اگر به دنبال گشت و گذار در تهران قدیم و قدم زدن در بخش تاریخی پایتخت هستید، خیابان لاله زار یکی از گزینه های پیش روی تان است. ایده ساخت این خیابان پس از یکی از سفرهای ناصرالدین شاه به فرانسه شکل گرفت؛ این پادشاه در صدد آن بود تا خیابانی همچون خیابان شانزلیزه پاریس در تهران احداث کند. امروزه این خیابان از جنوب به میدان امام خمینی و از شمال به خیابان انقلاب می رسد.
در روزگاران گذشته لاله زار را نمادی از نوگرایی و هنر ایران می دانستند و تماشاخانه، سینما و غذاخوری های معروفی در این خیابان به چشم می خورد؛ همچنین چندی از برترین فروشگاه های ایران هم در این خیابان قرار داشتند. اما این روزها، سینماها و تماشاخانه های لاله زار رونق گذشته را ندارند و این خیابان بیشتر به راسته روشنایی در تهران شهرت دارد و لوستر، آباژور و سایر وسایل روشنایی در آن فروخته می شود. کافه های این خیابان نیز مشتریان خودشان را دارند و لحظاتی خوش را به آنها هدیه می کنند.
از خانه امین سلطان تا باغ اتحادیه
در اینجا بد نیست به چندی از سازه های تاریخی و خاطره انگیز این خیابان اشاره کنیم. خانه امین السطان یا خانه و باغ اتحادیه، از بناهای دوران قاجار در خیابان لاله زار است که از آن به عنوان لوکیشن فیلمبرداری دایی جان ناپلئون استفاده کردند. همچنین، ساختمان گراند هتل که قدیمی ترین هتل ایران است هم در همین خیابان لاله زار قرار دارد. تماشاخانه تهران و کافه پارس هم از دیگر بناهای تاریخی این خیابان هستند. بنای کافه پارس همان ساختمانی است که در بیشتر عکس های خیابان لاله زار می توانید آن را مشاهده کنید.
چطور به لاله زا برویم؟
بهترین راه برای رسیدن به لاله زار استفاده از مترو است. می‌توانید در ایستگاه سعدی در خط یک از قطار پیاده شوید و با پنج دقیقه پیاده‌روی به سمت غرب در خیابان جمهوری به خیابان لاله زار برسید. همچنین در تقاطع خطوط یک و دو مترو، یعنی ایستگاه امام خمینی، می‌توانید از قطار پیاده شده و از خروجی شمالی ایستگاه خارج شوید تا به ابتدای خیابان لاله زار برسید. اگر قصد استفاده از اتوبوس را دارید می‌توانید با انتخاب ایستگاه سعدی یا امام خمینی، از اتوبوس‌هایی که در این مسیر تردد می‌کنند باخبر شوید و از آنها استفاده کنید. همچنین از بسیاری از پایانه‌ها و نقاط شهر مانند میدان آزادی به میدان توپخانه (میدان امام خمینی) تاکسی خطی تردد می‌کند (مانند پایانه تاکسی آزادی) که می‌توانید از آنها استفاده کنید.
قسمت جنوبی خیابان، حد فاصل میدان توپخانه تا خیابان جمهوری، قسمت قدیمی‌تر خیابان و لاله زار اصلی است؛ به حد فاصل خیابان جمهوری تا خیابان انقلاب خیابان لاله زار نو گفته می‌شود که بعدها ساخته و به قسمت اصلی اضافه شد.
امروزه در خیابان لاله زار بورس لوازم الکتریکی و در لاله زار نو بورس لوستر و لوازم روشنایی قرار دارد. اطلاعات موثقی از اینکه چگونه این خیابان از مرکز فرهنگی به بورس لوازم الکتریکی تبدیل شده در دسترس نیست، ولی طبق نقل‌قول‌های اهالی این منطقه آقای امانت حدود سال ۱۳۲۴ و ۱۳۲۵ مغازه لوازم الکتریکی‌اش را راه‌اندازی کرده است. همچنین، در سال ۱۳۲۵ مهندس علیرضا افضلی‌پور نمایندگی برند سوئیسی الکترو لاندیس را در ایران و خیابان لاله زار افتتاح کرد.
پیشینه خیابان لاله زار؛ خانه هنر
در سال ۱۱۵۴ هجری شمسی و در زمان ساخت باغ نگارستان، ژنرال گاردان افسر فرانسوی و رئیس هیئت اعزامی ناپلئون بناپارت در عهد فتحعلی‌شاه قاجار در محل باغ لاله‌زار ساکن بود. از این‌رو، این احتمال وجود دارد که باغ لاله‌زار باید پیش از ۱۱۹۰ هجری شمسی به وجود آمده باشد. در واقع، لاله زار زمانی باغ و محل تفریح شاهان قاجار مثل فتحعلی شاه و محمد میرزا (فرزند عباس میرزا) بوده است. اهمیت این باغ به قدری بوده که روز سیزدهم نوروز را در همین باغ جشن می‌گرفتند و عروس ناصرالدین میرزا را از همین باغ با جشن و شادی بدرقه کرده‌اند.
پس از بازگشت ناصرالدین شاه از سفر فرنگ، باغ لاله زار به قیمت ۹۰ هزار تومان خریداری می‌شود تا خیابانی شبیه شانزه لیزه در ایران ساخته شود. بر اساس کتاب «تهران قدیم» نوشته جعفر شهری، گل فروشی «ژرژیک» در چهار راه کنت (لاله‌زار نو) در اواخر دهه ۱۳۱۰ هم نخستین مغازه گل‌فروشی در شهر تهران بوده است. حتی لاله زار نخستین خیابانی بوده که اولین چراغ گاز تهران در آن روشن شده است.
رونق خیابان لاله زار در دوره مشروطیت به اوج خود می‌رسد. این خیابان تا آخر دوران قاجار به دلیل داشتن ترکیبی از تئاترها و رستوران‌ها یکی از مهم‌ترین گردشگاه‌های تهران بوده است. رونق لاله زار تا عصر پهلوی نیز ادامه داشت و در این دوره لاله زار به نوعی تبدیل به نماد نوگرایی ایران شد. با کودتای ۲۸ مرداد، کم‌کم بسیاری از تئاترها، رستوران‌ها، تجارتخانه‌ها، پیاله‌فروشی‌ها، خیاط‌خانه‌ها، سینماها و فروشگاه‌های مشهور ایران در این خیابان جا خوش و آن را به یکی از جالب توجه‌ترین مکان ها در پایتخت تبدیل کردند.
البته در حال حاضر اثری از رونق فرهنگی دوران گذشته در این خیابان وجود ندارد و به بورس لوازم روشنایی و الکترونیکی تبدیل شده است.
نظر شما