به گزارش سلام نو، حسن بهشتیپور در ارزیابی خود از برگزاری اجلاس مقامات عالی امنیتی شش کشور همسایه افغانستان و همچنین نقش محوری ایران در معادلات منطقهای اظهار کرد: واقعیت این است که مساله افغانستان بهعنوان کشور همسایه ایران، برای جمهوری اسلامی ایران اهمیت دارد؛ از این جهت که امنیت افغانستان بر امنیت ایران تاثیر دارد و بالعکس هر نوع ناامنی در افغانستان تاثیر مستقیمی روی کشورهای همسایه آن از جمله ایران خواهد داشت.
وی افزود: بنابراین ورود ایران به مساله افغانستان از جهت مداخله در مسائل داخلی افغانستان نیست، بلکه کمک به ایجاد ثبات و امنیت در یک کشوری است که منافعش به منافع ما از جنبه امنیتی، اقتصادی و سایر موضوعات دیگر گره خورده است. بهعنوان مثال در مساله بندر چابهار که قرارداد آن با هند امضا شده، عمده مشتری آن افغانستان است که به آبهای آزاد دسترسی ندارد، همچنین از جهت دیگر برای ایران و به ویژه مناطق مرزی کشورمان هم منفعت دارد و میتواند بازار خوبی در این منطقه باشد.
این کارشناس مسائل بینالملل همچنین بیان کرد: در نتیجه اجلاس مقامات امنیتی در مسکو، یکی از اجلاسهایی است که ایران با قوت و قدرت در آن شرکت کرده برای اینکه به تامین ثبات و امنیت در افغانستان کمک میکند. البته کمک کردن به این معنا نیست که به صرف برگزاری یک اجلاس امنیت تامین شود.
بهشتیپور ادامه داد: اگر کشورهای شرکت کننده در این اجلاس موفق شوند از طریق همکاری و مشارکت ثبات و امنیت را در افغانستان فراهم کنند به امنیت کشورهایی مانند ایران، ازبکستان، ترکمنستان، پاکستان، چین و هند هم کمک کردهاند.
وی اظهار داشت: شاید با برگزاری این اجلاس در مسکو، چنین تلقی شود که این اقدام حرکتی موازی باشد با آنچه آمریکاییها در چند ماه اخیر توسط زلمای خلیل زاد نماینده ویژه آمریکا در امور افغانستان که خودش افغانیتبار است، دنبال می کنند تا بتوانند طالبان را در قدرت مشارکت دهند و به نوعی بین طالبان و دولت افغانستان مصالحه ایجاد کنند.
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی همچنین گفت: اما زلمای خلیل زاد تاکنون و علیرغم اجلاسهای متعددی که در قطر، واشنگتن و افغانستان انجام داده، موفق نبوده است، لذا این اجلاس مسکو تعارضی با این اقدام آمریکاییها نداشته و اهداف متفاوتی دارد به این معنا که آمریکاییها به طور کلی منافعشان در منطقه این بوده که نوعی درگیری ایجاد کنند تا توجیهی برای حفظ پایگاههای نظامیشان در افغانستان داشته باشند.
بهشتیپور یادآور شد: این در حالی است که اوباما زمانی که روی کار آمد بارها گفته بود در اولین اقدام نیروهای آمریکا را از افغانستان خارج میکند اما این کار محقق نشد، همچنین ترامپ هم چنین وعدهای دارد اما میبینیم که میخواهند به نوعی حضور نظامی را تغییر دهند و با ایجاد پایگاههای نظامی به جای اینکه نیروی اشغالگر محسوب شوند طبق قراردادها و توافق دولت مرکزی به حضور خودشان مشروعیت ببخشند، در واقع این حضور نظامی در افغانستان خود یکی از عاملهای بحران خیز در این کشور شده است.
وی ادامه داد: ترامپ بارها انتقاد داشته که آمریکا 7 هزار میلیارد دلار در افغانستان و عراق هزینه کرده اما نتوانسته امنیت را تامین کند، در حالی که اگر یک صدم یا یک هزارم آن را صرف امور اشتغال و زیربنایی در عراق و افغانستان میکرد، چه بسا مردم این کشورها دیدگاه بهتری نسبت به آمریکا پیدا میکردند.
این کارشناس مسائل بینالملل با تاکید بر این که اجلاس امنیتی مسکو عمدتا بر امنیت متمرکز است، گفت: لازمه امنیت، تامین اقتصاد است، برخی میگویند اگر امنیت نباشد، اقتصاد را درست نمیشود و برخی دیگر نیز نظری عکس این مساله را دارند، به نظر میرسد نشست مسکو بخش تکمیلی توجه به فعالیتهای اقتصادی، مقابله با هر نوع تحریم و ایجاد کار و اشتغال است.
وی یادآور شد: تحریمهایی که علیه ایران انجام میشود، به مردم افغانستان هم صدمه رسانده و برای انجام بسیاری از پروژهها مانند بندر چابهار مشکل ایجاد کرده در حالی که استثنا شده بود، در نتیجه وقتی صحبت از تحریم پیش میآید سرمایهگذاران دست و دلشان میلرزد و کمتر ترغیب میشود تا وارد همکاری شوند.
بهشتیپور در پایان تاکید کرد: اجلاس مسکو اقدام خوب و موثری است برای این که بتواند به صلح و ثبات در افغانستان به شرطی که اقدامات تکمیلی هم انجام شود، کمک کند./ایسنا