از ماه های گذشته وعده جاری شدن آب زاینده رود به کشاورزان و مردم استان اصفهان داده شد و پس از هجده ماه فراز و نشیب و اختلاف های فراوان، سرانجام در هفته های گذشته سد زاینده رود باز و در روز سه شنبه نهم بهمن ماه آب در تمامی نقاط داخل شهر و خارج از شهر اصفهان جاری شد و مردم اصفهان از ساعاتی قبل خود را به گوشه گوشه شهر رسانده و به زنده شدن زاینده رود سلام کردند و برای آن نه تنها اشک شوق ریخته بلکه نماز شُکر خواندند.
با جاری شدن آب در بستر رودخانه های اصفهان، این روزها و شب ها شهر رنگ و عطر دیگری به خود گرفته است؛ به طوری که تمامی مردم نه تنها از اصفهان بلکه از شهرهای دیگرِ استان و کشور و حتی بسیاری از گردشگران به دیدن زاینده رود آمده اند و زندگی جریان بیشتری پیدا کرده است.
آوازخوانی در پل خواجو، عکس های سلفی، کنار زنده رود نشستن و یاد کردن از گذشته، درخواست مردم از جاری بودن همیشگی آب زاینده رود، بخشی از حال و هوای شهر اصفهان است که بسیاری از چهره های مشهور سیاسی، اجتماعی و فرهنگی-هنری به این موضوع واکنش نشان داده اند.
زمزمه های انتقال آب زاینده رود
در سال ۷۹ برای نخستین بار خشکی زاینده رود اتفاق افتاد و دلیل آن هم انتقال این آب به دیگر استان های همجوار بود و بسیاری از اختلاف های این استان ها از همین موضوع شروع شد و به نظر بسیاری از کارشناسان، نبودِ مدیریت صحیح باعث خشکی بیش از یک دهه ای این رود گردید.
در نخستین روزها، خط اول انتقال آب زاینده رود به شهر یزد صورت گرفت و‌پس از آن، خشکسالی به صورت مداوم اتفاق افتاد و باعث شد که بسیاری از زمین های کشاورزی استان و پل های تاریخی و... با خطرات و مشکلات عدیده ای روبرو شوند و در حال حاضر بسیاری از کارشناسان و حتی نمایندگان بر این موضوع اذعان می کنند که جاری شدن بیست روزه آب مشکلی را برطرف نمی کند و برای جاری بودن همیشگی زاینده رود باید تدابیر اساسی اندیشیده شود.
طبق کنوانسیون حمایت از میراث طبیعی، تخریب کردن محیط زیست، میراث بشری و فرهنگی و همچنین بیابان زایی ممنوعیت دارد و از طرف دیگر طبق قانون مدنی جمهوری اسلامی ایران حق آبه کشاورزان اصفهان مختص به خودشان است و این موضوع بدین معنا نیست که نمایندگان این استان به دیگر استان ها و نیاز آن ها به این حیاتِ ملی بی توجه هستند.
باید به حیات زاینده رود به عنوان یک موضوع ملی توجه بسیاری کرد زیرا جاری شدن آن نه تنها به عنوان حق آبه کشاورزان و حق آبه داران این استان بسیار حائز اهمیت می باشد بلکه تأثیر بسزایی در جذب گردشگران و ورود ارز به این استان و کشور خواهد داشت به این خاطر که بسیاری از آثار و پل های تاریخی اصفهان در حاشیه و بستر زاینده رود قرار دارند و بقای این پل ها مستلزم جریان آب در رودخانه است.
به عنوان مثال می توان به «پل شهرستان» به عنوان یکی از پل های تاریخی اصفهان با قدمتی ۱۲۰۰ساله اشاره کرد که ساختار آن پایه ساروج در خشت است و مصالح آن به آب نیاز دارد.
بسیاری از کارشناسان و متخصصان حوزه محیط زیست بر این موضوع تأکید می کنند که دلیل خشکی زاینده رود و جاری شدن آب در بستر رودخانه به مدت بسیار محدود، مدیریت ضعیف مسئولان مربوطه است که اگر این روند همچنان ادامه یابد این معضل به فاجعه تبدیل خواهد شد.
اما مردم دیار زاینده رود دلخوش به این روزها هستند و تمام تلاش خود را می کنند تا از بودن زنده رود حتی به مدت بیست روز، بسیار لذت ببرند زیرا مشخص نیست که چه زمانی چشم اصفهان به دیدن زاینده رود زیبا روشن شود.
* فاطمه میرزایی دُخت
