سلام نو – سرویس بینالملل: این روزها که مذاکرات ایران با طرفهای برجام در وین دوباره از سر گرفته شده است بار دیگر برخی کارشناسان و فعالین سیاسی از ضرورت مذاکره مستقیم با آمریکا سخن میگویند. ایالات متحده نیز پالسهایی را به طرف ایرانی میفرستد که مایل است به صورت مستقیم با ایران مذاکره کند.
به طور مشخص رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران اخیرا بار دیگر از مذاکرهکنندگان ایران خواست به جای واسطه قرار دادن اروپاییها، مستقیما با آمریکا به مذاکره بنشینند. او تا به حال چندین بار در سخنان مختلف خود تاکید کرده که نتیجه سریعتر در مذاکرت وین از راه مذاکره مستقیم ایران و آمریکا میگذرد.
در ایران نیز تا کنون فعالین سیاسی پیشنهاد مشابهی داشتهاند.
علی مطهری، نماینده پیشین مجلس، یکی از مطرحترین این چهرهها است. او اخیر نیز در یادداشتی بار دیگر بر ضرورت مذاکره مستقم با آمریکا تاکید کرده و نوشته است: بهتر است هیات ایرانی، مذاکره مستقیم با امریکا را در پیش گیرد. در سالهای گذشته معلوم شد که اروپا و چین و روسیه در این موضوع کارهای نیستند و از امریکا حساب میبرند. اتفاقا یکی از حرفهای مخالفان دولت گذشته این بود که چرا اینقدر به اروپا امیدوار هستید. اکنون که دولت در دست همان مخالفان است بهتر است اروپا را از واسطهگری کنار بگذارند.
قاسم محبعلی، از مدیران پیشین وزارت خارجه نیز چند باری بر ضرورت مذاکره مستقیم با آمریکا تاکید داشته است. او ۱۵ آبان نیز در گفتوگویی با آرمان تاکید کرد: اینکه دولت به جای اینکه زمینه را برای گفت وگو و رایزنی با آمریکا به عنوان عامل اصلی تحریمها ایجاد کند به سراغ کشورهای اروپایی رفته است مصداق ضرب المثل معروف «لقمه را دور سر چرخاندن» است. تحریمهایی که در شرایط کنونی علیه ایران اعمال شده تحریمهایی است که آمریکا به صورت یکجانبه آنها را اعمال کرده است. به همین دلیل طرف آمریکایی است که باید تحریمها را بردارد و باید با آمریکا مذاکره کرد.
مهدی ذاکریان، استاد دانشگاه و کارشناس روابط بینالملل نیز با تاکید بر این مسئله میگوید: به باور من طرفین وقتی به اختلافی میرسند باید مسائل خود را رو در رو و مستقیم مطرح کنند. واسطه گرفتن برای کشور مستقلی مانند ایران امر درستی نیست. اگر چه من این موضوع را از یک زاویه مثبت میبینم و آن اینکه به اصرار آمریکاییها چنین نشستی برگزار شد و وقتی که این نشست به اصرار آمریکاییها برگزار شده بدین معنی است که طرف آمریکایی از طرف اروپایی خواسته که پادرمیانی خود را به گامهای عملی تبدیل کنند و ببینند نگاههای ایران چیست.
با این همه وزارت خارجه به عنوان عامل اجرایی دیپلماسی ایران در برجام با چنین رویکردی مخالف است. سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت خارجه ایران ۷ آذر در واکنش به پیشنهاد آمریکا برای مذاکره مستقیم در وین، این پیشنهاد را رد کرده و گفته است: «اگر آمریکا برای رفع تحریمها و رفع واقعی تحریمها بیاید میتواند بلیت بازگشت به اتاق برجام را دریافت کند».
ایران نسبت به بدعهدی آمریکا و خروج دولت ترامپ از برجام بدبین است، با توجه به این سوابق سوال مهم این است که ادعاهای آمریکا درباره گفتوگوی مستقیم و توافق با ایران چقدر راست است؟ با توجه به وضعیت آمریکا در منطقه خاورمیانه و علاقه این کشور بر کاهش حضور مستقیم خود در این منطقه باید گفت که آمریکا به توافق با ایران هر گروه دیگری مشتاق است؛ البته این اشتیاق به معنی این نیست که آمریکا دنبال توافقی نباشد که اهدافش را تامین کند.
آمریکا راست میگوید که به دنبال توافق با ایران است، اما قطعا ایالات متحده همچون ایران به دنبال توافقی است که بیشترین حد منافعش در آن تامین شده باشد. این رویکردی است که ایران و هر عضو دیگر برجام نیز آن را دنبال میکند. با توجه به این مسئله آیا باید با آمریکا وارد مذاکره مستقیم شد؟
نظر شما