سلام نو-سرویس گردشگری:از دره ستارگان تا اشکال سنگی عجیبوغریب و سواحل زیبا، جزیره قشم را به بهشتی مملو از جاذبههای گوناگون تبدیل کردهاند که هر گردشگری را تحتتاثیر قرار میدهند. این جزیره محوطههای طبیعی و بکر بسیاری دارد که توسط آبهای نیلگون خلیج فارس احاطه شدهاند و در تضاد کامل با سایر نقاط ایران هستند. غار، دره، جنگل و هرآنچه که از یک طبیعت زیبا انتظار داشته باشید، در قشم پیدا میشود.
کمی راجب چیستی ژئوپارک
ژئوپارک برنامهای متعلق به بخش علوم زمین یونسکو است که با هدف جلب مشارکت جامعه محلی برای مدیریت و بهرهبرداری پایدار از یک سرزمین شکل گرفت که به حفظ و نگهداری میراث زمینشناختی، طبیعی و فرهنگی میانجامد. در واقع ژئوپارکها یکی از بهترین مدلها برای همزیستی پایدار انسان و زمین هستند و برخلاف انواع مناطق حفاظتشده، نهتنها ورود و حضور بازدیدکنندگان را محدود نمیکنند؛ بلکه برای آنها طراحی شدهاند؛ موضوعی که به رونق پایدار اقتصادهای محلی منتهی میشود. از جمله اهداف ژئوپارکها میتوان به ارتقای دانش مردم درباره علوم زمین، جلب مشارکت همگانی در حفاظت و نگهداری میراث زمینشناختی و... اشاره کرد.شبکه ژئوپارکهای جهانی با پشتیبانی یونسکو در سال ۲۰۰۴ میلادی به وجود آمد و ۱۷ ژئوپارک از اروپا و هشت ژئوپارک از چین نخستین عضوهای آن بودند. تعداد این ژئوپارکها تا سال ۲۰۲۰ میلادی به ۱۶۱ مورد از ۴۴ کشور جهان رسید که در این میان ژئوپارک قشم تنها ژئوپارک جهانی ایران و اولین ژئوپارک خاورمیانه به حساب میآید.
معرفی ژئوپارک قشم
قشم با ۱۵۰۰ کیلومتر مربع وسعت بهعنوان بزرگترین جزیره خلیج فارس محسوب میشود. این جزیره زیبا در ناحیه آبوهوایی نیمه استوایی قرار دارد که عمده پوشش گیاهی آن شامل درخت کنار، کهور و کرت است. طبیعت بسیار متنوع و باارزش، زیستگاههای ویژه، گونههایی جانوری و گیاهی کمیاب، پدیدههای زمینشناسی متنوع، ساحل سراسر جزیره و... آن را به یکی از جاذبههای معروف تبدیل کرده است.این جزیره در مرز دو اکوسیستم دریایی کاملا متفاوت یعنی خلیج فارس و دریای عمان واقع شده و همین موقعیت جغرافیایی باعث ایجاد تنوع زیستی منحصربهفردی شده است. بهعبارتی، شرایط زیستگاهی در این دو اکوسیستم آبی یکسان نیست و با وجودی که این دو آبراه از طریق تنگه هرمز به یکدیگر متصل میشوند، از نظر تنوع زیستی تفاوت چشمگیری دارند. وجود زیستگاههای مختلف در قشم، بهخصوص زیستگاههای ساحلی را میتوان از ویژگیهای بینظیر این جزیره دانست که نمونه بارز آن انواع بسترهای ساحلی نظیر بسترهای صخرهای، مرجانی، ماسهای و جنگلهای مانگرو هستند که در کل خلیج فارس وجود دارند؛ اما در جزیره قشم بهصورت یکجا دیده میشوند.سه اکوسیستم بسترهای مرجانی، جنگلهای حرا و جنگلهای بارانی بهلحاظ تنوع زیستی دارای بیشترین تنوع جانوری و گیاهی هستند. وسعت جنگلهای حرا در قشم بیش از ۱۰۰ هزار هکتار است؛ گرچه وسعت جزایر مرجانی در آبهای اطراف قشم دقیقا مشخص نیست.جریانات جزر و مدی در خلیج فارس موجب شده است که منطقه جزر و مدی به یکی از اکوسیستمهای مهم در اطراف جزیره تبدیل شود؛ منطقهای که از نظر تنوع زیستی و فراوانی گونه حائز اهمیت است و جزو مناطق مورد توجه گردشگران به حساب میآید.
