سلام نو – سرویس بین‌الملل: برجام، ایران و حتی احتمالا تمام خاورمیانه بر سر یک دور راهی قرار گرفته است؛ احیای برجام در وین یا تقابل احتمالی ایران با آمریکا و تنش‌هایی که از نو شروع می‌شوند. این بار اما یک تفاوت عمده با دوران ترامپ وجود دارد و آن این است که چه احیای برجام چه افزایش آن به دولت ابراهیم رییسی خواهد رسید.
این به معنا است که مذاکرات وین حتی اگر در دولت روحانی به نتیجه برسد باز هم این دولت رییسی است که باید ادامه آن و مدیریت نتایج احتمالی آن را بر عهده بگیرد. این مسئله وقتی مهم‌تر می‌شود که بدانیم همین امروز هم مذاکرات برجام به گره‌های مهمی رسیده است. از یک طرف ایران می‌گوید آمریکا باید تصمیم مهم را بگیرد و از طرف دیگر آمریکا می‌گوید که تصمیم مهم با ایران است.
در چنین شرایطی سرنوشت برجام چه خواهد شد؟ علی بیگدلی، استاد دانشگاه و کارشناس روابط بین‌الملل در گفت‌وگو با سلام نو تاکید می‌کند که شرایط مذاکرات وین همین امروز هم پیچیده است و به تصمیمات جدی نیاز دارد.
وی با حاد توصیف کردن شرایط مذاکرات وین ادامه داد: به نظر من با این شرایط مذاکرات به نتیجه‌ای نخواهد رسید و از دور پنجم مذاکرات این مسئله روشن بود. به باور من اگر قرار است دور هفتم به نتیجه برسد ایران باید به جز حل مسئله برجام به گفت‌وگو درباره مسائل دیگر، به خصوص مسائل منطقه‌ای نیز بپردازد وگرنه مسئله برجام حل نخواهد شد.
این استاد دانشگاه با اشاره به دلیل این مسئله گفت: آمریکا اساسا تحریم‌ها را نه صرفا برای حفظ برجام بلکه برای مذاکرات بیشتر با ایران حفظ کرده است و از ابتدا نیز به این مسئله توجه داشت.
وی با اشاره به مشکلات مضاعف ایران گفت: امروز با توجه مشکلات داخلی شرایط بسیار سختی را در داخل و خارج داریم و با روند فعلی دور هفتم مذاکرات به نتیجه نخواهد رسید. اگر قرار است دور هفتم مذاکرت بدون نرمش خاصی باشد ما نباید انتظار به دست آمدن هیچ نتیجه‌ای را داشته باشیم.
بیگدلی با تاکید بر اینکه در دوران جو بایدن می‌توان منتظر فشارهایی بیشتری از دوران ترامپ بود گفت: دلیل این مسئله آن است که بایدن در دیدار با سران اروپا، سران ناتو و حتی رییس جمهور روسیه مسئله برجام را مطرح کرده و آن را به مسئله بین‌المللی بدل کرده است. ما می‌بینیم که وزیر خارجه آمریکا هم در بین صحبت‌های خود تلویحا گفت که اگر ایران تن به انتظارات جامعه بین‌المللی ندهد با مشکل مواجه می‌شود.
وی با اشاره به جنس این مشکلات گفت: همین حالا آمریکا هم دنبال تشکیل جبهه‌ای متشکل از عربستان، مصر، ترکیه و اسرائیل علیه ایران است تا در صورت لزوم از آن برای انزوای منطقه‌ای ایران بهره ببرد. از طرف دیگر با توجه بین‌المللی شدن دوباره موضوع برجام، در صورت به مشکل خوردن با آمریکا می‌توان منتظر همراهی چین و روسیه با این کشور بود.
بیگدلی در پاسخ به این پرسش که آیا حضور رییسی و اعتماد خاص نظام به او می‌تواند گره مسئله را باز کند یا خیر، گفت: من این طور فکر نمی‌کنم. امروز قدرت‌های دیگر هم در کشور به جز رییس جمهور هستند که منافع خود را در تنش با دنیا به خصوص آمریکا می‌بینند و به سادگی کوتاه نخواهند آمد. واقعیت این است که به تصمیمات جدی نظام سیاسی نیاز داریم و بدون این تصمیمات آقای رییسی هم به نتیجه‌ای نمی‌رسد.
وی درباره احتمال بازگشت به سیاست خارجی دوران احمدی‌نژاد در دوران رییسی گفت: دو مسئله وجود دارد که باید به آن توجه کرد. اول اینکه کادر دیپلماتیک آقای رییسی از توانمندی‌ها و تجربه کادر امروز دیپلماسی برخوردار نخواهد بود و خود آقای رییسی هم با شرایط و سیاست بین الملل آشنا نیست و در نمونه مشابه هم ما دیدیم که آقای جلیلی تا چه اندازه در مذاکرات خود با آژانس و اروپا موفق بوده.
این استاد دانشگاه ادامه داد: مسئله دیگر این است که سیاست گذار اصلی این حوزه رهبری است و خود آقای رییسی و تیمش در این حوزه مثل دیگر روسای جمهور خواهند بود، در نتیجه به نتیجه رسیدن تیم آقای رییسی هم به هدایت رهبری نیاز دارد.
نظر شما