سلام نو – سرویس بین‌الملل: با توجه به سخنان اخیر وزیر امور خارجه و سخنگوی دستگاه دیپلماسی به نظر می‌رسد ایران به زودی به طور رسمی به میز مذاکرات برجام در وین باز می‌گردد. اعلام این بازگشت را می‌توان در مواضع رئیس سازمان انرژی اتمی وحتی مخالفان قسم خورده برجام هم دید، مخالفانی که امروز دیگر مثل دوران ظریف به برجام حمله نمی‌کنند.
با این تفاسیر پرسش مهم این است که مذاکرات اتمی ایران را چه کسی هدایت خواهد کرد؟ آن طور که حسین امیرعبداللهیان گفته است معاونت سیاسی وزارت خارجه با مسئولیت علی باقری کنی مسئول مذاکرت خواهد بود اما آیا این باقری را به هدایت‌گر اصلی مذاکرات بدل می‌کند؟ الزاما نه.
چهره اول: علی باقری
با توجه به این که علی باقری تا اینجای کار مسئول اصلی تیم مذاکره کننده برجام خواهد بود می‌توان او را شانس نخست هدایت‌گری تیم مذاکرات هسته‌ای دانست، اما باقری چند مشکل دارد. او اساسا منعطف نیست، به زبان انگلیسی تسلط ندارد، تجربه دیپلماتیکش در سطح امیرعبداللهیان، ظریف، عراقچی و دیگر معاونان وزارت خارجه نیست و اساسا مذاکره کننده نیست؛ درست مثل سعید جلیلی.
با این همه او مهم‌ترین معاونت وزارت خانه را در کنار ریاست تیم مذاکره کننده خواهد داشت و با پیشتبانی لابی امام صادقی‌ها می‌تواند اصلی‌ترین صحنه‌گردان برجام باشد.
چهره دوم: علی شمخانی
علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی است و تا این لحظه ابراهیم رئیسی قصد تغییرش را نداشته است. او هر چند نظامی است اما ثابت کرده سیاستمداری قهار، متنفذ و مورد اعتماد لایه‌های بالای نظام است.
شمخانی رفیق محسن رضایی جنوبی و محمدباقر قالیباف مشهدی بود و هست. وزیر دفاع خاتمی بود و با او رقابت کرد. در ۸۸ مخالف احمدی‌نژاد بود، به راحتی تن به لفظ فتنه نداد و بنی‌صدر را خائن ندانست، اما ذره‌ای به نظام نقد نکرد محکم بر سر جایش ماند. دبیر شورای عالی امنیت ملی روحانی بود اما با مجلس انقلابی همکاری کرد. در مذاکره با عربستان و عراقی‌ها هم چهره‌ای تعیین کننده بود.
هنوز احتمال رفتن پرونده هسته‌ای به دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی وجود دارد. با این وجود حتی اگر چنین نشود با توجه به غیبت ظریف شمخانی می‌تواند تاثیرات بسیار بیش از قبل بر پرونده هسته‌ای بگذارد و با تیمش راهبری اصلی مذاکرات احیای برجام باشد.
چهره سوم: عباس عراقچی
عباس عراقچی از اواخر دهه ۶۰ در وزارت خارجه است. سفیر، مذاکره کننده و معاون وزیر بوده است. از سعید جلیلی تا جواد ظریف با دیپلمات‌ها و وزرای خارجه بسیاری کار کرده است؛ اما در نهایت به عنوان معاون ارشد و دست راست ظریف در برجام شناخته می‌شود.
حالا چرا دست راست ظریف در برجام شانس هدایت مذاکرات هسته‌ای را دارد؟ این شانس هر چند کم است، اما نشانه‌هایش به چشم می‌خورد. عراقچی با استقبال رهبری به شورای راهبردی روابط رفت و مسئولیت دبیری این شورا را به عهده گرفت. او همچنین مشاور عالی وزیر امور خارجه شد.
نکته قابل توجه دیگر اما تغییر موضع مخالفان قسم خورده برجام نسبت به عراقچی است. این گروه این روزها از نکات مثبت عراقچی، امتیازات او به ظریف، نگاه متفاوت او برجام و البته مواضع انقلابی او سخن می‌گویند. آیا تمام این نشانه‌ها بیانگر نقش آفرینی جدی عراقچی در پرونده هسته‌ای است؟ باید صبر کرد و دید.
نظر شما