سلام نو - سرویس اجتماعی: از امیر تتلو تا ریحانه پارسا، فضای مجازی امروز تریبون چهره‌هایی است که مجموعه‌ای از رفتارهای جنجالی، متناقض و به نظر برخی بیمارگونه دارند. یک روز از ازدواج سخن می‌گویند، فردا گیاه‌خوار می‌شوند و دیگر روز از طرف‌داران خود گله و شکایت می‌کنند.
این چهره‌ها از کجا می‌آیند؟ محصول جامعه ایرانی هستند یا آن طور که برخی گمان می‌کنند دچار اختلال و بیماری‌های روانی هستند و یا چهره‌هایی عادی به حساب نمی‌آیند؟
عطاالله محمدی، روان‌شناس و مشاور در گفت‌وگو با سلام نو تاکید می‌کند که نمی‌توان به سادگی به کسی انگ بیماری و اختلال روانی زد و این چهره‌هایی که برای ما عجیب هستند در دنیا چهره‌هایی معمولی و ساده به حساب می‌آیند.
این روان‌شناس با اشاره به زمینه‌های رشد این چهره‌ها گفت: شرایط جامعه ما به گونه‌ای است که بخشی از آن، و به خصوص جوانان با ارزش‌هایی زندگی می‌کنند اما با ارزش‌های دیگری سنجیده می‌شوند. برای همین بسیاری زندگی با دو چهره را در پیش گرفته‌اند.
محمدی در تشریح این چهره دوگانه گفت: این دو چهره به معنای بیمارگونه بودن رفتار انسان نیست. یکی از این دو چهره، چهره‌ای است که جامعه به انسان تحمیل کرده و مقبول آن است و چهره‌ی دیگر چهره‌ای است که در خلوت خود دارند و مقبول خود فرد و اطرافیانش است.
محمدی در پاسخ به این پرسش که آیا این دوگانگی اختلال‌زا است یا خیر، گفت: این دوگانگی الزاما اختلال‌زا نبوده و باعث بیماری نیست، چیزهایی که باعث بیماری مردم می‌شود مشکلات اقتصادی، کاهش شادی و امنیت مردم است.
این روان‌شناس عامل دیگر موثر در ظهور چهره‌هایی مثل ریحانه پارسا و تتلو را تغییر دنیا و وجود رسانه‌های اجتماعی دانست و گفت: بخش بزرگی از چهره‌هایی مثل تتلو به این خاطر این وضعیت را دارند که دنیا به شکل جدی تغییر کرده. انسان‌ها در جوامع دیگر، به شرط این که به دیگران آسیب نزنند می‌توانند هر طور که میل دارند زندگی کنند و دنیای خصوصی و آزادی‌های خود را داشته باشند. این تصویر به وسیله رسانه‌های اجتماعی در تمام دنیا پخش شد و در جامعه ما هم اثر خود را گذاشت.
وی ادامه داد: زندگی مردم ما هم تغییراتی کرده، اما بخشی از این تغییرات نه تنها در ایران رسمیت ندارد بلکه تابو است. در این شرایط وقتی کسانی که شخصیت روان‌شناختی آنان با مشکلاتی همراه است، با این مشکلات جامعه روبه‌رو می‌شوند، گاهی واکنش‌هایی پرتناقض و افراطی نشان می‌دهند.
این روان‌شناس با اشاره به نگاه دنیا به این افراد گفت: برای دنیا این آدم‌ها عجیب و غریب نیستند و تنها برای ما عجیب هستند چون قبلا شخصیت دیگری از آن‌ها دیده‌ایم.
محمدی در پاسخ به این پرسش که آیا چهره‌هایی مثل تتلو یا ریحانه پارسا آن‌طور که برخی قضاوت می‌کنند بیمار هستند یا خیر، گفت: من روان‌شناسم و با آدم‌هایی روبه‌رو می‌شوم که مشکلات مختلفی دارند. برای این که به کسی بگوییم بیمار باید با آن فرد مصاحبه روان‌شناسی کرد. شاید برخی حرکات نشانه‌هایی از مسائلی خاص باشند، اما من با چنین قضاوت‌ها و انگ‌هایی موافق نیستم.
وی ادامه داد: ما رییس جمهوری داشتیم که انگ‌های روان‌شناختی به او نسبت می‌دادند، اما هیچ روان‌شناسی نیامد قاطعانه چنین سخنانی را بگوید.
این روان‌شناس با توجه به نقش رسانه‌ها در ارائه تصویرهای مختلف از رخدادها گفت: رسانه‌های دنیا هم دو گونه هستند. یکی رسانه‌های حرفه‌ای یکی هم تریبون‌های دنیای مجازی که هر کسی می‌تواند حرف خود را به شکل خبر یا غیر خبر پخش کند. ما باید بدانیم رسانه حرفه‌ای اهدافی دارد و در مسیر اهداف خود به اطلاعات آرایش می‌دهد. مثلا بی بی سی کشته شدن دو اسرائیلی را با آب و تاب می‌گوید ولی شهادت ۷۰ فلسطینی را نه، این آرایش اطلاعات می‌خواهد همدلی را به سمت یک طرف خاص ببرد. در نتیجه جهت‌گیری رسانه‌ها در این موارد و تصویری که از این چهره‌ها در ذهن ایجاد می‌شود بسیار مهم است.
نظر شما