سلام نو – سرویس اجتماعی: "می دی" یا روز جهانی کارگر اول می هر سال میلادی مصادف با 11 اردیبهشت ماه سالهای شمسی فرا میرسد تا نقش مهم کارگران و حقوق آنان را به همه یادآور شود.
کارگران در ایران سابقه بسیاری در تشکیلات سازی و تشکل یابی دارند، از کارگران از فرنگ برگشته عصر قجر که ستون فقران اولین تشکلها و احزاب سیاسی ایران شدند تا کارگرانی که تشکلهای صنفی را دوره پهلوی و انقلاب تشکیل دادند تا تشکلهای کارگری رنگ به رنگی که امروز در جامعه میشناسیم.
کارگران یکی از مهمترین قشرهای جامعه هستند، این اهمیت را در نشانواره مشهور داس و چکش و حضور چکش و البته فلسفه مارکسیسم میتوان باز شناخت.
جنبش کارگری در ایران اکنون در یک فاصله 40 ساله با انقلاب قرار دارد، انقلابی که انقلاب مستضعفین نامیده شد و قرار بود کارگران و معلمان در آن جایگاهی رفیع داشته باشند، اما اکنون بعد از 40 سال این دو قشر نه تنها جایگاهی رفیع در جامعه ندارند بلکه برای گذران روزگار خود با بحرانهایی جدی دست به گریبان هستند.
امروز بنا بر آمار تمام کارگران زیر خط فقر قرار دارند و به شکل جدی قادر به تامین معیشت خود نیستند به خصوص اگر ساکن شهرهای بزرگی مثل تهران یا اصفهان باشند. این خطر با خطر دیگری به نام امنیت شغلی ترکیب شده و کارگران را در برزخی اسیر کرده که مجبور هستند از بدترین کاری هم میکند راضی باشند.
علی خدایی، فعال با سابقه کارگری در گفتوگو با سلام نو با برشمردن اولویتهای جامعه کارگری گفت: اگر بخواهم سه اولویت اول امروز کارگران را دسته بندی کنم همچنان باید به همان اولویتهای سه گانه اساسی یعنی امنیت شغلی، تامین معیشت و تشکل یابی برگردم، سه اولویتی به فراخور شرایط و زمان با یکدیگر جا به جا میشوند، اما همیشه به مثابه سه ضلع یک مثلث ثابت میمانند و دیگر مطالبات به دلیل عدم وجود این سه اولویت است که ایجاد میشوند.
وی در ادامه امنیت شغلی را اولویت اول کارگران در این دوران برشمرد و گفت: به نظر میرسد در حال حاضر امنیت شغلی اولین اولویت از این سه گانه مهم باشد، آنچنان که چون امنیت شغلی نداریم نمیتوانیم چانه زنی کنیم و چون چانه زنی نداریم تشکل نداریم و چون تشکل نداریم امنیت شغلی نداریم.
ضریب نفوذ تشکلهای کارگری 10 درصد است
این فعال کارگری در ادامه افزود: در حوزه معیشت نیز متاسفانه حداقل حقوق در بهترین حالت 50 درصد از نیازهای یک خانواده را رفع میکند. در حوزه تشکل یابی هم ضریب نفوذ همه تشکلهای کارگری چیزی بیش از 10 درصد نیست و بیش از 10 درصد کارگران عضو تشکلهای کارگری نیستند. در امنیت شغلی وضعیت از هر دوی اینها بدتر است و 95 درصد کارگران ما قرارداد موقت دارند، فاجعه اینجا است که ما چیزی نزدیک به 3.5 میلیون کارگر ثبت نشده داریم که شرایط بدتری دارند.
تشکلهای کارگری در ایران انسجام ندارند
خدایی مهمترین مشکل تشکیلهای کارگری در ایران را عدم وجود اتحاد دانست و گفت: مهمترین آسیب تشکلهای کارگری در ایران عدم انسجام است. در حالی که 10 درصد کارگران متشکل هستند انسجام در بین تشکلها بسیار کم است و بیشتر انرژی و وقت تشکلها صرف اعلام موجودیت و دفاع از خود میشود و از عموم فعالیتهای ما به صدور بیانیه و مصاحبه ختم شده که این هم یک آسیب است.
وی افزود: ما باید قدرت تحمل خود را بالا ببریم و همدیگر را متهم نکنیم و قائل به تشکل رسمی و غیررسمی نباشیم و از اختلافات بیهوده پرهیز کنیم، چون سرانجام این راه این میشود که تشکل به جای دفاع از کارگر از موجودیت خود دفاع میکند که خود این به این جا ختم میشود که بین فعال کارگری و کارگر فاصله بیافتد.