سلام نو – سرویس اقتصادی: صنعت چاپ روز به روز در حال تحلیل رفتن است و اصلی ترین دلیل این مساله هم بحران کاغذ است. بحرانی که تبعاتش در سال 97 بیش از پیش نمود عینی پیدا کرد و این روزها هم در آستانه آغاز به کار نمایشگاه کتاب اخبار خوبی از آن به گوش نمی رسد.
به گزارش سلام نو، در سال 91 پس از تحریم های شدیدی که کشور دچارش شد مصائب فراوانی برای ناشران و روزنامه ها حادث شد با این حال هیچ کدام از مشکلات آن سال به سهمگینی آنچه در سال 97 رخ داد نبود. برای نمونه قیمت کاغذ تحریر در سال ۱۳۹۷ نسبت به سال ۱۳۹۶ چهار برابر شد. تعطیلی روزنامه هایی همچون همبستگی، جامعه فردا ، تعطیلی قریب الوقوع روزنامه همدلی، تعطیلی مجله دنیای ورزش در کنار کم شدن تعداد صفحات برخی روزنامه ها و افزایش فزاینده قیمت کتاب از جمله تبعات این گرانی بود.
مصرف کاغذ بسته بندی در کشور نزدیک به ۹۰۰ هزار تن در سال است که سهم مطبوعات کشور روزانه حدود ۱۵۰ تا ۱۷۰ تن است و بر این مبنا حدود 70 تا 80 هزار تن میزان واردات سالیانه کاغذ است. امروز در شرایطی قرار گرفته ایم که حیات صنعت چاپ و کتاب در معرض تهدید قرار گرفته است. به گفته فعالان حوزه نشر و همچنین چاپ سالی که گذشت هزینه سنگینی برای تهیه کاغذ تحمیل شد و از سویی دیگر افزایش قیمت‌ها منجر به کاهش تقاضا شد.
کاغذ در هفته‌های اخیر و همچنین پس از تعطیلات نوروز قیمت ثابتی را تجربه می‌کرد، روز گذشته به یکباره با افزایش چند 10 هزار تومانی رو به رو شد. بر این اساس هر بند کاغذ تحریر 70 گرمی 70 در 100 اندونزی به 400 هزار تومان رسید؛ این در وضعیتی است که قیمت هر بند این نوع کاغذ 350 تا 360 هزار تومان بود.
افزایش 50 هزارتومانی کاغذ در روز افتتاح نمایشگاه کتاب درست در شرایطی اتفاق می افتد که ورود محموله های کاغذ در اسفند سالی که گذشت باعث شده بود وزیر فرهنگ از نبود نگرانی در مسیر تامین کاغذ بگوید. با این وجود وضعیت فعلی نشان از آن دارد که چاره ای جز نگرانی نیست.
یکی از مهمترین موانع در مسیر صنعت های کاغذی بحران واردات است. بیشتر واردات کاغذ کشور از طریق کره و اندونزی است. با این حال کاغذبازی های موجود در راه واردات کاغذ و همچنین بروکراسی های ایجاد شده توسط وزارت صمت و بانک مرکزی صدای بسیاری از واردکنندگان را درآورده است.
از سوی دیگر در بحث صادرات هم مشکلاتی وجود دارد. بابک عابدین، رئیس اتحادیه صادرکنندگان صنعت چاپ در این باره اظهار کرده است: به دلیل مشکلات تأمین مواد اولیه با کاهش ۷۰ درصدی صادرات محصولات صنعت چاپ مواجه بوده ایم. در مقاطعی دولت صادرات کالاهایی را که نیاز داخل به آن‌ها تأمین نمی‌شد را ممنوع کرد و واحدهای صنعتی مجبور شدند ضرر و زیان کالاهایی را که به طرف قرارداد تعهد فروش داده بودند بپردازند.
در عرصه تولید داخلی نیز کاغذسازی پارس، صنایع چوب و کاغذ مازندران و کاغذسازی تبریز سه کارخانه مهم تولیدی کشور هستند که متاسفانه به دلیل عدم حمایت در حال حاضر وضعیت چندان مساعدی ندارد.
260 میلیون دلار ارز 4200 تومانی تخصیص داده شده برای واردات کاغذ منجر به ارزان شدن کاغذ نشده است. کاغذها به سرنوشت همه کالاهایی دچار شدند که ارز دولتی دریافت کرده بودند. ایجاد رانت و فساد، احتکار، روی کارآمدن شرکت های بی نام و نشان و البته بالارفتن قیمت ها.
بازار نشر با کاغذ 400 هزار تومانی بازاری با تیراژ بسیار پایین خواهد بود. این مساله در کنار گلایه فعالان صنعت چاپ و همچنین آینده نامشخصی که رسانه های کاغذی دارند از جمله تبعات جبران ناپذیری است که امروز به واسطه بحران کاغذ ایجاد شده است.
