۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۱ - ۱۹:۰۶
کد خبر: 55345878

این روستا مرکز دهستان رازلیق در بخش مرکزی شهرستان سراب است. در پنج هزارگزی شمال سراب واقع است و ۵ هزار گز به شوسه سراب به تبریز فاصله دارد. ناحیه‌ای است جلگه و معتدل و ساکنان آن ۳۰۰۳ تن می‌باشند.

آشنایی با کتیبه و قلعه رازلیق

به گزارش سلام نو، در حدود ۸٬۰۰۰ سال پیش از میلاد وجود مدارک و شواهد از گسترش روستاها، زندگی بر پایه کشاورزی و دامپروری در محدوده کوه‌های زاگرس و مناطقی مثل سراب، تپه گوران و علی کش ثابت شده است.

سراب بعلت قدمت دیرینه اش دارای جاذبه های تاریخی و گردشگری بسیاری از جمله سنگ نوشته اورارتی، سنگ افراشته های قیرخ قیزلار، سنگ نوشته رازلیق، مسجد جامع سراب، تپه باستانی قلعه جوق، چهارطاق ساسانی آغمیون، مقبره مغولی اسفستان می‌باشد.

روستای رازلیق سراب از جمله مکان‌هایی است که کتیبه و قلعه ای از دوران اورارتویی را درخود جای داده است.

آشنایی با کتیبه و قلعه رازلیق

روستای رازلیق (در گویش محلی رازلِخ) که از شمال به کوه سبلان محدود می شود یکی از روستاهای شهرستان سراب در استان آذربایجانشرقی ایران است. این روستا مرکز دهستان رازلیق در بخش مرکزی شهرستان سراب است. در پنج هزارگزی شمال سراب واقع است و ۵ هزار گز به شوسه سراب به تبریز فاصله دارد. ناحیه‌ای است جلگه و معتدل و ساکنان آن ۳۰۰۳ تن می‌باشند. آب آن از چشمه تامین می‌شود و محصول آن غلات و حبوب است. شغل ساکنان آنجا زراعت و گله داری است وراه آن مالرو است.از دیگر برجستگی های رازلیق فراوانی آب در روزگاران گذشته در این منطقه است آسیاب های فراوانی در آن قرار دارد که عهده دار تولید آرد و روغن کرچک منطقه بودند که چند نمونه از درمان داشی (سنگ های آسیاب) مربوط به دوران کهن در این منطقه یافت می شود.

رازلیق دارای آثار باستانی متعددی از قبیل قلعه و سنگ نوشته(کتیبه) است که متعلق به دوره اورارتویی میباشند.

 سنگ نبشته رازلیق ( Razligh )

این سنگ نبشته در کوه زاغان در حدود ۱۲ کیلومتری شمال سراب در ناحیه رازلیق از دهستانهای ششگانه بخش سراب پیدا شده که از شمال به کوه سبلان و از جنوب به دهستان هریس و از شرق به آغمیون واز مغرب به ینگچه محدود است که راه آن از روستای قلعه جوق به سمت راست به طرف روستای رازلیق جاده آسفالته ای امتداد میابد ، و بر تارک صخره ای بلندی از سلسله کوههای شمالی سراب و در دامنه های مرتفع جنوبی سبلان ، کتیبه ای به خط میخی اورارتویی رازلیق نقر شده است.

کتیبه رازلیق بین دو روستای دیزه حاجی طومار و میرا کوه علی میرزا بر بالاترین صخره طبیعی کنده شده است ، کوه صخره ای بلندی میان این دهکده و کوهی که کتیبه بر آنست ، فاصله انداخته و برای رسیدن به کتیبه از کوه شرقی دهکده عبور نمود و دره رودخانه رازلیق را پشت سر گذاشت و از صخره ای بنام کوه قلعه به ارتفاع ۲۰۰ متر صعود نمود تا به سنگ نبشته رسید.

بقایای سنگهای ساختمانی که از مجموعه قلوه سنگها وملاط ساروج است، یاد آور قلعه ای عظیم بوده که امروزه ویران گردیده، به صورت تلی در پای این صخره عظیم پراکنده است.بقایای دیوارهای کوتاه در صخره مشهود است و نشان می دهد که این محل یکی از قلاع پر اهمیت سده هشتم قبل از میلاد بوده، کتیبه مذکور درست در میان این قلعه و بر پیشانی قله قلعه کوه نقر شده، به جنوب نگاه می کند و در محلی که کتیبه منقور است سکویی کنده شده است. کتیبه در ۱۶ سطر به ابعاد ۱۲۰×۸۰ سانتیمتر می باشد.

آشنایی با کتیبه و قلعه رازلیق

ترجمه متن کتیبه چنین است:

«  به حول و قوه خالدی ، آرگیشتی روساهینی می گوید: من به سرزمین  آرهو  لشکر کشیدم . من  سرزمین اولوشو و سرزمین بوقو را تسخیر کردم . من تا کنار رودخانه مونا رسیدم و از آنجا بازگشتم . من سرزمین های گیردو ، گیتوهانی و توایشیدو را تسخیر کردم . شهر روتومنی را من گرفتم . سرزمین هایی را که من تسخیر کردم تحت باج خود قرار دادم . این قلعه ها را که من به زور گرفتم دوباره برقرار ساختم . من آن را آرگیشتی ایردو  Argishti _ irdu  ، ( یعنی رعیت آرگیشتی ) نامیدم . بخاطر تقویت  بیااینی  ( اورارتو ) ، برای مطیع ساختن سرزمین های دشمن ، به حول وعظمت خالدی و آرگیشتی ، سترگ شاه ، شاه جهان ، شاه شاهان ، خداوندگار شهر توشپا .

