سلام نو – محمدعلی صف‌آرا: کم و بیش سه ماه از سکوت مذاکرات احیای برجام می‌گذرد. خبرنگاران از وین بازگشته‌اند، هتل‌ها منتظر میزبانی از دیپلمات‌های خارجی نیستند و چشم‌ها به جای وین بیشتر به تهران و واشنگتن دوخته شده است.
در این میان سفر چند روز پیش جوزف بورل به تهران و دیدارش با مقام‌های ارشد ایران آخرین امید برای احیای برجام را زنده کرد. مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در سفری که به تهران داشت با حسین امیر عبداللهیان، وزیر خارجه و علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی دیدار کرد و پس از آن نوید آغاز سریع مذاکرات را داد.
در ده نکته سفر بورل به ایران و دور آینده مذاکرات برجام را با هم مرور می‌کنیم.
یکم: به گفته مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا دور جدید مذاکرات هسته ای در وین برگزار نمی شود زیرا این مذاکرات در قالب برجام و گروه ۱+۴ نیست.
دوم: آیا این به معنای مذاکره رو در روی ایران و آمریکا است؟ پاسخ مقام‌های ایرانی به این سوال منفی است. قرار نیست هیچ مذاکره رو در رویی صورت بگیرد، اما گفت‌وگوهای تهران و واشنگتن مستقیم‌تر خواهد شد و آن طور که بورل گفته تیم او تسهیل‌گر مذاکرات خواهد بود.
سوم: بر اساس گفته بورل مکان مذاکرات در حاشیه خلیج فارس خواهد بود. در این صورت عمان و قطر دو گزینه جدی برای آخرین دور مذاکرات برجام هستند، مذاکرات مرگ و زندگی برجام. بر اساس شنیده‌ها و اخبار نور نیوز، سایت نزدیک به شورای عالی امنیت ملی، دوحه در قطر شانس بیشتری برای میزبانی مذاکرات دارد.
چهارم: آنطور که اهالی بهارستان نقل کرده‌اند علی باقری، معاون وزیر خارجه و مسئول تیم مذاکره کننده ایران پذیرفته که مذاکرات فرسایشی شده. گریز از فرسایشی شدن مذاکرات چیزی بود که رهبری بر آن تاکید داشتند، در نتیجه به نظر می‌رسد ایران این بار تمام تلاش خود را برای خروج مذاکرات از وضعیت فعلی به کار گیرد.
پنجم: بورل این بار با شمخانی دیدار داشت. شمخانی به عنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی نقشی پررنگ در مذاکرات هسته‌ای دارد. این دیدار می‌تواند پیام‌های خاصی را در پی داشته باشد.
ششم: با وجود ابراز علاقه ایران و آمریکا به مذاکره و سرانجام یافتن برجام هر دو طرف- حداقل در ظاهر- حفظ موضع کرده‌اند. ایران گفته که منافع اقتصادی باید در حداکثری‌ترین حالت خود تامین شود و آمریکا هم خواسته که ایران از خواسته‌های فرابرجامی خود کوتاه بیاید.
هفتم: بازار نشان داد به مذاکرات امیدوار است و علاقه دارد برجام به سرانجام برسد. پس از سفر بورل قیمت دلار کاهش یافت و از همان روز بازار روزهای آرامی را گذارنده است. بعید است با آغاز مذاکرات شاهد ریزش بیشتر دلار باشیم.
هشتم: آیا باید منتظر مذاکره مستقیم ایران و آمریکا بود؟ شانس چنین چیزی وجود دارد، به خصوص با ابراز نگرانی روزنامه کیهان به نظر می‌رسد ایران آماده است در صورت نرمش آمریکا درهای مذاکره‌ی رو در رو را باز کند.
نهم: با وجود وضعیت اقتصادی ناخوشایند، ایران امروز در بهترین وضعیت چند ماه اخیر خود قرار دارد چون آمریکا و اروپا مایل هستند که نفت و گاز ایران به بازار جهانی وارد شود تا اهرم فشار در این حوزه بیش از پیش تضعیف شود.
دهم: مذاکرات برجام بر لبه تیغ قرار دارد و آن چنان که بورل هم گفته اگر تعلیق دوربین‌های آژانس ادامه یابد زمان احیای برجام به زودی به پایان می‌رسد، با این همه به لطف شرایط خاص دنیا و منطقه امروز احیای برجام شانس بسیار خوبی دارد که ایران و آمریکا باید از آن استفاده کنند.
نظر شما