به گزارش سلام نو، مناره گسکر از آثار تاریخی گیلان است و در روستای مناره بازار در نزدیکی شهر صومعه سرا قرار دارد. این مناره آجری که از زییاترین و تاریخی ترین آثار استان است در سال ۱۳۷۸ توسط سازمان میراث فرهنگی با شماره ۲۶۸۱ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
"گسکر " شهر تاریخی و مدفون با ۱۲۰۰ سال قدمت در دل جنگل های منطقه هفت دغنان ضیابر صومعه سرا در استان گیلان است و این شهر بر اساس کاوش های انجام شده، بزرگ ترین شهر باقیمانده از دوره اسلامی در شمال ایران است. "گسکر " در سال های اخیر به عنوان یک اثر تاریخی منحصربه فرد در شمال ایران معرفی شده که این امر ناشی از فعالیت کارشناسان و کاوشگران باستان شناسی در منطقه هفت دغنان است. شهر تاریخی گسکر نشانگر یک منطقه امیرنشین در دوره باستان است که مناره گسکر از باشکوه ترین یادگار کهن آن دوران است.
مناره گسکر شکلی شبیه مخروط داشته و مقطع این مناره دایره ای شکل بوده که با حرکت به سمت بالا از قطر آن کاسته می شود. ارتفاع مناره ۲۹ متر، محیط آن در سطح زمین۱۸/۴۰ متر، قطر آن در قسمت پائین ۷ متر و در قسمت فوقانی به ۲/۳۵ سانتیمتر می رسد.ارتفاع اولیه مناره ۲۹ متر بوده، اما بر اثر شرایط جوی و آب و هوایی منطقه همچنین زلزله سال ۱۳۶۹ بخشی از آن فرو ریخت اما امروزه حدود ۲۰ متر از مناره بر جا مانده است. مناره آجری گسکر از آجر و ملات ساروج ساخته شده و تنها تزیین این مناره دو ردیف آجرکاری تزئینی با نقوش هندسی است. تنها درب ورود به مناره در قسمت جنوب غربی آن قرار دارد و راه پله های مارپیچی آن با یک ستون در وسط تنها راه رسیدن با بالای مناره است. ستون نگهدارنده در وسط به عنوان تکیه گاه به ابعاد ۵۵ در ۵۵ سانتی متر به پلکان مارپیچ داخلی و جداره بیرونی منار ایستادگی داده است. ارتفاع پله های مارپیچ مناره ۲۵ سانتی متر و عرض پله ها در قسمت دیواره مناره به ۴۰ سانتیمتر و در قسمت ستون نگه دارنده به ۱۵ سانتی متر می رسد. دو نورگیر به ابعاد ارتفاعی یک متر و پهنای ۱۰ سانتی متر در مناره قابل مشاهده است. نور گیر اول در ارتفاع ۶ متری از سطح زمین قرار گرفته است. نورگیر دوم همراه با فرو ریختن دیواره از بین رفت و با مرمت مناره، این نورگیر به شکل و اندازه نورگیر اول ساخته شد. مناره بازار گسکر در سال ۱۳۷۸ توسط سازمان میراث فرهنگی با شماره ۲۶۸۱ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. بخشی از این اثر در سال های ۸۰ و ۸۱ مورد مرمت قرار گرفت. از مصالح به کار رفته در این مناره می توان به آجرهای مربع شکل به ابعاد ۲۰ در ۲۰ در پنج سانتیمتر و ملات ساروج اشاره کرد.
مناره گسکر با ارتفاع بلند در زمان سالم بودن خود یکی از عجایب معماری استان گیلان قلمداد می شد؛ زیرا بندرت بنای مرتفعی در هوای بارانی و مقابل عوامل جوی گیلان استقامت و پایداری از خود نشان می داد. از نظر بهره برداری احتمالا این بنا جهت دید بانی، بدست آوردن دقیق طلوع و غروب خورشید و یا اشاعه شعائر مذهبی (اذان ) استفاده می شده است. بطور کلی هدف اصلی از ساخت این مناره بر ما پوشیده است چه بسا که این مناره در دل جنگلی انبوه "هفت دغنان" بوده و نه به کار راهنمایی می آمده و نه کسی می توانسته بر بالای آن دیده بانی کند ولی از نظر بهره برداری احتمالاً به منظور تعیین زمان دقیق طلوع و غروب خورشید استفاده می شده است.
مناره دیگری مشابه مناره گسکر در روستای کلده فومن و در محوطه منزل مسکونی یکی از روستائیان قرار دارد که آجرهای آن به دلیل شرایط آب و هوایی از بالا فرو ریخته و از پائین نیز در دل خاک فرو رفته و ارتفاع تنها بخشی که از مناره به جا مانده به چهار متر می رسد.
موقعیت مکانی
مناره گسکر در بخش مرکزی از توابع شهرستان صومعه سرا در سر راه یک جاده قدیمی معروف به شاه عباسی در ۹ کیلومتری غرب شهرستان صومعه سرا، بر سر راه دهکده جاده کنار به مناره بازار واقع شده است.
منبع: تریپ یار
نظر شما