سلام نو – سرویس سیاسی: پس از وعده چند وقت قبل دولت آمریکا مبنی بر تحریم جواد ظریف بالاخره وزیر امور خارجه ایران تحریم شد و پس از تحریم سپاه پاسداران دومین تحریم کم سابقه چند دهه اخیر رخ داد، تحریم‌هایی که با منطق رایج دیپلماسی جهان هیچ نوع سازگاری ندارد.
دفتر کنترل دارایی‌هایی خارجی وزارت خزانه‌داری آمریکا (اوفک) دلیل اصلی تحریم ظریف، تبعیت از رهبری انقلاب عنوان کرده است، دلیلی که به نظر می‌رسد بیشتر نمادین باشد، مثل تحریم ظریف که بیشتر نمادین است.
آمریکا در حالی ظریف را به دلیل تبعیت از رهبری تحریم کرده که همین چند وقت پیش مقامات ارشد آمریکا در سخنانی به صراحت گفته بودند که جواد ظریف را به عنوان وزیر خارجه ایران به رسمیت نمی‌شناسد و مسئول سیاست خارجی ایران را قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس می‌داند.
حالا اما ظاهرا نگاه آمریکا تغییر کرده و آن طور که جواد ظریف هم نوشته آمریکا او را "سخنگوی اصلی ایران در جهان" تشخیص داده. ولی آیا تحریم جدید آمریکا اثری روی سخن گفتن ظریف دارد؟ جواد ظریف در توییتی با اشاره به این مسئله نوشت: از آنجا که دلیل تحریم من را سخنانم عنوان کرده‌اند، آیا مردم آمریکا برای خواندن نوشته‌های من و یا گوش دادن به مصاحبه‌هایم به مجوز اوفک نیاز دارند؟!
پس کاخ سفید با تحریم ظریف دنبال چیست؟ به نظر می‌رسد اولویت اول کاخ سفید همان اولویتی است که با آن دست به تحریم سپاه پاسداران زد. بیشتر فرماندهان و مرتبطین سپاه پیش از تحریم این نهاد تحریم بودند و تحریم نهاد سپاه اثر روانی داشت تا برخی از کشورهای متحد آمریکا را مجبور کند تا در این تحریم با این کشور همراه شوند.
درباره تحریم ظریف نیز آمریکا مایل است تا با این تحریم پیامی حامل جدیت خود در محدود کردن دیپلماسی ایران به متحدانش ارسال کند تا آنها روابط خود را بیش از پیش با ایران محدود کنند.
از سوی دیگر آمریکا امیدوار است تا با محدود کردن امکان و ابزار دیپلماسی ایران به چند هدف به هم پیوسته دست پیدا کند. در گام اول اتاق فکر تحریم ایران در آمریکا مایل است با محدود کردن دیپلمات‌های ایران کنش‌ها نظامی ایران را افزایش دهد، کنشی که ذاتا با تنش همراه خواهد بود.
در گام بعد تحریم ظریف باعث افزایش فشار به میانه‌روها و افزایش شانس قدرت گرفتن تندروها در انتخابات‌های بعد می‌شود. قدرت گرفتن تندروها در تهران چند امتیاز بزرگ برای آمریکا به خصوص تیم ب دارد. آنها در دوران جلیلی و متکی نشان دادند توان فنی دیپلماتیک پایینی دارند و از ظرفیت‌های کشور در این حوزه استفاده نمی‌کنند در نتیجه جواد ظریف به عنوان بزرگ‌ترین مانع بر سر راه دیپلماسی فاسد آمریکا کنار خواهد رفت و جای خود را به چهره‌هایی ناکارآمد می‌دهد که توان مقابله کمتری با آمریکا دارند.
از طرف دیگر نیروهای رادیکال در ایران عموما توان فنی کمی در مدیریت امور اجرایی کشور دارند و برای اداره دولت نظامیان را وارد کار می‌کنند، کاری که محمود احمدی‌نژاد انجام داد. آمریکا امیدوار است با قدرت گرفتن نظامیان در سطح دولت اقدامات مستقیم ایران افزایش یابد در این صورت یا تنش بین دو طرف با دخالت ایران منجر به جنگ می‌شود یا نظامیان با درک فشارهای موجود و افول قدرت دیپلماتیک کشور به این نتیجه منطقی گریز ناپذیر می‌رسند که چاره‌ای جز کنار آمدن با آمریکا ندارند و آن زمان با توجه به قدرت خود در بدنه و راس حاکمیت احتمالا مقامات ارشد نظام را هم راضی به مذاکره می‌کنند، مذاکره‌ای بدون دیپلمات‌های حرفهای چون ظریف و عراقچی.
در واقع آن طور که قابل مشاهده است ترامپ و دولتش هرچند به هم ریخته و آشفته به نظر می‌رسند، اما آن‌چنان هم بی‌حساب و کتاب بازی سیاست را به پیش نمی‌برند، اما سوال اینجا است که آیا ترامپ و دوستانش به اهداف مورد نظرشان در این بازی می‌رسند؟
به نظر می‌رسد آنها در این مسیر با چند مشکل جدی مواجه هستند. بزرگ‌ترین مشکل آنها رهبری انقلاب آیت‌الله خامنه‌ای است که از حامیان بازماندن درهای دیپلماسی در کشور است و به سادگی تن به حذف دیپلمات‌ها از صحنه معادلات سیاست خارجی ایران نمی‌دهد. مانع دومی که بر سر راه آمریکا است شخص جواد ظریف است، او بازی آمریکا را دریافته و با حمله‌ای که چند وقت پیش به تیم ب کرد نشان داد که هوشمندی کافی برای حمله متقابل را دارد. مسئله دیگر هم انتخابات ایران است که در شرایط فعلی به این سادگی‌ها قابل پیش بینی نیست.
اما به هر شکل اقدام اخیر آمریکا به خودی خود تاثیری روی روابط آینده ایران و آمریکا ندارد، چون هر دو طرف پیش شرط‌های خاصی را برای هر نوع مذاکره دارند که فعلا مایل به بحث درباره آن نیستند.
