حقیقتی درباره مشهورترین حمام تاریخی

سلام نو _ سرویس گردشگری: حمام فین کاشان در بخش جنوبی باغ فین قرار دارد. این حمام شامل دو حمام کوچک و بزرگ می‌شود. حمام کوچک از نظر ساخت، قدیمی‌تر از حمام بزرگ است. حمام کوچک در دوران صفویه بنا شد. در دوران قاجار، حمام کوچک را به خدمه اختصاص دادند و حمام بزرگ را برای استفاده امرا بنا کردند. این حمام یکی از آثار تاریخی مهم کاشان محسوب می‌شود. علاوه‌بر قدمت تاریخی، این حمام همان مکانی است که در سال ۱۲۳۰، امیرکبیر در آن به قتل رسید.

حقیقت ترسناک حمام فین

می توان گفت باغ فین کاشان به طور کلی دارای دو حمام است که هرکدام از آن ها حوض ها و خزینه های متعددی را دارند. حمام کوچک آن از نظر معماری زیاد چشم گیر نیست، اما حمام بزرگ را معماران با ستون های مرمرین و سقف های نقاشی شده به شکلی جذاب طراحی کرده اند. در حمام باغ فین قهرمان مبارزه با استعمار را به قتل رساندند به همین علت از اهمیت بسزایی برخوردار است.

حمام فین کاشان یک درب به طرف داخل داشت و یک درب هم به سمت بیرون، که ماموران محافظ امیر کبیر بنا بر گفته ها از قتل آن خبر داشته اند و زمینه را برای اجرای حکم آماده ساخته بودند چرا که زمانی که علیخان به باغ وارد می شود امیرکبیر در حمام قرار داشته، ماموران هم به دلیل اینکه عزت الدوله یعنی همسر امیر از قتل امیر باخبر نشود درب بیرون را بر روی وی بستند.

امیر کبیر در گرمخانه بدون هیچ ترس و واهمه ای نشسته بود که به یکباره شاهد آمدن جلادهای شاه به سوی حمام می شود سپس صحبت هایی بین امیر و یکی از فرستاده های شاه صورت می گیرد اما در نهایت علیخان با نهایت بی ادبی از امیرکبیر می خواهد بدون اتلاف وقت خود را برای مرگ آماده کند. امیر کبیر از ان ها خواست که بگذارند وصیت نامه خود را بنویسد و با همسر و فرزندان خود سخن بگوید اما آن ها اجازه این کار را به او ندادند و تنها کاری که می توانست انجام دهند این بود که نحوه قتل را خود را انتخاب کند.

بنابراین امیر از جای خود برخاست و غسل نمود و در وسط گرمخانه نشست، در این جا چون به رگ زدن و خون گرفت عادت داشت از آن ها خواست که دو رگ بازوی او را قطع کنند و دست های خود را بر روی زمین گذاشت به این ترتیب شاهد فوران زدن خون امیرکبیر بر روی زمین شدند. بعد از گذشت مدتی علیخان دستور داد که بر بازوی امیرکبیر لگدی بزنند و حوله ای را داخل دهان او فروکنند، بنابراین راه نفس کشیدن امیر قطع شده بود  و بعد از چند لحظه جسد بی جان میرزا تقی خان را در حمام فین کاشان مشاهده کردند.

حمام کوچک و بزرگ فین

در داخل باغ فین دو حمام می بینید که یکی به حمام کوچک و دیگری به حمام بزرگ شهرت دارد. حمام کوچک، هم زمان با بنای اولیه باغ فین در دوره صفویه ساخته شده است اما حمام بزرگ، به فرمان فتحعلی شاه قاجار در دوره قاجاریه بنا شده است. حمام کوچک از نظر معماری حمام خاص و ویژه ای نیست چرا که برای خدمتکاران ساخته شده است اما ۷ کاشی قدیمی در قسمت خزینه می بینید که بیش از ۵۰۰ سال قدمت دارند و باعث جذابیت بیشتر حمام کوچک شده اند.

مهمترین چیزی که در حمام کوچک به چشم می خورد، قتل امیرکبیر است. در حمام کوچک، میرزا تقی خان فراهانی، صدراعظم ناصرالدین شاه، به قتل رسید. زمان قتل وی، ۲۰ دی ماه سال ۱۲۳۰ هجری شمسی است. حمام کوچک که در پایان دوره صفویه از رونق افتاده بود، به دستور فتحعلی شاه، مرمت شد اما در کنار آن، حمام بزرگی هم ساخته شد که برای استفاده از فرماندهان و بزرگان درباری بود. این حمام برعکس حمام کوچک، از لحاظ معماری قابل توجه است. ستون های مرمر، سقف های نقاشی شده و ساختار حمام فین کاشان، هنر ظریف ایرانی های دوره قاجار را به نمایش می گذارد.

نکته قابل توجه در این حمام، سربینه هایی است که تعبیه شده است. سربینه اول که به بخش ورودی نزدیکتر است، سکویی در انتها دارد که روی آن، بخاری دیواری قرار گرفته است. از این سربینه می توانید فضای دل انگیز باغ فین را هم تماشا کنید. کاشی های مشبک و روزنه هایی که نورگیر هستند، به زیبایی تمام در حمام بزرگ فین به کار رفته اند.

سربینه دومی که در حمام بزرگ وجود دارد، حوضی در بخش میانه است. مسیر ترددی که در ضلع شرقی حمام بزرگ قرار گرفته، پایین تر از سطح سربینه است. وجود این رخت کن ها در حمام کاملا با ذکاوت طراحی شده است. افراد پس از استحمام، ابتدا به رختکن دوم که حوض آب دارد می روند و پاهای خود را درون سربینه دوم می گذارند، بعد این که دمای بدن شان کمی پایین تر رفت، به سربینه اول می روند تا در هوای ملایم آن جا، بدن خود را خشک کنند.