به گزارش سلام نو، محسن هاشمی رفسنجانی رئیس شورای اسلامی شهر تهران در این کنفرانس که با حضور پیروز حناچی شهردار تهران، زهرا نژادبهرام عضو شورای شهر و چند تن از مدیران دولتی و کارشناسان و پژوهشگران حوزه مدیریت سیلاب برگزار شد، گفت: افزایش ۴۰ درصدی بارندگی در اواخر سال ۹۷ و اوایل سال ۹۸ باعث شد که موضوع روان آب ها و جلوگیری از بحران اهمیت ویژه ای پیدا کند.
وی با بیان اینکه در تمام ادبیات مهندسی و مدیریت سیلاب، نام آبخیزداری مطرح است، افزود: احداث سدها از مسائل مهمی است که در زمینه ذخیره روان آب ها مورد استفاده قرار می گیرد. باید توجه داشته باشیم که ایجاد سدها فعالیت هایی هستند که ضمن جلوگیری از سیلاب در دراز مدت به توسعه کشور نیز کمک خواهند کرد.
رییس شورای اسلامی شهر تهران اظهار داشت: تعرض به محیط زیست و منابع طبیعی از دیگر مسائلی است که باید نسبت به تخلف در این زمینه برخورد جدی تری داشته باشیم.
وی در پایان با اشاره به پروژه احداث سد «پیشین» در سیستان و بلوچستان در سال ۷۲ افزود: این پروژه با توجه به مواجهه مردم سیستان و بلوچستان با تمساح های گاندو و خطرات ناشی از آن و برای آبادی منطقه و جمع آوری سیلاب از اهمیت ویژه ای برخوردار بود. سد پیشین از سال ۷۴ توانست به کل منطقه سرویس ارائه دهد و اجرای این پروژه ها سبب توسعه، رفاه و دفع خطر می شود.
پیروز حناچی نیز در این مراسم گفت: سیل در کشور به دلیل تغییرات اقلیمی و بی توجهی به محیط زیست به موضوع مهمی تبدیل شده است؛ مصداق این امر نوروز امسال بود که شرایطی بسیار بحرانی را پشت سر گذاشتیم. در سیل امسال حجم بارندگی زیاد و نادر بود به طوری که به نسبت متوسط ۵۰ سال اخیر ۴۰ درصد افزایش بارندگی را تجربه کردیم.
وی با بیان اینکه اگرچه سیل باعث پر شدن تالاب ها و سدها شد، در برخی مناطق کشور هموطنانمان با مشکلاتی مواجه شدند، ادامه داد: ما در کشوری کهن با ادبیاتی غنی زندگی می کنیم و راه حل بسیاری از مشکلات ما در ادبیات وجود دارد؛ باید به خودمان برگردیم و بدانیم خسارت سیل در بسیاری از شهرهای ما به خاطر بی توجهی مسائل عمرانی و فنی بود.
حناچی گفت: در آق قلا در نقطه ای از بیرون شهر فشارهایی روی مدیران بود تا اجازه ساخت و ساز و اضافه شدن این منطقه به شهر را بدهند که خوشبختانه مدیران قبول نکردند و جالب است که در سیلاب اخیر این منطقه کاملا زیر آب رفت.
وی به گزارش دولت درباره سیلاب بهار امسال اشاره و عنوان کرد: پیرو تجربه پلاسکو، دولت کمیته ای تشکیل داد و گزارشی از سیل اخیر تهیه شد. امیدوارم این گزارش کامل شود و در تصمیمات اخیر تاثیر بگذارد. ما در تهران هم تا آستانه سیل رفتیم، اما با هوشیاری همکاران من و آمادگی هایی که داشتیم شرایط کنترل شد.
شهردار تهران با تاکید بر اقدامات پیشینیان برای مقابله با سیل گفت: همیشه برای من سوال بوده است که چرا مغازه های بازار وکیل شیراز سکو دارد که در سیل اخیر علت آن را متوجه شدیم؛ آب به بازار وکیل آمد، اما به خاطر این سکوها وارد مغازه ها نشد.
وی در ادامه با اشاره به ضرورت ایجاد مدیریت جامع برای مقابله با سیلاب عنوان کرد: در دنیا شاهد تغییرات و تحولات زیادی در زمینه مقابله با بحران سیل بوده ایم و رویکردهای سنتی در این زمینه کنار رفته است چراکه این رویکردها اثربخشی محدودی داشتند و به جای کاهش سیل، موضوع هدایت سیل را پیگیری می کردند.
