سلام نو _ سرویس گردشگری: باغ و عمارت فتح آباد با نام صاحب قدیمی باغ بیگلر بیگی در شهر کرمان قرار دارد. باغی که در منطقه اختیارآباد کرمان و۲۵ کیلومتری مرکز این شهر قرار گرفته است. باغ فتح آباد زمانی رونق زیادی داشته، به طوری که سبک ساخت آن الگوی ساخت مجموعه جهانی باغ شاهزاده ماهان شده است.
آشنایی با باغ فتح آباد کرمان
باغ فتح آباد دارای سبک اروپایی- ایرانی است و با ورود به عمارت فتح آباد در ابتدا حوض بزرگی خواهید دید که انعکاس عمارت اصلی روی آب حوض بسیار دلربا است. ساختمان اصلی با دو طبقه در انتهای شمالی باغ واقع شده است. این ساختمان با طاق نماها در دو طرف عمارت و اتاق های سه دری و پنج دری و مصالح خشت خام و ملات گل ساخته شده است که روی آن را با لایه ای از گچ پوشانده اند. درون ساختمان نیز گچ کاری های زیبایی دارد که کار هنرمندانه استادان ماهر است. بر بالای سر در ورودی عمارت اصلی روزنه هایی خواهید دید که زمانی درونشان ذره بین قرار داده بودند تا نور چراغ ها را منعکس کنند تا داخل اتاق روشن باشد.
موزه حکام که در این قسمت، زندگی نامه و تصاویری از حاکمان قبلی کرمان به تصویر کشیده شده است. اتاق نقاشی که در عمارت اصلی قرار دارد، در زمان های قدیم محل اقامت حاکم کرمان بوده و دور تا دور اتاق نقاشی های نفیس به چشم می خورند که با آب طلا کشیده شده اند. عمارت چهارفصل سی متر بعد از عمارت اصلی در سمت شرق قرار دارد، عمارتی یک طبقه با گنبد مرکزی و ایوان های ستون دار خواهید دید که دارای آجرکاری ها و گچ کاری های بسیار زیباست.
عبور آب قنات از وسط این باغ مجلل و وجود عمارت‌های چهار فصل، عمارت مرکزی، برج و بارو، از این باغ مکانی زیبا و مفرح ساخته‌اند. محوریت حوض از جمله ویژگی باغ‌های کهن ایرانی محسوب می‌شود که در باغ فتح آباد نیز به چشم می‌خورد و حوض مقابل عمارت همین ویژگی را دارد. نقش آب در شکل‌گیری باغ بسیار موثر بوده است؛ به‌طوری که فقدان آن باعث تخریب باغ و عمارت موجود در آن شد.
حوضی بزرگ به ابعاد ۶۰ در ۵ متر در این بنا احداث شد و درختانی بلند دو سمت باغ را فرا گرفته و ساختمان دو طبقه مشرف به حوض، نمایی زیبا ایجاد کرده بود. به‌تدریج قنات این مجموعه خشک شد و متعاقبا خشک‌شدن باغ را رقم زد. به این ترتیب، یکی از حاکمان ماهان، عمارت باغ شاهزاده ماهان را با اقتباس از باغ فتح آباد احداث کرد.
زمین های کشت داروهای گیاهی؛ استان کرمان به داشتن داروهای گیاهی معروف است و جزو سوغاتی های اصلی استان به حساب می آید. بخشی از این باغ نیز بعد از مرمت به کشت گیاهان دارویی اختصاص داده شده است تا حدی که این مجموعه بزرگترین مجموعه کشت گیاهان دارویی در کشور است.
پیشینه جذاب باغ فتح آباد
قدمت باغ فتح آباد به دوره قاجار برمی گردد که ساخت آن در زمان محمد شاه قاجار شروع شده است. این باغ به دستور فضل علی خان بیگلربیگی در روستای اختیارآباد کرمان ساخته شد و اتمام کار ۵ سال طول کشید. حاکمان بعدی کرمان نیز برای استراحت و تفریح از این باغ استفاده می کردند.
در سالهای اخیر این مجموعه مرمت شده است و به عنوان یکی از جاذبه های دیدنی کرمان شناخته می شود. باغ فتح آباد هم در روز و هم در شب زیبایی های خاص خود را دارد. شبها نورپردازی زیبایی اجرا می شود که همه را مبهوت خود می کند. این اثر تاریخی در سال ۱۳۸۱ در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفته است. با اینکه باغ فتح آباد جزو املاک وقفی استان کرمان است، اما کارهای مرمت این مجموعه زیر نظر سازمان میراث فرهنگی انجام شده است.
باغ فتح آباد در گذشته محل تجمع معتادان و اراذل و اوباش به حساب می‌آمد و به ویرانه‌ای تبدیل شده بود؛ تا اینکه استاندار کرمان از باغ فتح آباد بازدید کرد و دستور ویژه برای بازسازی بنا داد تا برای نخستین بار یک گام اساسی برای مرمت باغ فتح آباد برداشته شود.
علیرضا رزم حسینی، استاندار وقت کرمان، در بازدید از باغ گفته بود:
این باغ ۱۸۰ سال قدمت دارد و برای نخستین بار که از آن بازدید کردم، لودری برای تخریب بخشی از این اثر تاریخی حضور داشت.
از کسی که قصد تخریب بنا را داشت، دلیل این کارش را پرسیدیم، مشخص شد این فرد به این دلیل که گمان می‌کرد، خشت‌های بنا برای زمین کشاورزی مناسب است، می‌خواست خشت‌ها را به باغش انتقال دهد.
خوشبختانه با تدبیر صورت گرفته و پس از اجرای عملیات بازسازی، باغ فتح آباد به یکی از زیباترین باغ‌های ایران تبدیل شده است که چشم هر بیننده‌ای را به خود خیره می‌کند. قنات موجود در این بنا به‌کلی خشک شده بود؛ گرچه با احداث چاه و نصب آب شیرین‌کن و اجرای کامل طرح همیار آب، آب‌رسانی در این بنا انجام شد. در بازسازی این بنا، مرکزی به وجود آمده که به‌لحاظ تاریخی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و همچنین به یکی از مراکز تحقیقاتی، کشاورزی و تفریحی مردم تبدیل شده است. در محوطه سبز باغ فتح آباد ۴۰۰ گونه گیاه دارویی استان کرمان کشت می‌شود که می‌تواند به بانک گیاهی قابل توجهی در کشور منتهی شود.
سایر اقدامات مرمتی این مجموعه شامل مرمت و استحکام‌بخشی کل بنا، تثبیت ستون‌ها، پی‌بندی، سبک‌سازی پشت‌بام، بازسازی فضاهای ریخته شده از جمله گل‌خانه، مرمت حوض‌ها، طراحی آب‌نماها می‌شد.
باغ فتح آباد یکی از قدیمی‌ترین و زیباترین باغ‌های ایرانی است که از سبک معماری منحصربه‌فردی بهره می‌برد. سرانجام درهای مجموعه تاریخی-تفریحی باغ فتح آباد در مرداد ماه سال ۱۳۹۴ در حضور استاندار کرمان و وزیر کشور برای استفاده مردم باز شد و این باغ پس از ماه‌ها کار مستمر استادکاران و کارشناسان میراث فرهنگی اکنون بار دیگر به چرخه زندگی مردم کرمان بازگشت.
نظر شما