به گزارش سلام نو به نقل از عصر ایران، سنگ کلیه در مجاری ادراری از چند طریق ایجاد میشود. کلسیم میتواند با مواد شیمیایی مانند اکسالیت یا فسفر در ادرار ترکیب شود. اگر این مواد بسیار غلیظ شده و جامد شوند، این اتفاق میافتد.
سنگ کلیه همچنین میتواند در اثر تجمع اسیداوریک ایجاد گردد. تجمع اسیداوریک در اثر متابولیسم پروتئین به وجود میآید. دستگاه ادراری شما برای دفع مواد جامد طراحی نشده است، بنابراین جای تعجب نیست که دفع سنگ کلیه بسیار دردناک باشد. خوشبختانه معمولاً میتوان از طریق رژیم غذایی از آنها اجتناب نمود.
چه بخوریم و چه بنوشیم
اگر میخواهید از سنگ کلیه جلوگیری کنید، آنچه میخورید و مینوشید بهاندازه آنچه نباید بخورید و بنوشید مهم است. در اینجا چند قانون مهم ذکر شده است که باید بهخاطر بسپارید.
هیدراته بمانید
مایعات، بهویژه آب، به رقیق شدن مواد شیمیایی تشکیلدهنده سنگ کمک میکنند. سعی کنید حداقل 12 لیوان آب در روز بنوشید.
میزان مصرف مرکبات را بالا ببرید
مرکبات و آب آنها میتواند به کاهش یا جلوگیری از تشکیل سنگ در اثر سیترات طبیعی کمک کند. منابع خوب مرکبات شامل لیمو، پرتقال و گریپفروت است.
مقدار زیادی کلسیم و ویتامین D بخورید
اگر میزان کلسیم دریافتی شما کم باشد، ممکن است سطح اکسالیت افزایش یابد. ترجیح داده میشود کلسیم خود را از طریق غذا دریافت کنید، نه از مکملها، زیرا اینها با تشکیل سنگ کلیه در ارتباط هستند.
منابع خوب کلسیم شامل شیر، ماست، پنیر لور (محلی) و انواع دیگر پنیرها است. منابع گیاهی کلسیم شامل حبوبات، توفو با کلسیم تنظیم شده، سبزیجات سبز تیره، آجیل، دانهها و شیرهٔ چغندر که بیشتر شکر آن را گرفته باشند، (شیره سیاه) میباشد. اگر طعم شیر گاو را دوست ندارید، یا اگر با شما سازگار نیست، شیر بدون لاکتوز، شیر سویا غنی شده یا شیر بز را امتحان کنید. همچنین اطمینان حاصل نمایید که هر روز غذاهای حاوی ویتامین D زیادی داشته باشید. ویتامین D به بدن کمک میکند کلسیم بیشتری جذب کند. بسیاری از غذاها با این ویتامین غنی میشوند. همچنین در ماهیهای چرب مانند ماهی آزاد، زرده تخممرغ و پنیر یافت میشود.
غذا و نوشیدنی هایی که در رژیم سنگ کلیه باید محدود شود
نمک را محدود کنید
سطح بالای سدیم در بدن میتواند باعث تجمع کلسیم در ادرار شود. از افزودن نمک به غذا خودداری کنید و برچسب روی مواد غذایی فرآوری شده را بررسی کنید تا ببینید چه مقدار سدیم دارند.
فستفودها میتوانند سرشار از سدیم بوده، البته غذاهای معمولی رستوران نیز میتوانند حاوی سدیم باشند. در صورت امکان، به آنچه در یک منو سفارش میدهید، بخواهید تا نمکی اضافه نگردد. همچنین، آنچه را مینوشید، یادداشت کنید. برخی از آبمیوههای سبزیجات سرشار از سدیم هستند.
مصرف پروتئین حیوانی را کاهش دهید
بسیاری از منابع پروتئین مانند گوشت قرمز، مرغ، ماکیان، ماهی و تخممرغ میزان اسیداوریک شما را افزایش میدهد. خوردن مقدار زیادی پروتئین همچنین ماده شیمیایی درون ادرار به نام سیترات را کاهش میدهد.
