محمدمهدی کرمی کیست؟ + علت اعدام / بیوگرافی

به گزارش سلام نو به نقل از رویداد۲۴، محمدمهدی کرمی اصالتاً اهل بیجار در استان کردستان است. او در جریان ناآرامی‌های پس از مراسم چهلم حدیث نجفی در کرج به اتهام قتل روح‌الله عجمیان بازداشت و صبحگاه روز شنبه ۱۷ دی ۱۴۰۱ به دار آوریخته شد.

بیوگرافی محمدمهدی کرمی

محمدمهدی کرمی جوان ۲۲ ساله متولد سال ۱۳۷۹ بود. او ساکن کرج اما اهل بیجار بود. خانواده کرمی مدت‌ها قبل از کردستان به نظرآباد استان البرز در نزدیکی کرج مهاجرت کرده‌اند. محمدمهدی کرمی در رشته کاراته فعالیت حرفه‌ای داشت.

خانواده کرمی به لحاظ درآمد مالی جزو خانواده‌های ضعیف به شمار می‌روند. ماشاءالله کرمی پدر محمدمهدی کرمی، «دستفروش دستمال کاغذی» است و به جز محمدمهدی یک فرزند دیگر هم دارد که به گفته خودش معلول است.

پدر محمدمهدی کرمی در توصیف پسرش چنین گفته است: «پسر من چندین قهرمانی کشور در رشته کاراته دارد. من دستفروش هستم و با نان کارگری او را بزرگ کرده‌ام. همه آشنایان، همسایگان و همکارانم می‌دانند من دستفروشی می‌کردم تا این پسر بتواند یک روپایی ورزشی بگیرد و افتخارآفرینی کند. روزی که مهدی دستگیر شد، کفش کالج و شلوار راسته پوشیده بود. مگر با این تیپ کسی به تظاهرات می‌رود؟»

حکم اعدام محمدمهدی کرمی چند مدت قبل صادر شده بود اما ظاهرا آنها به مادر او اطلاع نداده بودند. روزنامه اعتماد گفت‌وگویی با پدر محمدمهدی کرمی کرده که در آن چنین گفته است: «محمدمهدی به ما زنگ زد و گفت بابا حکم‌ها را به ما داده‌اند؛ حکم من اعدام است. پسرم گریه می‌کرد و می‌گفت به مامان چیزی نگو. مادرش وابستگی زیادی به مهدی دارد. پسرم ورزشکار است و همیشه تلاش می‌کرد که افتخار کسب کند. اگر اتفاقی برای مهدی بیفتد، زندگی ما هم به پایان می‌رسد. به آقای آصف حسینی [قاضی پرونده] گفتم، تو را خدا دوبار، حبس ابد به بچه من بدهید، اما او را اعدام نکنید.»

اتهام محمدمهدی کرمی

در جریان چهلم حدیث نجفی، فیلمی از صحنه کتک خوردن و قتل یک نیروی بسیج منتشر شد که بعدها معلوم شد این فرد «روح الله عجمیان» بوده است. افراد زیادی در این پرونده بازداشت شدند؛ از جمله محمدمهدی کرمی و سیدمحمد حسینی، حمید قره‎حسنلو، حسین محمدی و رضا آریا که تا کنون کرمی و حسینی اعدام شده‌اند و حکم اعدام قره‌حسنلو نیز در دیوان عالی کشور نقض شده است.

قوه قضاییه اعلام کرده «در این پرونده برای ۱۶ متهم قرار جلب به دادرسی صادر شده است که جلسات رسیدگی به اتهام ۱۳ نفر در دادگاه کیفری یک استان برگزار شده و رسیدگی به اتهامات ۳ متهم دیگر جداگانه انجام شده چون سن آنها کمتر از ۱۸ سال بوده است.

نماینده دادستان گفته «براساس احکام صادرشده برای ۵ نفر از متهمان که اقدامات مؤثر و اصلی آن‌ها آنها از قبیل ایراد جرح شهید با چاقو و ضرب و جرح وی با سنگ، مشت و لگد و کشاندن شهید با بدن برهنه روی آسفالت خیابان منتهی به شهادت سید روح الله عجمیان شد، به اتهام، افساد فی‌الارض از طریق ارتکاب جرایم علیه امنیت کشور، حمله به مأموران نیروی مقاومت بسیج و فراجا و جنایت علیه تمامیت جسمانی افراد که موجب اخلال شدید در نظم عمومی و ناامنی در کشور، به اعدام و ۱۱ متهم دیگر به حبس‌های طویل‌المدت (تا ۲۵ سال) محکوم شدند.»

محمدمهدی کرمی در دادگاه چه گفت؟

خبرگزاری میزان متعلق به قوه قضاییه سخنان محمدمهدی کرمی در دادگاه را منتشر کرده است و گفته کرمی به قتل عجمیان اعتراف کرده است. کرمی در دادگاه گفته «شب یازدهم آبان ماه یکی از دوستانم گفت فردا دوازدهم آبان در مراسم چهلم حدیث نجفی شرکت کنیم. ۱۱ صبح در اتوبان ترافیک بود و من از ماشین پیاده شدم و با دیگران شعار دادم و به سمت ماموران سنگ پرتاب کردم.»

