به گزارش سلام نو، کاروانسرای عظیم شاه عباسی گویجه بل یکی از بناهای تاریخی اصلی و ثبت شده شهرستان اهر است. کاروانسرای گوئجه بئل با توجه به شواهد و قرائن متعلق به دوره صفویه است که از آن به عنوان کاروانسرای کوهستانی استفاده شده است. ازخصوصیات بارز آن بسته بودن بنا و طراحی آن برای مناطق کوهستانی و سردسیر و زمستان های سخت و پربرف است.
در گردنه گویچه بئل واقع در ۹۳ کیلومتری تبریز و ۲۴ کیلومتری اهر، دو کاروانسرای قدیمی به نام های “کاروانسرای شاه عباسی گوئجه بئل” و “کاروانسرای گوره درق” وجود دارد. کاروانسرای علیا (گوره درق) در ۳ کیلومتری ابتدای گردنه ساخته شده است و ابعاد آن ۲۱×۳۰ متر و دارای پنج ردیف حجره ضربی آجری مدور است که متأسفانه در زلزله سال ۹۱ کاملا تخریب شده و تاکنون نیز اقدامی عملی در بازسازی آن صورت نگرفته است. کاروانسرای سفلی نیز در ۷ کیلومتری کاروانسرای علیا (گوئجه بئل) در محوطه ای مسطح، مشرف به رودخانه قرار دارد و از دو بخش شامل حیاط و حجرات متعدد تشکیل شده است.
کاروانسرای گوئجه بئل بدون حیاط مرکزی بوده و پلان آن مستطیل شکل است که در گوشه های بنا با برجک هایی تقویت شده است. هشتی ورودی از طرف غرب به داخل سالن با ۵ گنبد عرقچین باز می شود، سالن های طرفین کالدور میانه از هر طرف ۵ سالن (جمعا ۱۰سالن) از کالدور مرکزی منشعب شده است، دیوارها در داخل و خارج با سنگ مالون بنا شده و سقف ها آجری است. سقف راهرو مرکزی با گنبدهای عرقچین و سقف سالن های شمالی و جنوبی طاق آهنگ است. این بنا دارای یک سالن بزرگ و غرفه های متعدد است.
احداث بنا با توجه به شواهد و قرائن می تواند متعلق به دوره صفویه باشد. از خصوصیات این بنا که بعنوان کاروانسرای کوهستانی استفاده می شده است، بسته بودن بنا برای زمستان های سخت و پربرف بوده. گویجه بل تمام عناصر یک کاروانسرای شاخص ایرانی را دارد. سردر ورودی، شترخان (محل نگهداری شترها) و محل استقرار مسافران بخشی از عناصر اصلی این کاروانسرا را تشکیل می دهد. برخلاف کاروانسراهای تیپ فلات داخلی که عناصر به دور میان سرایی ساخته می شدند، این بنا از معماری بومی سرزمین آذربایجان پیروی کرده است.
نظر شما