آرگیشتی می گوید: هر کس نام مرا محو کند یا به این کتیبه خسارتی وارد بیاورد . امیدوارم خدایان ؛ خالدی ، ته ای شه با Te ishe ba ، شی او اینی Shiuini   او را از زیر خورشید براندازند . ( محو سازند ) . »

 این سنگ نبشته رازلیق متعلق به آرگیشتی دوم پسر روسای اول است.

موقعیت مکانی کتیبه:

این سنگ نبشته در کوه زاغان در حدود ۱۲ کیلومتری شمال سراب در ناحیه رازلیق از دهستانهای ششگانه بخش سراب پیدا شده که از شمال به کوه سبلان و از جنوب به دهستان هریس و از شرق به آغمیون واز مغرب به ینگچه محدود است که راه آن از روستای قلعه جوق به سمت راست به طرف روستای رازلیق جاده آسفالته ای امتداد میابد ، و بر تارک صخره ای بلندی از سلسله کوههای شمالی سراب و در دامنه های مرتفع جنوبی سبلان به خط میخی بر سنگ خارا حک شده است.کتیبه در ارتفاع ۳ متری قرار دارد که در زیر آن سکویی ایجاد شده است که برای دسترسی به کتیبه بایستی از آن گذشت ویرانه هایی پلکان دسترسی در پای آن قرار داد.

قلعه رازلیق:

در کنار این کتیبه باستانی قلعه ای به نام قلعه رازلیق قراردارد که به تدریج با انباشته شدن تلی از خاک بر روی آن، مدفون گشته است، این در حالی است که این اثر در تاریخ ۲۷ اسفند ۱۳۸۶ با شماره ثبت ۲۲۵۴۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

این محل یکی از قلاع پر اهمیت سده هشتم قبل از میلاد بوده است.

غیر از کتیبه، در اطراف کوه نمونه های دیگری از آثار باقی مانده دوران اورارتویی دیده می شود. در دیواره شمالی کوه که با گذشتن از دیواره کناره کتیبه می توان به آن دسترسی پیدا کرد در میان دو دیواره سنگی و تند به محوطه محصوری به شکل اطاق با حوض آب یا آب انبار می رسیم این محوطه در یک حفاری غیر مجاز و قاچاق کشف شده و بعد از غارت بصورت ویرانه ای باقی مانده است. مصالح ساختمانی آن سنگهای رسوبی کرم رنگ و بنفش رشن بوده و ملات آن گچ و آهک می باشد. (البته محوطه بعدا پرشده و تنها یک لایه دیواره سنگی را می توان مشاهده کرد).

بابک ناصری مغانلو در کاوشهای که در این منطقه انجام داده بود می نویسد: در این گمانه زنی دو قطعه شیشه ِ یک قطعه ابزار سنگی ِ دو قطعه اکسید آهن ِ و دو عدد استخوان همچنین یک قطعه سکه که مربوط به قرن پنجم هجری قمری است در آن یافت شد و سفالینه های لعابدار و بدون لعاب مربوط به دوره اسلامی (قرن چهارم و پنجم هجری قمری) در این محوطه وجود داشت.

بابک ناصری پژوهشگر و دانش آموخته رشته باستان شناسی در مورد کتیبه و قلعه رازلیق عقیده دارد که بقایای سنگهای ساختمانی که از مجموعه قلوه سنگها وملاط ساروج است، یاد آور قلعه ای عظیم بوده که امروزه ویران شده، به صورت تلی در پای این صخره عظیم پراکنده است. بقایای دیوارهای کوتاه در صخره مشهود است و نشان می دهد که این محل یکی از قلاع پر اهمیت سده هشتم قبل از میلاد بوده، کتیبه مذکور درست در میان این قلعه و بر پیشانی قله قلعه کوه نصب شده، به جنوب نگاه می کند و در محلی که کتیبه منقور است سکویی کنده شده است .

آشنایی با کتیبه و قلعه رازلیق

موقعیت مکانی قلعه:

این قلعه در ۱۱ کیلومتری درشهرستان سراب، بخش مرکز ی، دهستان رازلیق، پنج کیلومتری شمال روستای رازلیق واقع شده است.

آثار تاریخی سراب:

وجود دو سنگ نبشته اورارتویی در جوار سراب در منطقه نشت اوغلی و دیزج رازلیق از نظر آثار تاریخی بسیار اهمیت دارد. آثار بدست آمده از دوره اورارتورها (معاصر مادها) به خط میخی نشانگر قدمت این شهر و تاریخی بودن آن می باشد. این دو سنگ نبشته نشان از فتح نامه شاهان اورارتور هاست. وجود این دو کتیبه نشانگر اهمیت این منطقه در آن زمانها می باشد اما معلوم نیست که شهرهای مفقود شده یاد شده در کتیبه های اورارتویی در کجا و کدام نقطه واقع هستند مسلماً مراکز مزبور مهم و سوق الجیشی بوده که در حوالی این کتیبه ها قرار داشتند. تاریخ نویسان قدیم تاریخ سراب را با تاریخ اهر و ارسباران به هم آمیخته دانسته اند.

وجود تپه های باستانی، تل ها و سفالینه های کشف شده در منطقه، شاهد این مدعا است. در منطقه سراب آثار متعددی از جمله معابد سنگی، قلاع و یک چهار طاقی متعلق به دوران تمدن ساسانی بر جای مانده که مبیّن اهمیت آن، در دوره ساسانی است.

منبع: تریپ یار

کد خبرنگار: ۲۵
۰دیدگاه شما

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • پربازدید

    پربحث

    اخبار عجیب

    آخرین اخبار

    لینک‌های مفید