شهردار تهران اضافه کرد: واقعیت این است که سیل را نمی توان کامل کنترل کرد و باید از طریق نگاه یکپارچه و مدیریت کاربری اراضی، این پدیده را مهار کرد. در واقع، باید برای مقابله با سیل به پهنه سیل گیر و نه صرفاً مسیر آب توجه کرد.
شهردار تهران در پایان با نشان دادن تصاویری از تغییر شکل مسیرهای آب در برخی شهرهای جهان از حالت کانال کشی تا ایجاد مسیری طبیعی برای آب، بر تغییر شکل رودره های تهران تاکید کرد.
زهرا نژادبهرام عضو هیئت رئیسه شورای شهر تهران نیز در این مراسم با اشاره به نقش انسان در وقوع سیلاب و همچنین آسیب پذیری انسان ها در برابر آن، توجه به سه مسئله پیشگیری از وقوع سیلاب، بستر و زمان وقوع آن و مدیریت پساسیلاب را ضروری دانست و گفت: اگر شهر را متشکل از سه بخش انسان، بنا و فعالیت بدانیم، ارتباط بین این سه بخش می تواند ما را در موضوع سیلاب بیشتر یاری کند.
وی افزود: عادت واره تصویری است که در مورد محل عبور رودخانه ها و سیلاب ها از ذهن ما می گذرد و ما را به این فکر می اندازد که چرا از ظرفیت زمین کنار رودخانه های کم آبی که از سطح شهر می گذرند، استفاده نکنیم. وقتی ساختمان های بانک حکمت را در مسیر رودخانه درکه می ساختند به خودم لرزیدم و فکر کردم در صورت وقوع سیلاب چه اتفاقی برای ساکنان این ساختمان ها خواهد افتاد. بنابراین آن چیزی که باعث تشدید سیلاب می شود انسان است که با نوع مدیریت و تغییر وضعیت کاربری آن به این مسئله دامن می زند.
عضو شورای شهر تهران با بیان اینکه جدی ترین عامل پیشگیری از وقوع سیلاب انسان است، گفت: آگاهی بخشی در این حوزه می تواند اثر گذار باشد، آنچه که برای ما بیش از هر حادثه دیگری نمود دارد زلزله است، در حالی که سیلاب هم به همان اندازه می تواند خطر آفرین باشد. تهران در معرض سه خطر بزرگ است؛ سیلاب، زلزله و فرونشست زمین.
نژاد بهرام با اشاره به مفهوم عادت واره، اظهار داشت: موضوع سیلاب با دیدن رودخانه های خشک و کم آب در طول سال ها از ذهن ما خارج می شود و عادت می کنیم به اینکه خطری ما را تهدید نمی کند. بنابراین باید به سمت تغییر عادت برویم. اگر از عادت واره خارج شویم دیگر حریم رودخانه محلی برای ساخت و ساز نیست، بلکه محل عبور سیلاب و آب رودخانه است.
وی از «تاب آوری» به عنوان دیگر مفهوم مهم این حوزه نام برد و یادآور شد: میزان تاب آوری پس از وقوع سیل در هر منطقه بستگی به میزان پیشگیری از وقوع آن دارد. به نظر می رسد از این مسئله هم غافل ماندیم و نتوانستیم میزان تاب آوری را در مورد بحران های این چنینی بالا ببریم. به عنوان مثال در زلزله ها و سیل های اخیر در نقاط مختلف کشور، چقدر طول کشید که آن مناطق به حالت اولیه برگردند؟ ضمن اینکه این مسئله فقط به امکانات و آن محدوده مرتبط نیست، بلکه به خود انسان هم ربط پیدا می کند، مثلا چقدر طول خواهد کشید تا خود انسان ها هم به شرایط زندگی نرمال برگردند؟
نژاد بهرام در پایان تاکید کرد: باید از عادت واره خارج شویم و به مسئله تاب آوری توجه بیشتری داشته باشیم و پیشگیری را به عنوان اصلی ترین راه حل در وقوع سیل، زلزله و فرونشست زمین در نظر بگیریم./ مهر
