سلام نو-فاطمه عرب‌زاده: زاینده رود (پاینده رود) یکی از رودخانه‌های مهم فلات مرکزی ایران است. این رودخانه به دلیل چشمه‌های جوشان مختلف در مسیر خود، یعنی از سرچشمه تا دهانه، به این نام شناخته شده است. این رودخانه از جبهه شمال شرقی زردکوه بختیاری (زردکوه) از رشته کوه‌های زاگرس در استان چهارمحال و بختیاری در مجاورت چشمه دیمه سرچشمه گرفته و به باتلاق گاوخونی (تالاب گاوخونی) می‌ریزد. حداکثر طول این رودخانه ۴۲۰ کیلومتر و عرض آن در دره‌ها بین ۱۰ تا ۲۰ متر و در شهر اصفهان تا ۸۰۰ متر متغیر است.
تونل کوه رنگ کمک می‌کند تا بخشی از آب رودخانه کارون را به زاینده رود نزدیک کند. وجود بیشه‌های سرسبز در طول مسیر، خود بر زیبایی و محیط دلنشین می‌افزاید که این امر به فضای تفریحی آن مربوط می‌شود. همچنین در کنار سواحل این رودخانه، در شهر اصفهان و نزدیک پل زمان خان (میان اصفهان و چهار محال و بختیاری) می‌توان به عنوان نقطه‌ای عالی برای تفریح و سرگرمی در نظر گرفت.
هزاران سال است که مردم در کرانه‌های زاینده رود زندگی می‌کنند. قدیمی ترین شواهدی از اشغال انسان در کنار رودخانه در غاری به نام قلعه بوزی در نزدیکی دیزیچه در جنوب غربی اصفهان یافت می‌شود. بیش از ۴۰۰۰۰ سال پیش، گروه‌هایی از شکارچیان پارینه سنگی (نئاندرتال‌ها) از غارهای قلعه بوزی به عنوان پناهگاهی برای مشاغل فصلی یا موقت استفاده می‌کردند و ابزار سنگی و استخوان‌های حیوانات شکار شده خود را به جا می‌گذاشتند. یک فرهنگ باستانی ماقبل تاریخ، تمدن زاینده رود، در هزاره ششم قبل از میلاد در کنار ساحل زاینده رود شکوفا شد.
زاینده رود از شهر اصفهان، مرکز بزرگ فرهنگی و اقتصادی ایران می‌گذرد. در قرن هفدهم، شیخ بهایی (از علما و مشاوران بانفوذ سلسله صفویه)، برای توزیع آب زاینده به حومه اصفهان، سیستمی از کانال‌ها (معادی) طراحی و ساخت. آب زاینده رود به رشد جمعیت و اقتصاد کمک کرد، اصفهان را به عنوان یک مرکز تأثیرگذار تثبیت کرد و منظره‌ای سرسبز به اصفهان، شهری در میان کویر بخشید.
بستر زاینده رود توسط بسیاری از پل‌های تاریخی دوران صفویه کشیده شده است و رودخانه از میان پارک‌های زیادی می‌گذشت. بر روی زاینده رود چندین پل جدید و قدیمی وجود دارد. در قدیمی‌ترین، شهرستان، ساخته شده در قرن پنجم پس از میلاد، هنوز هم به عنوان گذرگاه عابر پیاده در روستای شارستان استفاده می‌شود.
پل‌های قدیمی روی زاینده رود در شهر اصفهان: پل عابر پیاده مارنان (۱۵۹۹)، پل وحید (۱۹۷۶)، پل فلزی (۱۹۵۰)، عابر پیاده سی و سه پل (۱۶۳۲)، پل جویی (قرن هفدهم)، پل خواجو ۱۶۵۰)، پل شهرستان (قرن یازدهم و پایه‌های آن به قرن پنجم میلادی). در بخش زاینده رود که از اصفهان عبور می‌کند، پل‌ها، پارک‌ها، قایق‌های پارویی و کافه‌ها و رستوران‌های سنتی در میان بقیه میراث فرهنگی غنی اصفهان، از جاذبه‌های گردشگری مهم برای بازدیدکنندگان ایرانی و بین‌المللی هستند.
نظرات