به گزارش سلام نو، عمارت تاریخ «هشت بهشت» نمونه ای از کاخهای محل سکونت آخرین سلاطین دوره صفویه است که در دوره شاه سلیمان در سال ۱۰۸۰ هجری کاخ آن بنا شده است. کاشی کاری هایی که انواع حیوانات پرنده، درنده و خزنده برروی آن نقش بسته، از آثار این کاخ بشمار می‌آیند . از باغ وسیع «هشت بهشت» مقدار زیادی باقی نمانده ولی قصر تاریخی آن هنوز اثر ارزنده و جالبی است که پس از انقلاب پارکی در اطراف آن ساخته شده است. از گزارش های گوناگونی که در توصیف این کاخ داده اند معلوم گردید که علت شهرت آن برای بکار بردن سنگ های مرمر عالی در آن و داشتن طاق های مقرنس کاری و نقاشی بوده است.
ساختمان کاخ دو طبقه و دارای شاه نشین و غلام گردش های زیبا و نقوش گوناگون طلائی و تزیینات جالب و پشت بغل های کاشی بی نظیر و نقوش و حوش و طیور و آئینه کاری بسیار ممتاز و در واقع از قصور ممتاز دوره صفویه است. کاخ مزبور که آنرا باغ بلبل نیز نامیده اند قسمتی از باغ نقش جهان زمان شاه عباس بوده و در زمان شاه عباس (۱۰۷۸-۱۱۰۵) مجزا و شروع به ساختن گردیده است. کاخ هشت بهشت یکی از بناهای فاخر در زمان خود بوده که مورد ستایش جهانگردان اروپایی قرار می‌گرفته است. این کاخ تاریخی زیر شماره ۲۲۷ به ثبت ملی رسیده است.
از کلیه کاخ های با صفا و کلاه فرهنگی هائی که در کنار چهارباغ احداث شده بود فقط کاخ هشت بهشت باقی مانده است. این عمارت باشکوه که روزگاری زیباترین کاخ عالم هم نامیده می شد در سال ۱۰۸۰ هجری و به روزگار شاه سلیمان صفوی در نزدیکی باغ بلبل ساخته شد. در اصل این باغ در دوران قبل از شاه سلیمان وجود داشت و در دوره وی کاخ آن بنا گردیده است.
این بنای دو طبقه با طاق های زیبا و تزئینات فراوان و هماهنگ دست به دست هم داده تا یکی از نمونه های درخشان معماری عصر صفویه را به نمایش بگذارند.
کلیه سیاحان و جهانگردانی که از اصفهان بازدید کرده و موفق شده اند به درون کاخ هشت بهشت راه یابند آن را بهترین بناهای دنیا نامیده اند.
یکی از آن ها کاخ هشت بهشت را با عبارت «... فرح انگیز تر از مجلل ترین کاخهای ممالک اروپایی» توصیف کرده است.
باغ وسیعی که عمارت در آن واقع شده جزئی از باغ بزرگ نقش جهان بوده است که شاه اسماعیل اول احداث کرد و در زمان جانشینان او به خصوص شاه عباس اول به قطعات متعددی تقسیم شد.
این قصـر با شکوه از همان ابتدای احداث «عمارت هشت بهشت» «هشت به هشت» و «هشت در بهشت» نامیده می شده است.
ساختمان کاخ:
بخش مرکزی کاخ به صورت ۴ صفه ساخته شده و ایوان آن رو به شمال است. سقفی که بر فراز این بنای ۴ صفه استوار است پوشیده از مقرنس های گچی خوش رنگ و خوش طرح است.
اتاق های طبقه اول در ۴ گوشه عمارت تزئیناتی از گچبری و نقاشی دارند. در طبقه دوم عمارت نیز مجموعه ای از رواق ها و اتاق ها و طاق ها و پنجره ها بر زیبائی آن می افزاید. این طبقه به راهروها و اتاق های متعددی تقسیم شده که هر یک تزئینات خاصی دارند. در برخی حوض آب و در بعضی بخاری های دیواری تعبیه شده اند. دیوارها را نیز آینه های فراوان پوشانیده اند. تمام سقف های کاخ را نیز موزائیک های بسیار عالی پوشانیده و دالان ها و غلام گردش های بسیار زیبا و هماهنگ آن ها را احاطه کرده اند.
تزئینات عمارت در دوران صفویه به حدی باشکوه و هنرمندانه بوده که هیچ سیاحی از اعجاب و تحسین آن ها خودداری نکرده است.
آنچه در این عمارت حائز اهمیت است ارتباطی است که میان فضاها و قسمت های مختلف آن پدید آمده است. این ارتباط باعث شده تا عمارت هشت بهشت اصفهان در عین تنوع و گوناگونی و تعدد فضا از وحدت و یکپارچگی و تزئینات قابل توجه برخوردار شود.
متأسفانه امروز از نرده های چوب زرنگار و قاب ها و جام های بلور و آلت های شیشه ای رنگارنگ ظریف اثری بر جای نمانده است چرا که در دوره های بعد از صفویه و به خصوص در عصر قاجاریان تغییرات بسیاری در آن داده شد. این تغییرات به حدی است که برخی از سیاحان آن را از دوران قاجار به حساب آورده اند.
در اواخر دوران قاجار عمارت هشت بهشت به مالکیت خصوصی اشخاص در آمد و از زیورهای نفیس و گرانبهای دوره صفویه عاری گردید به طوری که امروز از آن همه شکوه و فریبندگی داخل کاخ و درختان چنار و تناور و گل های یاس سفید و سرخ که در حاشیه خیابان های آن روئیده بودند و همچنین از آب نماها و جوی های آب روان اثری بر جای نمانده است.
با همه دخل و تصرفات به گفته «آندره گدار» که سال ها باستانشناسی ایران را اداره کرده است: « ... کاخ هشت بهشت با تالاری که از هر سو باز است و با چهار عمارت کلاه فرنگی در طبقه هشت بهشت در چهار گوشه خود هنوز هم ترکیب اصلی و مختصری از لطف و ملاحت روزگاران گذشته را حفظ کرده است.»
منبع: تریپ یار
نظر شما