طالبان و داعش در افغانستان؛ آیا آمریکا برای ایران نقشه‌ای کشیده است؟

سلام نو – سرویس بین‌الملل: آنچه در افغانستان رخ می‌دهد برای ایرانیان چندین برابر دیگران تلخ است. ایرانیان افغانستان را نه یک همسایه معمولی، بلکه یک همسایه هم‌زبان، هم فرهنگ و هم تاریخ می‌دانند. با این همه جز این تلخ‌های چند برابری و نگرانی برای مردم افغانستان نگرانی‌های دیگری نیز به چشم می‌خورد.

از جمله این نگرانی‌ها هم‌مرز شدن طالبان به عنوان یک گروه سلفی و رادیکال با ایران و البته احتمال نزدیک شدن داعش به مرزهای ایران است، احتمالی که برای هیچ‌کس چندان خوشایند نیست.

علی بیگدلی، کارشناس روابط‌ بین‌الملل، در گفت‌وگو با سلام نو تاکید می‌کند که این هم مرز شدن چندان برای ایران خطرناک نیست، با این همه ایران باید به دقت و با حفظ فاصله مسئله افغانستان را تعقب کند.

وی در ادامه گفت: من فکر نمی‌کنم استقرار طالبان چندان برای ایران خطر داشته باشد، اما اینطور هم نیست که طالبان بتواند با ما همسو و سازگار شود چون با ما اختلافات آیینی دارد. اگر طالبان به ایران آمد به این دلیل بود که مشخص بود قرار است افغانستان را تحویل طالبان دهند و به همین جهت این گروه دنبال کسب مشروعیت بود.

این کارشناس روابط بین‌الملل با اشاره به سفرهای دیپلماتیک طالبان گفت: به همین جهت طالبان می‌خواست به همسایگان افغانستان بگوید که استقرارش در این کشور خطری برای آن‌ها ندارد. ما دیدیم که طالبان تنها به ایران نیامد و به کشورهایی چون چین، روسیه، پاکستان، ترکیه و کشورهای عربی هم رفت و گفت‌وگو کرد. بنابراین طالبان ظاهرا از آن وضعیت سال ۲۰۰۱ خارج شد و می‌خواهد افغانستان را به سمتی ببرد که بخشی از مشکلات آن را خاتمه دهد.

وی با اشاره به باقی ماندن رویکردهای دینی طالبان افزود: البته در این مسیر همچنان به انگاره‌های دینی و احکام شرع پایبند است، انگاره‌ها و احکامی که به شکل‌های مختلف در دیگر کشورهای مختلف هم وجود داشته و رعایت می‌شود.

بیگدلی با اشاره به حوادث روزهای اخیر در اطراف فرودگاه کابل گفت: آن چه که این روزها در اطراف فرودگاه رخ می‌دهد به نظر من یک اقدام سازمان یافته‌ای بوده که با موافقت طالبان رخ داده و داعش با اجازه دست به این کار زده. دلیل آن هم این است که ماجرای اطراف فرودگاه هم اعمال حاکمیت طالبان را به تاخیر انداخته و هم باعث خروج نیروهای متخصصی شده که طالبان برای بازسازی افغانستان روی آن حساب می‌کرده است.

این کارشناس روابط بین‌الملل ادامه داد: به باور من این طور نبوده که ما فکر کنیم داعش از روی سر طالبان پریده و بدون اجازه و اطلاع دست به چنین اقدامی زده است.

بیگدلی در پاسخ به این پرسش که آیا طالبان تهدیدی برای دشمنان و رقبای آمریکا است یا خیر، گفت: قبلا خیلی‌ها فکر می‌کردند آمریکا طالبان را به عنوان کانون تهدید علیه چین و روسیه رها کرده ولی به نظر می‌رسد آن‌ها هم اشتباه کردند. شما امروز می‌بینید که چین و روسیه هم در حال نزدیک شدن به طالبان هستند.

وی در واکنش به نگرانی‌ها درباره حضور داعش در شرق ایران گفت: داعش بارها دست به اقدام علیه شیعیان افغانستان زده است، ویژگی‌ای که به این شکل در طالبان وجود ندارد. اگر طالبان بخواهد به حاکمیت کامل و ملی دست یابد باید داعش را به شکلی مهار کند. به باور من این مسئله چندان برای ما نگران کننده نیست چون این داعش خراسان نمی‌تواند به دیواره‌های مرزی ما نفوذ کند.

این کارشناس روابط بین‌الملل ادامه داد: ما باید با دقت حوادث افغانستان را رصد کنیم و نباید خود را خیلی آلوده مسئله طالبان کنیم و فاصله معقول را با طالبان و حوادث افغانستان حفظ کنیم.