سلام نو – سرویس اجتماعی: پدیده زباله گردی در سال های اخیر به خاطر شرایط اقتصادی و بیکاری گسترده شیوع بیشتری داشته است. شغلی که سالانه بر اساس برآوردها بیش از 2.5 میلیارد تومان در آن جا به جا می شود.
به گزارش سلام نو، قیمت متوسط هر کیلو زباله خشک حدود 2500 تومان است. 2640 میلیارد تومان عددی است که برای ارزش زباله های خشک در سال 97 برآورد شده است. این در شرایطی است که قیمت خرید از زباله‌گردها تنها 450 تومان است و در نهایت 410 میلیارد تومان سهم زباله‌گردها خواهد شد. در واقع 15.6 درصد از مجموع ارزش گفته شده به زباله‌گردها می‌رسد و کودکان از این رقم تنها 2.4 درصد سهم دارند و ماهانه در حدود 1.5 میلیون تومان دریافتی هر زباله‌گرد است.
مدیرعامل انجمن حمایت از حقوق کودکان با اشاره به این مسائل به ایران گفته است: حدود 14 هزار زباله‌گرد در تهران وجود دارد که از این تعداد 4700 نفر کودک هستند یعنی رقمی در حدود یک‌سوم و عمده زباله‌گردها، در واقع بیش از 90 درصد آنها هم از اتباع افغانستان هستند.
بیراه نیست اگر بگوییم امروز یکی از اندوهناک ترین تصاویری که در سطح شهر می بینیم زباله گردی کودکان است. معضلی که علی رغم وعده های فراوان هنوز گام موثری برای بهبود آن برداشته نشده است. در این بین سهم زباله گردها از این تجارت آن قدر اندک است که به سختی معیشت حداقلی آنان را تامین می کند.
رئیس انجمن جامعه شناسی لرستان هم معتقد است: پدیده زباله گردی که در سال های اخیر به دلیل شرایط اقتصادی و بیکاری گسترش بیشتری پیدا کرده مساله ای اجتماعی است که با وجود اینکه نگاه های مردم به صورت عینی آن را می بینند اما کمتر به صورت ذهنی درگیر آن هستند.
واقعیت این است که در چند سال گذشته به این معضل در کودکان توجه کافی نشده و نظارت دستگاه هایی همچون شهرداری و مدیریت پسماند زباله در این زمینه مناسب نبوده است. در این بین مهاجرت گسترده مهاجران افغان از یک سو و ارزانی این کار سبب شده که تجارت عظیمی در حوزه طلای کثیف به وجود بیاید.
رئیس انجمن جامعه شناسی لرستان در این باره اظهار کرده است: این مساله که اکنون کودکان، زنان و مردان را درگیر خود کرده ناشی از بیکاری در جامعه است که عده ای از نظر معیشت و سطح درآمد به حداقل هایی رسیده اند که ناگزیر به چنین کارهای نازل روی آورده اند.
نکته قابل توجه اینجا است که پدیده زباله گردی در سال های اخیر رو به گسترش بوده و به لحاظ قانونی در این باره دستورالعملی تدوین نشده است.
بتول سلیمی منش، کارشناس ارشد حقوق جزا در این راستا می گوید: آسیب های اجتماعی را نمی توان با اقدام های قهری کنترل کرد بلکه باید در پی رفع علت ها بود که معلول نیز در پی مرور زمان در ابتدا کنترل و بعد هم ناپدید کرد کودکان زباله گرد در مراکز رسمی و غیر رسمی مشغول به کار هستند به طوری که در برخی مناطق کشور با پیمانکاران شهرداری در محل های تفکیک زباله به فعالیت می پردازند اما باید آسیب هایی را که این کودکان با آن مواجه اند مدنظر داشت و از فعالیت این کودکان در این حوزه جلوگیری کرد.
سرانه تولید زباله با توجه به استاندارهای جهانی بین 250 تا 300 گرم در روز به ازای هر فرد و در ایران 750 گرم است که این میزان تنها در استان لرستان 702 گرم است. در شهرهایی از استان تولید زباله تا حدود 940 گرم به ازای هر فرد در روز نیز می رسد.
در عموم کشورهای توسعه یافته زباله گردی کمرنگ شده است چرا که فرهنگسازی برای اجرای برنامه های تفکیک در مبدا به صورت کامل در دستور کار سیاستگذاران قرار گرفته است و برخلاف کشور ما مصرف گرایی و استفاده غیراصولی از پلاستیک و تولید بیش از حد زباله وجود ندارد.
