سلام نو – سرویس بین‌الملل: مذاکرات احیای برجام به مراحل حساسی رسیده است و بر اساس حرف حسن روحانی هشتاد درصد از توافقات لازم صورت گرفته و اکنون مذاکره بر سر بیست درصد باقی مانده ادامه دارد. اما پس از این سخنان روحانی روند مذاکرات به ناگاه کند و انتشار اخبار نیز با تاخیر مواجه شد.
هر چند وزارت خارجه ایران و مقامات غربی همه از پیشرفت مذاکرات خبر می‌دهند، اما با توجه به سابقه کارشکنی‌های گسترده در مذاکرات هسته‌ای بسیاری این سوال را مطرح می‌کنند که آیا این سکوت و کندی اخیر نشانی از مشکلاتی جدی است؟
میخائیل اولیانوف رئیس هیئت مذاکره کنندگان روسیه می‌گوید که مسیر سخت برجام طی شده و اتفاقات باورنکردنی در این دور از مذاکرات رخ داده است، اما واقعیت این است که حساسیت‌های خاص ایران و آمریکا باعث نگرانی‌هایی شده است.
عبدالرضا فرجی راد، استاد ژئوپلیتیک و کارشناس مسائل بین‌المللی در گفت‌وگو با سلام نو مهر تایید بر سخنان روحانی می‌زند و می‌گوید توافق بین ایران و آمریکا دیر یا زود نهایی می‌شود و تاخیر به وجود آمده احتمالا محصول چانه‌زنی بر سر مذاکرات و نزدیکی انتخابات در ایران است.
وی با اشاره به دو مرحله‌ای که در مذاکرات وین طی شده است گفت: مرحله اول مذاکرات کلیات بود که سریع‌تر پیش رفت، اما مرحله تعیین جزئیات، به خصوص افراد تحت تحریم، نیاز به چانه‌زنی دارد. واقعیت این است که در جزئیات متن، بحث روی کلمه‌ها است و این کار زمان‌بر است.
سفیر اسبق ایران در نروژ و مجارستان ادامه داد: به نظر من بحث دیگر هم که احتمال دارد در کند شدن روند مذاکرات موثر بوده باشد نزدیکی انتخابات ایران است. شاید نظام نمی‌خواهد بحث مذاکرات وین در مدت پیشِ رو وارد بحث‌ها و کارزار انتخابات شود و به همین جهت با دقت و احتیاط بیشتری مسیر را طی می‌کند.
وی در ادامه به دیگر عوامل زمان‌بر شدن مذاکره اشاره کرد و گفت: با تمام این‌ها رهبران سیاسی ایران و آمریکا نیز برای رسیدن به نقطه نهایی باید تصمیماتی را بر اساس چانه‌زنی و توافق مذاکره کنندگان بگیرند که این هم نیاز به زمان دارد.
فرجی راد با تاکید بر قطعی بودن توافق در وین گفت: به نظر من توافق بین ایران و آمریکا قطعی و مسلّم است، اما ممکن است رسیدن به توافق تا یک ماه دیگر هم طول بکشد. نشان این طول کشیدن را هم می‌توان در سکوت نسبی حسن روحانی در هفته گذشته جست‌وجو کرد. این سکوت شاید نشانه این باشد که توافق در پایان انتخابات اعلام شود.
وی با تاکید بر اینکه هر کسی در ایران سر کار بیاید مذاکرات باید به نتیجه برسد گفت: این مسئله دو دلیل دارد؛ نخست این که میزان غنی‌سازی و انباشت اورانیوم ایران افزایش یافته است و توقف آن به مذاکره نیاز دارد و دیگر این که آمریکا نیاز دارد مذاکره با ایران به هر شکل به نتیجه برسد، چون به نتیجه نرسیدن مذاکره به معنای ورود به نزاع است.
این استاد دانشگاه ادامه داد: نزاع با ایران بر خلاف استراتژی آمریکا است. در ابتدای دولت جدید آمریکا اعلام شد که استراتژی آمریکا دیپلماسی و گفت‌وگو است، مگر این که کشوری به آمریکا حمله کند. شما می‌بینید که این دولت تا امروز ادبیاتی مانند همه گزینه‌ها روی میز است نداشته است و نشان داده که دنبال دیپلماسی است.
وی دیگر دلیل اصلی ضرورت احیای برجام برای آمریکا را چین دانست و گفت: نکته مهم‌تری که خارج از این دو دلیل اصلی است به مسئله چین و نسبت آمریکا با آن مربوط می‌شود. در استراتژی کلان آمریکا دو محور اصلی وجود دارد؛ یکی عمل بر اساس دیپلماسی و دیگری مقابله با نفوذ چین. فشار آمریکا به ایران جز تمام مشکلاتی که پیش از این گفته شد، باعث نزدیکی مضاعف تهران و پکن می‌شود که برخلاف سیاست فشار مضاعف بر چین است.
فرجی راد درباره تغییر ریل سیاست خارجی کشور با تغییر رییس‌جمهور و ظهور یک رییس جمهور تمام اصول‌گرا گفت: با توجه به مسائلی که گفتم اگر توافق را ناگزیر بدانیم در نهایت کسانی پست‌های کلیدی دیپلماسی را در دست می‌گیرند که نگاه به نسبت بازتری به دنیا داشته باشند و بتوانند روند فعلی را به شکلی ادامه دهند.
نظر شما