چگونه به آتشکده هارپاک در ابیانه دسترسی پیدا کنیم؟

سلام نو _ سرویس گردشگری: ابیانه روستایی خوش‌آب‌وهوا و یکی از جاهای دیدنی کاشان است که به‌واسطه معماری شگفت‌انگیز و تاریخی غنی، مورد توجه گردشگران فراوان داخلی و خارجی قرار دارد. جغرافیای کوهپایه‌ای روستا سبب شکل‌گیری خانه‌ها و بناهای پلکانی شده است که همگی از مصالحی یکسان و هماهنگ پدید آمده‌اند. این روستا که قدمتی باستانی دارد، آتشکده‌ای به نام «هارپاک» را در برمی‌گیرد که یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری ابیانه به شمار می‌رود. قدیمی‌ترین اثر تاریخی ابیانه، آتشکده‌ای محسوب می‌شود که مانند دیگر بناهای روستا در سراشیبی قرار گرفته‌ است.

ویژگی بنای آتشکده هارپاک

آتشکده هارپاک در سابات یکی از گذرگاه‌های سرپوشیده روستای ابیانه قرار دارد. برخی محققان بر این باورند که این آتشکده در زمان هخامنشیان ساخته شده و در زمان ساسانیان به اوج شکوفایی خود رسیده است. در مسیر کوچه اصلی ابیانه که از دروازه بالا تا دروازه پایین امتداد دارد، چهارگذرگاه‌ سرپوشیده وجود دارد که سبات (سابات) نامیده می‌شوند و اولین آن‌ها سباتی است که آتشکده در آن قرار دارد. نام این آتشکده در فهرست آثار ملی ایران نیز به چشم می‌خورد. آتشکده هارپاک در ابیانه را نمونه‌ای از معابد زردشتی دانسته‌اند که در جوامع کوهستانی ساخته می‌شد.

سه طبقه و چهارطاقی آتشکده ابیانه از تمامی جهات قابل مشاهده است. سنگ لاشه و گچ را می‌توان از جمله مصالح به کار رفته در احداث این بنا برشمرد. در بخش میانی آتشکده، آتشی روشن وجود داشت که مسیر کاروانیان را روشن می‌کرد و از احترام ویژه‌ای نزد مردم برخوردار بود. سوخت موردنیاز برای روشن نگاه داشتن این آتشکده از زغال‌سنگ‌هایی تامین می‌شد که به‌وفور در حوالی روستای ابیانه یافت می‌شود. هم‌اکنون تنها تالاری کوچک از آخرین طبقه‌ این بنا باقی مانده است. طبقه‌ای مخصوص آداب مذهبی و سرسرایی که از سه جزء گنبدوار و چند قسمت دیگر تشکیل می‌شود، سایر بخش‌های آتشکده هارپاک را تشکیل داده‌اند.

آتشکده هارپاک در سابات یکی از گذرگاه‌های سرپوشیده قرار دارد. این بنا دارای سه طبقه و چهار طاقی است و از مصالح به کار رفته در آن سنگ لاشه و گچ هستند. این بنا از هر سو دیده می‌شود. در مسیر کوچه اصلی ابیانه که از دروازه بالا تا دروازه پایین کشیده شده‌است. این بنا مانند دیگر بناهای ابیانه روی شیبی پست و بلند واقع شده‌است. هنوز یک تالار کوچک از آخرین طبقه این بنا باقی مانده‌است. این آتشکده دارای طبقه مخصوص آداب مذهبی یک سرسرا که از سه جزء گنبدوار تشکیل شده و چند قسمت دیگر تشکیل شده‌است. در میانه آتشکده آتشی روشن بوده که مسیر کاروان را روشن می‌کرده و مورد احترام بوده‌است. آتش آتشکده را با زغال سنگ روشن می‌کردند. در حال حاضر زغال سنگ به وفور در حوالی روستای ابیانه یافت می‌شود. این آتشکده را جواهر کوتاهی ابیانه که سال به سال به ایشان به ارث رسیده بود به سازمان میراث فرهنگی واگذار کرد تا در امان باشد.

نحوه دسترسی به آتشکده هارپاک

این آتشکده که از دیدنی های کاشان به شمار می رود، در روستای ابیانه قرار دارد و از روستاهای استان اصفهان به شمار می رود. اگر بخواهید از تهران به سمت این جاذبه گردشگری بروید، می بایست از طریق اتوبان آیت الله سعیدی خود را به آزادراه تهران – قم برسانید. در این مسیر از کنار شهر قم از همان آزادراه تهران – قم پیش رفته و وارد آزادراه خلیج فارس شده تا در ادامه مسیرتان را از آزادراه کاشان نطنز ادامه دهید. با رسیدن به پل نطنز گستر مسیر سمت راست خود را انتخاب کنید و وارد مسیر اصلی می شوید که می تواند شما را به این آتشکده در روستای ابیانه برساند.

در این مسیر میدان بسیج را دور زده و وارد خیابان مالک اشتر شده و پس از آن از طریق خیابان امام خمینی به سمت این جاذبه تاریخی حرکت کنید. اگر از مبدا تهران قصد سفر به روستای ابیانه و بازدید از آتشکده هارپاک را دارید، در اتوبان تهران-قم به‌سمت جنوب حرکت کنید. با گذر از آزادراه خلیج فارس وارد اتوبان کاشان-نظنز شوید. پس از رسیدن به پل نطنز گستر، مسیر سمت راست را انتخاب کنید و با ورود به جاده اصلی، راه روستای ابیانه را در پیش بگیرید. آدرس آتشکده هارپاک: استان اصفهان، روستای ابیانه

در مورد نام این آتشکده چندین نظر وجود دارد: برخی می گویند هارپاک نام یکی از شخصیتهای بزرگ زمان هخامنشی بوده است. فرزند هوخشتره، شاه ماد ارثیه پدر خود را که بسیار زیاد بود، کاملا از دست داد. او فرزندی به نام ماندانا داشت. شبی خواب می بیند که ماندانا پسری را بدنیا خواهد آورد که سلطنت ماد را از دست او خواهد گرفت. به همین خاطر، او ترسید و دخترش را به فردی به نام کمبوجیه داد. کمبوجیه فردی آرام بود تا فرزند آنها نیز آرام باشد. فرزند ماندانا، کوروش بود و بعد از تولدش پدر ماندانا دوباره خوابی می بیند و به همین دلیل، به هارپاک که وزیرش بود، دستور از بین بردن کوروش را می دهد. اما، او این کار را نکرد و او را به چوبان دربار سپردند.

کوروش در پارس تصمیم به قیام علیه شاه ماد گرفته و شاه ماد نیز هارپاک را فرمانده سپاه خود قرار می دهد. اما، هارپاک سپاه را تسلیم کوروش کرده و کوروش نیز سلسله ماد را منقرض و پایتختش را فتح می کند. کوروش برای این کار بزرگی که هارپاک کرد، دستور ساخت آتشکده های بسیاری را به نام او می دهد. برخی دیگر هارپاک را به دو کلمه جدا هر و پک تقسیم می کنند که این کلمات در گویش مردم روستای ابیانه به ترتیب به معنای زیر و پله هستند.