زمان مناسب و سفارش شده زیارت اهل قبور

فرهنگ و هنر: زیارت اهل قبور باعث شادی روح آن ها می شود. در روایات بسیار برخی از روزهای هفته بهترین زمان برای زیارت اهل قبور و درگذشتگان ذکر شده و زمانی از روز را مکروه دانسته اند.

زیارت اهل قبور از سنت های اسلامی است که درمیان شیعیان و اهل سنت رایج است. زیارت قبور اموات و درگذشتگانی که دست آنها از دنیا کوتاه است بنابر آیات قرآن کریم و روایات مختلف مستحب دانسته شده است.همه زمانها برای زیارت اهل قبور خوب است و روزهای متعددی در روایات بیان شده است. 

زیارت اهل قبور مومنین، در روزهای دوشنبه و پنج شنبه و جمعه مستحب مؤکد است و سنت پیامبر و سیره اهل بیت نیز چنین بوده است.

بهترین زمان‌ها برای زیارت اهل قبور

از بهترین مواقع زیارت، بعد از ظهر روز پنجشنبه تا غروب است. صبح شنبه و صبح جمعه از اذان صبح تا طلوع آفتاب هم زیارت اهل قبور فضیلت دارد.

عبدالله بن سلیمان می گوید:از حضرت امام باقر(ع)درباره زیارت اهل قبور پرسش کردم.

امام باقر(ع)فرمود:

چون روز جمعه باشد آنان را زیارت کن ؛ چون هر کس از آنان در ضیق و تنگی باشد در بین طلوع صبح صادق و طلوع آفتاب گشایش می یابد، و لذا در این موقع در هر روز، از کسی که به زیارت او رفته باشد، علم و اطّلاع پیدا می کند، ولیکن چون آفتاب طلوع کند آنها رها می شوند و دیگر قادر بر جهت گیری در امور دنیا و زیارت اهل خود نیستند.

عرض کردم :آیا آنها از افرادی که به زیارت قبور آنها می روند علم پیدا می کنند و خوشحال می شوند؟ فرمود:آری خوشحال می شوند، و نیز از بازگشت زائرین از قبور به محلّ های خود وحشت می کنند.(بحارالانوار، جلد۶، صفحه ۲۵۶)

پیامبر اکرم(ص) فرمودند:

هر که قبر پدر و مادر یا یکی از آن دو را هر روز جمعه زیارت کند و کنار قبر آنها سوره یس را بخواند خداوند به شمار هر حرفی از آن، آمرزش و رحمتی نصیبش کند.(کنز العمال، حدیث ۴۵۵۴۳)

هرکس در روز جمعه به زیارت قبر والدین برود ثواب یک حج و یک عمره به او عطا شود.(دارالسلام ، محدث نوری ،ج ۸۹، ص۳۵۴ )

از امامان معصوم(ع) نقل شده است که زمانی که زیارت مومنی را اراده نمودی بهتر است که روز پنجشنبه باشد و اگر نشد در هر وقت که خواستی، و روش زیارت آن است که رو به قبله کنی و دست بر قبر بگذاری و بگویی :

اللَّهُمَّ ارْحَمْ غُرْبَتَهُ وَ صِلْ وَحْدَتَهُ وَ آنِسْ وَحْشَتَهُ وَ آمِنْ رَوْعَتَهُ وَ أَسْکِنْ إِلَیْهِ مِنْ رَحْمَتِکَ رَحْمَةً یَسْتَغْنِی بِهَا عَنْ رَحْمَةِ مَنْ سِوَاکَ وَ أَلْحِقْهُ بِمَنْ کَانَ یَتَوَلَّاهُ

و سپس بخوان سوره إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِی لَیْلَةِ الْقَدْرِ را هفت بار.»(بحارالأنوار ،ج۹۹ ،ص ۲۹۹)

حضرت فاطمه(س) هر روز شنبه صبحگاهان به زیارت قبور شهدا می رفت و به سر قبر حمزه می آمد و از خداوند، طلب رحمت و مغفرت برای او می کرد.(من لا یحضره الفقیه، ج ۱، ص۱۸۰)

امام صادق (ع) فرمودند:

روح مؤمن أهل خود را دیدار می کند و آنچه خوش آیند او باشد می بیند و آنچه خوش آیند او نیست از او نهان داشته می شود، و کافر زیارت می کند اهل خود را و آنچه خوش آیند او نیست می بیند و آنچه خوش آیند او است از او نهان داشته می شود؛

سپس فرمود:برخی از آنها اهل خود را زیارت می کنند روز جمعه و برخی نیز زیارت می کنند به اندازه عمل خویش.» (بحار الأنوار ، ج ۵۸، ص۵۲)

 شب، بدترین زمان زیارت اهل قبور 

 زیارت اهل قبور در شب کراهت دارد.

پیامبراکرم(ص) در روایتی به ابوذر می فرماید:

در روز برخی اوقات قبور را زیارت کن و در شب زیارت نکن. (مستدرک الوسائل، ج ۲، ص ۳۶۳)

در کامل الزیاره از امام صادق(ع) روایت شده که فرمود:

مردگان را چون پیش از طلوع آفتاب زیارت کنید می شنوند و جواب می دهند شما را و اگر بعد از طلوع آفتاب زیارت کنید می شنوند و جواب نمی دهند.

سفارش به زیارت اهل قبور

رسول خدا (ص) فرمودند:

مردگانتان را زیارت کنید و بر آنان درود فرستید که آنان برای شما عبرت هستند.(تنبیه الخواطر و نزهه النواظر، ج۱، ص ۲۸۸)

امیر مومنان (ع) فرمودند:

مردگانتان را زیارت کنید زیرا آنان به زیارت شما شادمان می شوند و نزد قبر پدر و مادر با دعایی که برای آن دو می کنید، حاجت بخواهید.(الکافی، ج۳ ، ص۲۳۰)

پاداش دعا برای اموات:

امام صادق (ع) فرمودند:

هر کس در شب جمعه برای ده نفر از برادران مرده اش دعا کند خدا بهشت را برایش واجب می کند.(مستدرک الوسائل، ج۶، ص ۷۳)