سرگذشت ژئوپارک قشم
هدف از ایجاد ژئوپارکها، حفاظت، آموزش و توسعه پایدار بوده و برنامه مدیریتی آنها بر اساس این ارکان تعریف شده است. در واقع، هدف یونسکو از ایجاد ژئوپارکها تبدیل این مکانها به مراکزی کارآمد برای آموزش، پژوهش و کارورزی در زمینههای مختلف علوم زمین است تا به این وسیله بهترین و مناسبترین حفاظت و بهرهبرداری از آنها به عمل آید.ژئوپارک قشم در سال ۱۳۸۵ در فهرست ژئوپارکهای شبکه جهانی یونسکو به ثبت رسیدژئوپارک جهانی قشم که در سال ۱۳۸۵ هجری شمسی به ثبت رسید، یکی از نخستین ژئوپارکهای شبکه جهانی است. این ژئوپارک محدودهای به مساحت ۳۰۰ کیلومتر مربع از غرب جزیره قشم را در بر میگیرد؛ گرچه کل جزیره قشم، جنگلهای حرا در شمال جزیره و جزیره هنگام در اردیبهشت سال ۱۳۹۶ به این مجموعه اضافه شدند. با ثبت محدوده جدید ژئوپارک قشم در شبکه جهانی ژئوپارکهای یونسکو، اکنون با مساحتی بالغ بر ۲,۰۶۳ کیلومتر مربع یکی از قدیمیترین ژئوپارکهای غرب آسیا و خاورمیانه محسوب میشود.متاسفانه در سال ۱۳۹۱ هجری شمسی معیارهای ثبت جهانی از سوی مدیران منطقه آزاد قشم اجرا نشد و نتیجه آن حذف این ژئوپارک از فهرست یونسکو بود. تلاش مسئولان باعث شد که ژئوپارک قشم در اردیبهشت ۱۳۹۶ مجددا بهعنوان یک ژئوپارک جهانی برای یک دوره چهارساله تایید شود. در سال ۱۳۹۸ همزمان با واگذاری اراضی محدوده غار نمکدان قشم با هدف تاسیس اقامتگاه و مرکز پرورش آبزیان و همچنین شهرکهای صنعتی، خطر حذف ژئوپارک قشم دوباره قوت گرفت.سازمانهای بینالمللی وقتی از ژئوپارکی حمایت میکنند، آن را در فهرست خود قرار میدهند و از نظر مالی، تکنیکی و ارسال متخصص میتوانند به آن کمک کنند و در عوض از کشور میزبان انتظار دارند که سعی خود را در مراقبت و نگهداری از این منطقه به خرج دهد. موضوعی که باید درباره ژئوپارک قشم بیشتر مورد توجه قرار بگیرد.
زمان مناسب سفر
قشم از اوایل تیر تا اوایل مرداد، گرمترین روزهای سال را تجربه میکند. سردترین زمان سال نیز با متوسط دمای ۱۳ تا ۱۸ درجه سانتیگراد، از اوایل دی تا اوایل بهمن است. بنابراین، بهترین زمان سفر به قشم از نظر آبوهوا را میتوان از اوایل آذر تا اوایل فروردین دانست که هوای مطلوبی بر منطقه حاکم است و احتمال بارش باران کمتر میشود.به همین دلیل، شلوغترین زمان گردشگری قشم معمولا سه ماه زمستان و ایام نوروز و خلوتترین زمان سه ماه تابستان است.
نظر شما