کار سیترات جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه است. از گزینههای جایگزین پروتئین حیوانی میتوان به کینوآ، توفو (خمیر سویا که سفید و پنیر مانند است)، حموس (خوراک خمیر مانندی از نخود پخته و کوبیده و سیر و غیره)، دانههای چیا و ماست یونانی اشاره کرد. ازآنجاکه پروتئین برای سلامت کلی مهم میباشد، در مورد مقدار مصرف روزانه خود با پزشک خود بحث کنید.
رژیم غذایی گیاهی ممکن است ایدئال باشد
اکسالیت را عاقلانه بخورید. غذاهای حاوی این ماده شیمیایی ممکن است احتمال تشکیل سنگ کلیه را افزایش دهد. اگر قبلاً سنگ کلیه داشتهاید، ممکن است مایل باشید اکسالیت را به طور کامل در رژیم خود کاهش داده یا از آن حذف کنید.
اگر میخواهید از سنگ کلیه جلوگیری نمایید، با پزشک خود مشورت کنید تا محدودیت این غذاها را کافی تشخیص دهد. اگر غذاهای حاوی اکسالیت میخورید، همیشه با آنها منبع کلسیم بخورید یا بنوشید. این به شما کمک میکند تا اکسالیت در حین هضم و قبل از رسیدن به کلیهها، به کلسیم متصل شود. غذاهای حاوی اکسالیت شامل:
- شکلات
- چغندر
- آجیل
- چای
- ریواس
- اسفناج
- چغندر برگی
- سیبزمینیهای شیرین
نوشابه ننوشید
از نوشیدن نوشابه پرهیز کنید. نوشابه سرشار از فسفات است، ماده شیمیایی دیگری که میتواند باعث تشکیل سنگ کلیه شود.
مصرف قند اضافه شده را کاهش داده یا حذف نمایید
قندهای اضافه شده، قندها و شربتهایی هستند که به غذاها و نوشیدنیهای فرآوری شده اضافه میشوند. ساکارز اضافه شده و فروکتوز اضافه شده ممکن است خطر ابتلا به سنگ کلیه را افزایش دهد.
به مقدار قندی که میخورید، در غذاهای فرآوری شده، مانند کیک، میوه، نوشیدنیهای غیرالکلی و آبمیوهها توجه داشته باشید. سایر نامهای شکر اضافه شده معمول شامل شربت ذرت، فروکتوز متبلور، عسل، شربت برنج قهوهای و شکر نیشکر است.
نکاتی برای رژیم سنگ کلیه
داشتن سنگ کلیه، خطر ابتلا به آن را دوباره افزایش میدهد مگر اینکه به طور فعال در پیشگیری از آن تلاش کنید. این به معنای مصرف داروهایی است که برای این منظور به شما تجویز شده و مراقب آنچه میخورید و مینوشید، باشید.
اگر در حال حاضر سنگ دارید، پزشک آزمایشهای تشخیصی را برای تعیین نوع شما انجام میدهد. سپس آنها یک برنامه غذایی خاص مانند رژیم DASH را برای شما تجویز میکنند. نکاتی که به شما کمک میکنند عبارتند از:
- روزانه حداقل دوازده لیوان آب بنوشید
- آب مرکبات مانند آبپرتقال بنوشید
- در هر وعده غذایی، حداقل سه بار در روز، یک غذای غنی از کلسیم بخورید
- مصرف پروتئین حیوانی را محدود کنید
- نمک، شکر اضافه شده و محصولات حاوی شربت ذرت با فروکتوز بالا را کمتر بخورید
- از خوردن غذاها و نوشیدنیهای سرشار از اکسالیت و فسفاتها خودداری نمایید
- از خوردن و نوشیدن هر چیزی که باعث کمبود آب بدن شما میشود مانند الکل خودداری کنید.
نتیجه
سنگ کلیه به طور معمول یک وضعیت دردناک است. خوشبختانه رژیم غذایی میتواند ابزاری مؤثر در مدیریت و پیشگیری از سنگ کلیه باشد. هیدراته ماندن و پرهیز از مصرف برخی غذاها که نمک و قند زیادی دارند و جفت شدن کلسیم با غذاهای غنی از اکسالیت از عناصر مهم رژیم سنگ کلیه است.
نظر شما