به گزارش سلام نو، غلامرضا ظریفیان طی سخنانی در نشست حکومت علی (ع) با اشاره به اینکه قسط فقط توزیع عادلانه ثروت نیست بلکه توزیع عادلانه قدرت و تحقق کرامت انسانی را هم شامل میشود، گفت: توحید، عدالت و اخلاق منظومه سهگانه امیرمومنان برای تعالی جامعه است و در میان این سه اصل، عدالت معیار سنجش دین و کلیدیترین اصل است.
وی با بیان اینکه "علی (ع) حکومت را امری بشری و دنیوی و مبتنی بر قرارداد میداند"، افزود: همانگونه که پیامبر حکومتش را در مدینه بر اساس قرارداد با مردم تشکیل داد، علی (ع) نیز حکومت را متعلق به مردم میداند. علی (ع)، عدالت را شرط مشروعیت حکومت میداند و حکومتی که بهدنبال عدالت نباشد را نامشروع و غیردینی میخواند.
این استاد دانشگاه با اشاره به جنگهای دوران حکومت علی (ع) و تفاوت آنها با جنگهای دوران پیامبر (ص)، گفت: مخالفان میخواستند علی (ع) را با فشار شمشیر وادار کنند، عدالت را کنار بگذارد و همان روال قبلی ظلم و تبعیض در جامعه را حاکم کند. اما امیر مومنان در پاسخ گفت با ستم پیروز نمیشوم و به قیمت گرفتن پوست جویی از دهان یک مورچه حکومت را حفظ نمیکنم.
ظریفیان تأکید کرد: عدالت تنها و بهترین راه انسجام اجتماعی، مقابله با دشمن و آبادانی جامعه است. علی (ع) برای حفظ نظام و مصلحت نظام از عدالت عبور نمیکند و حفظ نظام را در گرو اجرای عدالت میداند. اولین خصوصیت عدالت علوی شفافیت است و با پنهانکاری میانهای ندارد.
وی افزود: عدالت تولیدی یکی دیگر از ویژگیهای حکومت علی (ع) است و با حمایت از تولید، موجب رونق اقتصاد سالم میشود. البته ایشان هیچگاه خانه نشین نبود و در آن ٢٥ سال که رهبر و فعال سیاسی نبود، فعال مدنی موثری بود.
استاد تاریخ دانشگاه تهران با بیان اینکه «علی (ع) در دوران حکومت، توصیههای اخلاقی را به ساختار حقوقی تبدیل کرد»، گفت: نهادسازی و قانونی کردن سازوکارهای تحقق عدالت از دستاوردهای علی (ع) است. خارج کردن نظامیان از عرصههای سیاست و اقتصاد از دیگر جهتگیریهای صریح علی (ع) است بهخصوص در زمان جنگها که این خطر بیشتر میشود.
ظریفیان ادامه داد: علی (ع) به مخالفانش از بیتالمال سهم میدهد اما به دوستان و متنفذان بیش از دیگران سهمی نمیدهد. تسهیل نقد و پرهیز از مقدس کردن قدرت و حاکمان نیز راه علی (ع) برای ایجاد سلامت حکومت است. علی (ع) جامعهای را که به عدالت عمل نمیکند، ظاهرگرا و ریاکار، عصیانگر و خطاکار و آلوده به فساد میداند.
وی در پایان با اشاره به موانع سر راه علی (ع) در اصلاحات و اجرای عدالت گفت: او قبل از پذیرش حکومت به مردم گفت که کار اصلاح جامعه بسیار مشکل است. بازگشتن از انحراف ٢٥ ساله در پنج سال سخت بود، آمیخته شدن حق و باطل و دورویی خواص و گروههای مرجع، از مشکلات و موانع بر سر راه علی (ع) است. شهادت علی (ع) هم توطئه بنیامیه بود و داستان برنامه ترور سهگانه خوارج ساختگی است، قبیله کنده با شامیان مرتبط بود و ترور توسط بنیامیه طراحی و توسط خوارج اجرا شد.