او گفته «عده‌ای در یک مکان تجمع کرده بودند و فریاد می‌زدند بسیجی بسیجی که من هم به آنها پیوستم. دیدم یک بسیجی روی زمین افتاده و سه نفر با سنگ و چوب به سر و صورتش ضربه می‌زنند. بعد بسیجی فرار کرد و ۳۰ تا ۴۰ او را دنبال می‌کردند و می‌زدند. من هم دستم را انداختم سمت شانه راستش و چرخاندمش، بعد با یک سنگ به سرش ضربه زدم. بعد از اینکه سنگ زدم، با مشت سه ضربه به سرش وارد کردم. بعد یک فرد آمد و چند ضربه چاقو به شکم و پهلوی عجمیان وارد کرد. من پاهای او را گرفتم و به سمت جلوی خاور روی زمین کشیدم که کفش‌هایش از پاهایش در آمدند و با آن‌ها ۲ ضربه به صورتش زدم.»

اجرای حکم اعدام محمدمهدی کرمی

حکم محمدمهدی کرمی سحرگاه ۱۷ دی ۱۴۰۱ اجرا شد و او به دار آویخته شد. به گزارش رویداد۲۴ درباره اجرای حکم کرمی واکنش‌های متفاوتی وجود داشت؛ برخی معتقد بودند اقدام او قتل محسوب می‌شده و اگر ماجرای اعتراضات هم در میان نبود، باز هم او به واسطه جرم قتل باید قصاص می‌شد. در مقابل گروه دیگر معتقدند که اجرای حکم او به سرعت انجام شده و رویه‌های قانونی دادگاه به دقت انجام نشده است.

یکی از انتقادات به اجرای حکم کرمی این بوده که او از دسترسی به وکیل محروم بوده و در لحظات آخر توانسته وکیل در اختیار داشته باشد. محمدحسین آقاسی وکیل دادگستری در مصاحبه‌ای گفته «دادگاه وکالت او را برای فرجام‌خواهی محمد مهدی کرمی را نپذیرفته‌است. پدر و مادر کرمی از من درخواست کردند وکالت او را قبول کند اما محاکمه و مجازات او بدون حضور وکیل صورت گرفته‌است.»

ماشاءالله کرمی پدر محمدمهدی کرمی در مصاحبه‌ای که با روزنامه اعتماد داشته گفته «وکیل تسخیری پسرم به تماس‌های ما پاسخ نمی‌دهد. پای جان یک نوجوان در میان است اما به خانواده متهم اجازه داده نشد وکیلی داشته باشند.»

یکی از موارد مطرح شده درباره محمدمهدی کرمی این بوده که اعترافات او تحت فشار بوده است. او به عنوان متهم ردیف اول شناخته شده اما خودش در دادگاه گفته وقتی رسیده، عجمیان چاقو خورده بود و او ضربه چاقویی به مقتول وارد نکرده است.»

در فیلمی که از صحنه حادثه منتشر شده، مشخص است که محمدمهدی کرمی در حال کشیدن روح الله عجمیان روی زمین است و همچنین تصاویر نشان می‌دهد که او در حال زدن عجمیان با کفش است که ضرباتی به سر و صورت او وارد می‌کند. اما فیلمی از وارد کردن ضربه چاقو منتهی به مرگ منتشر نشده یا دست‌کم رسانه‌ها از آن بی‌اطلاع هستند. به همین دلیل برخی اینگونه تحلیل کرده‌اند که اقدام کرمی، اقدام منجر به قتل نبوده بنابراین قصاص در مورد او نباید انجام می‌شده است.

پدر محمدمهدی کرمی همچنین به روزنامه اعتماد گفته «پسرم در تماس تلفنی، اتهامات واردشده به خود را رد کرده‌است.» ظاهرا آنها معتقدند بخشی از سخنانی که محمدمهدی مرمی در دادگاه بیان کرده، تحت فشار بوده و حتی کتک خورده است. منابع خارجی البته این مسئله را اینگونه شرح داده‌اند که «او هنگام بازداشت کتک خورده و بیهوش شده است.»

قوه قضاییه این ادعا را رد کرده و گفته تمام موارد مربوط به محکومیت محمدمهدی کرمی در فیلم مشخص است و بدون اعتراف هم معلوم بوده او اقدام به قتل کرده است. با این حال خودش در دادگاه و در واکنش به سخنان نماینده دادستان که او به عجمیان چاقو زده، اینگونه گفته است: «حرف‌های نماینده دادستان درست است اما گفته شد که من یک ضربه به پهلوی شهید وارد کردم که اینطور نبوده است. آقای قاضی من جوان هستم و گول خوردم چرا که جو زیاد سنگینی در صحنه واقعه حاکم بود. در حضور شما از گناهی که مرتکب شده‌ام توبه می‌کنم و به خانواده شهید هم تسلیت می‌گویم. ضربات من به شهید کشنده نبود. من امروز پشیمان هستم و از خدا طلب بخشش و توبه دارم.»

واکنش‌ها به اعدام محمدمهدی کرمی

هلگه لیمبورگ نماینده بوندستاگ اعلام کرد که کفالت سیاسی محمدمهدی کرمی را بر عهده گرفته بود، پس از اجرای حکم اعدام کرمی به سفارت جمهوری اسلامی در برلین رفت و نسبت به اجرای حکم انتقاد کرد. همچنین کلمانتین اوتان نماینده پارلمان فرانسه که او نیز کفالت سیاسی محمدمهدی کرمی بر عهده داشت، از اجرای حکم انتقاد کرد.

محمدصادق کوشکی به رویداد۲۴ گفته «قوه قضائیه در این حدود ۴ ماه فقط یک نفر را به جرم محاربه اعدام کرده است و بقیه به جرم قتل اعدام شده‌اند و فقط محسن شکاری قتل نکرده بود که اعدام شد که این تعداد با توجه به اتفاقی افتاده ناچیز است. همین کوتاهی باعث شده گروهی به بدون ترس هر کاری که می‌خواهند، انجام بدهند.»