند تا یا قدم سوم را برندارد یا سطح تعهدات خود را افزایش دهد، چون احتمالا خود مکرون میداند فعلا موفق نمیشود رهبران دو کشور را دور یک میز بنشاند. اگر مکرون بتواند گام اول را بردارد میتواند گام بعدی خود را بردارد هرچند بعید است به طور کلی موفق شود به هدفش در مذاکره ایران و آمریکا دست یابد.
این کارشناس روابط بین الملل درباره احتمال چرخش در سیاست آمریکا گفت: اگر دمکراتها بیایند به برجام بر میگردند ولی سیاست خارجی آمریکا کشتی بزرگی است که تغییر جهتش زمان بر است و امکان ندارد که سیاست آمریکا 180 درجه تغییر کند.
ایران و سه راهبرد در مواجهه با آمریکا
زرگر با اشاره به راههای پیش روی ایران در مواجهه با آمریکا گفت: یک راه این است که آنچنان که رهبری هم گفته بر روی پروژه ملت سازی و غیرت ملی تمرکز کند و با توجه به بنیههای مالی اقتصادی خود فعالیت کند. این کار در بلند مدت شدنی است ولی به همدلی با جامعه مدنی و جلوگیری از مهاجرت نیاز دارد. این مسیر میتواند با تولید یک شور ملی بن بست شکن باشد. این مسیر شدنی است ولی نیازمند تصمیمات قاطعی از سوی دولت است که باید با برنامه دنبال شود. ما از این راه کمی منحرف شدهایم که باید تلاش کنیم به ریل اصلی برگردیم.
او راه دیگر را نگاه به شرق دانست و افزود: راه دیگر این است که کاملا به بلوک شرق یعنی روسیه و چین بپیوندیم که کمک میکند ایران از شکافهای بین المللی و جنگ قدرتها بهره ببرد که نیاز به سیاست خارجه ظریف و ماهرانهای دارد.
این کارشناس روابط بین الملل راه سوم را نیز مذاکره جامع با آمریکا دانست و گفت: راه سوم هم این است که کار را تمام کرده و جلوی آمریکا کوتاه بیابیم و بپذیریم مثل دیگر مقابل آمریکا کوتاه بیایم و بپذیریم که یک مذاکره اساسی کنیم یا حداقل با ورود به این مسیر زمان بخریم برای دو مسیر دیگر.
زرگر با انتقاد از فضای به وجود آمده برای دیپلماتها و تصمیم سازان سیاست خارجی گفت: متاسفانه امروز به جایی امروز رسیدیم که همه سیاسی شدهاند و باعث شده سیاستمداران ایران در منگنه افکار عمومی قرار بگیرند. اگر به سمت مذاکره بروند گروهی فشار میآورند و اگر نروند گروه دیگر و غلبه به این افکار عمومی و تصمیم درست را گرفتن کار بسیار دشواری است.