سلام نو – سرویس بین‌الملل: جو بایدن به یکی دیگر از وعده‌های خود عمل کرد و قتل عام ارامنه توسط دولت عثمانی در سال ۱۹۱۵ را به عنوان «نسل کشی ارامنه» به رسمیت شناخت تا روابط ترکیه با آمریکای بایدن تیره‌تر از قبل شود.
فجایع رخ داده در روزهای پایانی دولت عثمانی علیه ارامنه اصلا قابل انکار نیست و دولت ترکیه نیز آن را رد نمی‌کند، اما این وقایع را به عنوان نسل کشی نمی‌پذیرد و معتقد است اقدامی بوده که دولت عثمانی برای حفظ تمامیت ارضی انجام داده است. هر چند دولت بایدن گفته است که به رسمیت شناختن این رخداد به معنای مقصر دانستن دولت ترکیه نیست، اما دولت ترکیه واکنشی شدید به این اتفاق داشته است.
مولود چاووش اوغلو، وزیر خارجه ترکیه، در توییتی که در واکنش به این رخداد منتشر کرد نوشت: دولت ترکیه درباره تاریخ کشور خود از هیچ کس درس نمی‌گیرد.
وزارت خارجه ترکیه در بیانیه تندی گفت که این کشور بیانیه بایدن را رد و با قوی ترین عبارات محکوم می کند و این تصمیم را محصول فشار محافل تندروی ارمنی و گروه های ضدترکیه دانست.
اما جو بایدن با چه هدفی نسل کشی ارامنه را به رسمیت شناخت؟ آن طور که نیکول باشتیان نخست وزیر ارمنستان گفته است، این اقدام را باید نمایش تعهد تزلزل ناپذیر آمریکا به حفاظت از حقوق بشر و ارزش های جهانی دانست. اما به نظر همه چیز به همین مسئله یا یک اقدام معمولی و ساده در سیاست خارجی خلاصه نمی‌شود.
درس‌هایی که جو بایدن از دونالد ترامپ گرفت
اقدام دولت بایدن در به رسمیت شناختن نسل کشی ارامنه را باید در کنار دیگر اقدامات سیاست خارجی و حتی داخلی دولت او دید که بیش از همه چیز متکی بر احیای تصویر سنتی و کلاسیک آمریکا در جهان و وفادارای به بدنه رایی است که بایدن را انتخاب کرده است.
رویکرد دولت بایدن را می‌توان به طور جدی متاثر از درس‌هایی دانست که دموکرات‌ها از دولت دونالد ترامپ گرفتند. مهم‌ترین و اولین درسی که بایدن و دولتش از ترامپ گرفتند و مشابه آن را انجام می‌دهند وفاداری به رای دهندگان است. دومین درسی که دولت بایدن از ترامپ گرفت نیز این بود که چه کارهایی را انجام ندهد.
وفاداری به بدنه پیشرو دموکرات
جو بایدن یک چهره کلاسیک دموکرات است و از نیروهای میانه‌رویی به حساب می‌آید که گرایشی نیز به بال راست این حزب دارند. با این همه رییس جمهور آمریکا پس از پیروزی در انتخابات تلاش کرده تا حداکثر میزان وفادارای به وعده‌هایش را، به خصوص در برابر بدنه پیشرو، جوان و دستِ چپی حزب داشته باشد.
تمرکز بایدن بر روی مشکلات اقتصادی، سرعت گرفتن اعجاب‌آور واکسیناسیون و انتصاب وزیرِ همجنسگرا را می‌توان از برجسته‌ترین این اقدامات در داخل کشورش دانست. خروج از افغانستان، بازگشت به میز برجام و به رسمیت شناختن نسل‌کشی ارامنه را نیز می‌توان بازتاب این وفاداری به بدنه رای در سیاست خارجی دانست.
اما چه چیزی بایدن را به سمت این وفاداری به بدنه رای سوق می‌دهد؟ واقعیت این است که تجربه وفاداری دولت ترامپ به شعارهایش باعث رشد رای او در انتخابات اخیر شد و نشان داد وفاداری به شعارها و وعده‌ها بیش از هر ائتلاف و تبلیغی می‌تواند ادامه کار یک دولت را تضمین کند. با همین نگاه، برای انتخابات ریاست جمهوری آینده جذب بدنه پیشرو و چپ حزب دموکرات بسیار مهم‌تر و ساده‌تر از جذب بخشی از آرای جمهوری‌خواهان است.
احیای تصویر کلاسیک از آمریکا؛ اقتدار و حقوق بشر
اما درس‌های بایدن از ترامپ تنها به وفاداری به بدنه رای خلاصه نشد و رییس جمهور فعلی آمریکا برخی کارهای ترامپ را به طور کلی کنار گذاشت. از مهم‌ترین کارهایی که بایدن برخلاف ترامپ از انجام آن‌ها سر باز زد می‌توان به "میل به توافق با هر کسی به هر قیمتی" و "نادیده گرفتن حقوق بشر" اشاره کرد.
دولت ترامپ برای توافق با ایران، کره شمالی یا عربستان حاضر بود دست به هر کاری بزند و بدون هیچ ترسی خود را تشنه و نیازمند این ارتباطات نشان می‌داد. در همین راستا ترامپ با رهبر کره شمالی دیدار کرد، به جای پادشاه عربستان، بن سلمان را به رسمیت شناخت و برای مذاکره با مقامات ایران دست به هر کاری زد و در کشورهای هم پیمان خود چیزی به نام حقوق بشر را نادیده گرفت.
با وجود کشتارهایی که عربستان در یمن انجام داد و قتل خاشقچی، ترامپ از رابطه و مذاکره با عربستان عقب ننشست و در طرف دیگر آمریکا برای فشار به ایران،سردار قاسم سلیمانی، فرمانده شهیر سپاه قدس را در سفری دیپلماتیک و در کشوری ثالث ترور کرد. حقوق بشر و آداب حداقل دیپلماسی و جنگ از دید ترامپ ذره‌ای ارزش نداشت.
بایدن اما تلاش دارد این چنین نباشد. او صراحتا گفت که با پادشاه عربستان صحبت می‌کند، از نبرد عربستان در یمن حمایت نخواهد کرد و نسل کشی ارامنه را به رسمیت شناخت، اقداماتی که به دنبال احیای تصویر آمریکا به عنوان حامی حقوق بشر است.
از طرف دیگر بایدن با وجود قول و علاقه برای بازگشت به برجام برای این کار عجله نکرد و خود را تشنه مذاکره نشان ندهد. با این اقدامات بایدن می‌خواهد تصویر خدشه‌دار شده اقتدار آمریکا را بار دیگر ترمیم کند.
حال باید دید درس‌هایی که دولت جو بایدن از دولت دونالد ترامپ گرفته است در نهایت دست آورد ملموس و روشنی برای او خواهد داشت و باعث تضمین دور دوم دولت او یا احیای جایگاه آمریکا در جهان می‌شود یا خیر.
نظر شما