سلام نو _ سرویس گردشگری: گنجعلیخان که از حکام مشهور زمان شاه عباس محسوب می‌شد، در زمان حکومت خود، آثار و بناهای زیادی ساخت و در آبادی این منطقه کوشید. معمار مجموعه گنجعلیخان، استاد سلطان محمد معمار یزدی و بانی آن گنجعلیخان است که این اثر ۱۱ هزار متر مربعی را به سبک معماری اصفهانی بنا نهادند. این مجموعه از بخش‌های مختلفی همچون بازار، مسجد، مدرسه، کاروانسرا تشکیل شده است.
درباره مجموعه جذاب و تماشایی گنجعلیخان
مجموعه گنجعلیخان کرمان یکی از جاذبه‌های مهم کرمان است که به‌سبب گستردگی و تنوع بخش‌های مختلف آن، شهرت زیادی برای گردشگری این شهر به وجود آورده است. مجموعه گنجعلیخان شامل زیرساخت‌های شهری است که برای توسعه شهر کرمان در آن روزگار بنا شد و اکنون بخش مرکزی و مهمی از بافت سنتی و تاریخی کرمان را تشکیل می‌دهد.
میدان گنجعلیخان را می‌توان معادل میدان نقش جهان اصفهان و میدان امیر چخماق یزد دانست. این میدان اصول شهرسازی تاریخی ایران را در خود دارد و بخش‌هایی همچون بازار، مسجد، کاروانسرا و غیره در اطراف آن شکل گرفته‌اند. این میدان در اصل یک مرکز گردهمایی اجتماعی بوده است.
مجموعه گنجعلیخان ۱۱ هزار مترمربع وسعت دارد و میدان و بازار آن در سال ۱۰۰۵ هجری قمری ساخته شده‌اند. حمام در ضلع جنوبی در سال ۱۰۲۰ هجری قمری، مدرسه و کاروانسرا در ضلع شرقی به‌ترتیب در سال‌های ۱۰۰۷ و ۱۰۲۱ هجری قمری، آب‌انبار در ضلع غربی در سال ۱۰۲۱ هجری قمری احداث شدند. ضرابخانه نیز در ضلع شمالی قرار دارد.
مجموعه تاریخی گنجعلیخان نامش را از سازنده و پایه‌گذار آن یعنی گنجعلیخان، والی و حاکم کرمان در دوره صفویه گرفته است. گنجعلیخان نزدیک به ۳۰ سال حاکم کرمان بود و در زمان فرمانروایی خود بناهای متعددی را احداث کرد. بخشی از این آثار امروز به دست ما رسیده؛ ولی بخشی دیگر نیز مخصوصا در زمان لشکرکشی آقامحمد خان آسیب فراوان دیده و از میان رفته است.
میدان گنجعلیخان، یکی دیگر از بخش‌های مهم این مجموعه است که از سه طرف توسط بازار احاطه شده است. در سال‌های آغازین ساخت، میدان گنجعلیخان به مرکز اقتصادی شهر تبدیل شده بود و اجتماعات مردمی نیز در آن شکل میگرفت.
میدان گنجعلیخان علاوه بر ورودیهایی به بازار، مدرسهای دارد که مسجد کوچکی هم برای استفاده طلاب علوم دینی برای آن ساخته شده است. ضرابخانه میدان هم که در ضلع شمالی قرار دارد، امروزه تبدیل به موزه سکه شده است و از کلاه فرنگی روی سقف آن قابل شناسایی است. میدان آب انباری نیز دارد که به نام پسر گنجعلیخان، یعنی «علیمردان خان» نامگذاری شده است.
بازار کرمان به عنوان بخشی از مجموعه گنجعلیخان، مانند بازارهای سایر شهرهای بزرگ ایران، همواره شلوغ و پررونق بوده است. این بازار که در بخش جنوبی میدان قرار گرفته، به بازار زرگری منتهی می‌شود که با نام بازار قیصریه نیز معروف است.
از آنجا که کاروانسراها، یکی از مهمترین سازههای مرتبط با سفر در ایران هستند، کاروانسرای مجموعه گنجعلیخان هم دربردارنده بخش مهمی از تاریخ سفر در کرمان است. این کاروانسرا در کنار سایر بخش‌های مجموعه گنجعلیخان، مقصد جذابی برای مسافران این شهر تاریخی به شمار میرود.
یکی از زیباترین بخش‌های مجموعه گنجعلیخان، حمام است که تاریخ ساخت آن به قرن یازدهم هجری قمری باز میگردد. این حمام تزئینات کاشیکاری منحصربه فردی دارد و در برخی بخشها نقوش انسانی و حیوانی هم به چشم میخورد.
«کسی نداده نشان در جهان چنین حمام»، بیتی است که بر سردر حمام گنجعلیخان به چشم میخورد و به حروف ابجد، تاریخ ساخت حمام را نشان می‌دهد. با ورود به حمام، راهرویی به چشم میآید که با تغییر مسیر، مانع دید مستقیم به فضای داخلی حمام می‌شود. این راهرو به سربینه که کارکرد رختکن حمام را دارد، ختم می‌شود.
بخش اصلی حمام گنجعلیخان که امروزه به موزه مردمشناسی تبدیل شده، اشیایی از جمله تشت، تاس و وسایلی مانند انواع لُنگ، حنا، سدر، سینی، آیینه، شانه و سنگ پا در آن به نمایش درآمده و مجسمههایی در حال کیسه کشیدن و دلاکی هم در این بخش قرار داده شده است.
محل قرارگیری مجموعه گنجعلیخان
مجموعه گنجعلیخان کرمان یکی از جاذبه های کلیدی شهر و استان کرمان است که به سبب گستردگی و تنوع بخش‌های مختلف آن، شهرت زیادی برای گردشگری این شهر ایران پدید آورده است. مجموعه گنجعلیخان شامل زیرساخت های شهری است که برای توسعه شهر کرمان در آن روزگار بنا شده و اکنون بخش مرکزی و مهمی از بافت سنتی و تاریخی کرمان امروز را شامل می‌شود.
مجموعه گنجعلیخان در نزدیکی میدان شهدا کرمان قرار گرفته است و در میان دو خیابان اصلی امام و شریعتی که به این میدا ختم می‌شوند جای دارد. ایستگاه اتبوس قدس و ایستگاه سه راه شمالی-جنوبی، دو ایستاه اتوبوس نزدیک به این مجموعه در خیابان شریعتی کرمان هستند. مجموعه گنجعلیخان در نزدیکی میدان شهدا در شهر کرمان قرار گرفته است. دو خیابان اصلی امام و شریعتی به میدان گنجعلیخان ختم می‌شوند.
آدرس: استان کرمان، شهر کرمان، میدان گنجعلیخان، مجموعه گنجعلیخان
نظر شما