سلام نو _ سرویس گردشگری: قدمت این ارگ به دوران ساسانیان ربط داده شده است و بعضی از منابعی که امروزه موجود است می گویند که این ارگ در دوران پادشاهی یزدگرم سوم وجود داشته است، دوره ای که با حمله ی اعراب با کرمان همراه شد اما آن ها نتوانستند وارد ارگ شوند.
بعضی از افراد ارگ راین را به نام ارگ میرزا حسین خان می شناسند چون در زمان نادرشاه افشار، یکی از دژهای فرمانروایی او بوده است.
قدمت ارگ راین
قلعه راین در شهر راین واقع شده است؛ شهری که گویا قدمت آن به دوران ساسانیان باز می گردد. می گویند در گذشته، این شهر در مسیر بزرگراه غرب به شرق و مسیر کرمان به جیرفت قرار داشت و کاروان های بازرگانی بسیاری در آن توقف می کردند.
راین یکی از مراکز مهم داد و ستد کالا و همچنین بافت پارچه های ارزشمند بود که محصولات آن به شهرها و کشورهای دور دست مانند مصر صادر می شد. ارگ راین نیز به دلیل نزدیکی به شهر و وسعت بسیاری که دارد، محل توقف و گردهمایی این کاروان ها بوده است.
در تاریخ کرمان نام قلعه راین در سندهایی که از قرن اول هجری قمری باقی مانده، نیز آمده است. در برخی کتاب های تاریخی چنین آمده که در زمان یزدگرد سوم، آخرین پادشاه ساسانی (سال ۳۱ هجری)، اعراب به فرماندهی مجاشع ابن مسعود توانستند شهر کرمان و مناطق بسیاری از این ایالت را تحت تصرف خود درآورند؛ اما نتوانستند راهی به سوی ارگ محکم راین پیدا کنند.
در برخی منابع نیز آمده است که قلعه کنونی که امروزه وجود دارد بر روی قلعه ها و بناهای قدیمی که پیشتر و در گذر زمان تخریب شده، بنا شده است. این بناها بیشتر به دلیل حوادث طبیعی مانند زلزله از بین رفته اند اما ارگ ارین به دلیل معماری و موقعیت جغرافیایی مناسب، از گزند حوادث به دور ماند و لقب مستحکم ترین و غیر قابل نفوذترین سازه ها را از آن خود کرد.
تخمین زده شده است که ارگ راین فعلی در ۵۰۰ سال پیش ساخته شده است.
ارگ راین در زمان فرمانروایی میرزا حسین خان (راینی) یکی از دٰژهای فرماندهی وی به حساب می آمد.
میرزا حسین خان در زمان نادرشاه افشار زندگی و حکومت می کرد و پسرش در زمان فرمانروایی زندیه بر ایران، مسوولیت اداره قلعه را برعهده داشته است. این ارگ پس از پایان دوران حکمرانی زندیه محل زندگی نوادگان میرزا حسین خان می شود که نواده های این افراد هنوز در کرمان و شهر راین زندگی می کنند.
در ولایت راین فرمانروایی پدر و پسر نشانه ای از محبوب بودن افراد در آن سرزمین بود تا جایی که در بسیاری از منابع این ارگ با نام ارگ میرزا حسین خان نامیده شده است.
یکی از نکات قابل توجه در مورد ارگ راین که شاید آن را از سایر بناهای همانندش متمایز می سازد، زندگی چیزی در حدود ۵۰۰۰ تن در آن تا همین ۱۵۰ سال پیش است؛ اما پس از آن ارگ اندک اندک رو به فراموشی رفت و خانه های آن خراب شد.
در سال ۱۳۷۴ سازمان میراث فرهنگی تصمیم گرفت تا جان دوباره ای به ارگ ببخشد و این سازه قدیمی را دوباره به شکوه قبلی خود باز گرداند. در این دوره بود که کار مرمت آن آغاز شد و تا کنون قسمت های مختلف آن بازسازی شده اند.
معماری جالب ارگ راین در کرمان
قبل از ورود به قلعه قسمتی وجود داشته به نام قرنطینه که افراد قبل از ورود به ارگ اول وارد این مکان می‌شدند تا در صورت نداشتن بیماری به ارگ راین وارد شوند. بخش ورودی این ارگ را بازار تشکیل می دهد.
در این قسمت برای مقابله با گرمای هوا راهروهایی باریک و مسقف طراحی شده است. پس از عبور از بازار به میدانی می‌رسیم که به آن میدان سخنرانی می‌گویند که در گذشته برای اطلاع دادن خبرهای مهم از قلعه حکومی به عموم مردم مورد استفاده می‌شده است.
اگر وجود پله ها توجه شما را در ارگ راین جلب کرده است باید بگوییم وجود این پله‌ها بی‌حکمت نبوده و به منظور جدا کردن بخش‌های جامعه مانند خان نشین از اعیان نشین و عامه نشین بوده است.
جالب است بدانید حتی نوع مصالح به کار رفته در قسمت اعیان نشین با عامه نشین متفاوت است. با دقت به نوع معماری این بنا نگاه کنیم متوجه وجود ۳۶ بخش مختلف در ارگ راین که همانند شهری کوچک است می‌شویم.
به صورتی که برای سکونت هر قشری از جامعه مانند کشاوزان، تاجران و پیشه وران بخش جدایی اختصاص یافته. وجود خانه‌هایی ۲ یا ۳ طبقه در آن زمان یکی دیگر از عجایب این ارگ است.
نحوه برقراری ارتباطات برج های مراقبت اطراف قلعه به گونه ای بود که ۱۵ برج کناری اطلاعات به دست آمده را به برج اصلی یا مادر که در قلعه حکومتی قرار داشت می فرستادند. در بخش نگهبانی که نزدیک درب ورودی قرار داد سوراخ‌هایی وجود دارد که از بالای برج می‌توانستند عبور مرور افراد را زیر نظر داشته باشند یا در هنگام جنگ‌ها با ورود افراد متفرقه و دشمنان بر سرشان مواد مذاب بریزند.
قسمتی از ارگ راین کرمان به آتشکده‌ی دائمی و موقت اختصاص یافته بود. آتشکده دائمی در زمان امام صادق به دلیل رواج دین اسلام این آتشکده نیز همانند آتشکده‌های دیگر ایران خاموش شد و بعدها کاربری زورخانه را به خود گرفت. اما آتشکده موقت را به هنگام برگزاری مراسم‌های خاص و جشن ها روشن می‌کردند.
جالب است بدانید نوع معماری قلعه راین که همانند هزارتویی با دیوارهای بلند است درواقع تکنیکی برای کند شدن روند حمله مهاجمان به قلعه بوده است.
شاید سرپا و سالم بودن ارگ راین شما را متحیر کند اما دلیل آن این است که تا همین ۱۵۰ سال پیش هنوز افراد زیادی در آن سکونت داشتند. اما بعد از آن مدت‌های زیادی رها شد تا اینکه در سال ۱۳۷۴ روند بازسازی و تعمیرا تان از سر گرفته شد.
نظر شما