رفع پنچری فوری لاستیک خودرو با چند روش ساده + آموزش پنچرگیری لاستیک‌های تیوب دار و تیوبلس

پنچری خودرو یکی از ساده‌ترین مشکلاتی است که هر لحظه و هر جا می‌تواند گریبان گیر راننده خودرو شود و از این رو آمادگی برای مواجهه با این مشکل ساده، اما اساسی یکی از مهم‌ترین اصول در تملک یک خودرو است.

شاید جالب باشد که بدانید کلمه پنچر ریشه در زبان لاتین دارد که بعدها در زبان انگلیسی به پانکچر (Puncture به معنای سوراخ کردن) و در فارسی به پنچر بدل شد.

دسته بندی پنچری

به واسطه نوع تایر و محل سوراخ شدگی می‌توان پنچری را دسته بندی کرد. تایرها به دو نوع کلی تیوب دار و بدون تیوب یا تیوبلِس تقسیم بندی می‌شوند که به واسطه این تقسیم بندی شکل طراحی و عملکرد ان‌ها کمی با هم متفاوت است.

در تایرهای تیوب دار سوراخ شدن تایر تا زمانی که به تیوب آسیبی نرساند مشکلی به وجود نمی‌آورد، اما به محض سوراخ شدن تیوب و خارج شدن باد از آن که موجب فرو نشستن تایر می‌شود می‌تواند عواقب بدتری به همراه داشته باشد. در این حالت اگر با خودرو یا موتورسیکلت پنچر مجهز به تایرهای تیوب دار، به ناگه شتابگیری یا ترمز گیری کنید ممکن است تیوب در تایر چرخیده و از ناحیه ولو (Valve) دچار پارگی شود. در این صورت جز تعویض کردن تایر هیچ راه حل دیگری باقی نمی‌ماند. به منظور پیشگیری از بروز این مشکل بهتر است به هنگام پنچری با تایرهای تیوب دار، تا جای ممکن از حرکت خودداری کنید یا در صورت لزوم به حرکت، به آرامی حرکت و یا ترمز کنید.

پنچرگیری تایرهای تیوب دار نیازمند باز شدن تایر و خروج تیوب از داخل آن و همچنین اعمال پنچرگیری از طریق چسب مخصوص یا دستگاه‌های حرارتی ویژه این کار در آپاراتی‌ها است و این بدان معناست که در صورت پنچر کردن تایر تیوب دار بهتر است از اتلاف وقت خودداری کرده و بالا فاصله تایر زاپاس را جایگزین کنید.

اما در تایرهای تیوبلس طراحی به گونه‌ای است که دیواره و کف تایر همگی ضخیم‌تر طراحی شده و وظیفه نگهداشتن هوا درون تایر را بر عهده دارند. از این رو هرگونه سوراخی که از هرجای دیواره عبور کند منجر به خروج هوا و پنچری تایر می‌شود. دقت داشته باشید که حرکت با تایر پنچر از هر نوع که باشد به دیواره تایر فشار زیادی آورده و رینگ می‌تواند به سرعت تایر را پاره کند. این اتفاق در تایرهای تیوبلس به دلیل داشتن دیواره محکم‌تر سریع‌تر اتفاق می‌افتد و از آنجایی که کل تایر وظیفه نگهداشتن هوا درون خود را برعهده دارد پارگی جداره آن به معنای بلااستفاده شدن تایر است.

اما تایرهای تیوبلس یک مزیت بسیار بزرگ در مقایسه با نمونه‌های سنتی تیوب دار دارند و آن هم امکان پنچرگیری ساده و سریع با استفاده از کیت پنچرگیری قابل حمل است که با قیمت بسیار پایین به سادگی قابل خریداری و استفاده است و از این رو به همراه داشتن آن در هر خودرو یک الزام است.

این کیت‌ها شامل دو ابزار نوک تیز و چند رشته الیاف قطور نخی آغشته به چسب مخصوص است. نحوه کار با این کیت پنچرگیری به این صورت است که ابتدا با بیرون کشیدن قطعه‌ای که موجب پنچری شده است و پیش از خروج کامل باد از تایر (یا باد کردن مجدد تایر پیش از استفاده از کیت) یکی از این ابزار نوک تیز که دارای نوک تیز و بسیار زبر است را به منظور پاکسازی و گشاد کردن محل پنچر شدگی به داخل سوراخ فرو می‌کنند و با حرکت رفت و برگشتی دیواره محل سوراخ شده را از هرگونه آلودگی پاک می‌سازند.

سپس بلافاصله درحالی که باد هنوز با فشار از سوراخ به بیرون رانده می‌شود وابسته به ابعاد سوراخ یک تا دو الیاف نخی قطور آغشته به چسب را درست از وسط در شکاف نوک تیز ابزار دیگر جایگذاری می‌کنند. سپس نوک تیز ابزار نگهدارنده الیاف را با فشار زیاد تا و اندازه‌ای (وابسته به نوع و ضخامت تایر) که حدود ۲ تا ۳ سانتی متر از دو سر الیاف از تایر بیرون بماند داخل تایر فرو می‌کنند.

شدت اصطحکاک و کوچک بودن سوراخ باعث می‌شود که هنگام بیرون کشیدن ابزار از درون سوراخ، الیاف‌های آغشته به چسب در سوراخ جا مانده و ابزار به تنهایی از سوراخ خارج شود.

درصورتی که این عمل با دقت و بر اساس ویژگی‌های سوراخ نظیر زاویه، ابعاد و عمق انجام گرفته باشد به محض بیرون کشیدن ابزار و جایگذاری الیاف درون سوراخ پنچری بلافاصله رفع شده و نشتی باد بند می‌آید. سپس مقدار اضافه و بیرون زده الیاف را تا همسطح شدن ان با سطح تایر با سیم چین یا قیچی قطع می‌کنند و تایر بلافاصله آماده باد شدن و استفاده مجدد است.

انجام صحیح این کار کمی تمرین و تجربه می‌طلبد. از این رو درصورت عدم رضایت از نحوه پنچرگیری می‌توانید بلافاصله با کمک انبردست الیاف را از تایر خارج کرد و با تکرار فرایند به نتیجه مطلوب تری رسید.

توجه داشته باشید که این نحوه پنچرگیری ویژه سوراخ در کف تایر (محل برخورد تایر با زمین) است و درصورت سوراخ شدن تایر از ناحیه دیواره، پنچرگیری با کمک دستگاه‌های حرارتی و ترمیم لاستیکی صورت می‌گیرد که به جوش دادن تایر معروف است و وابسته به شدت و میزان گسستگی دیواره نه تنها دوام نهایی تایر ترمیم شده ممکن است تحت تاثیر قرار بگیرد بلکه ممکن است به دلیل اضافه شدن چند گرم لاستیک به یک قسمت، پس از نصب تایر در رینگ نیاز به بالانس کردن کل چرخ باشد.

پنچر شدن با تایر تیوبلس روش ترمیمی بسیار ساده و ارزان قیمت دارد. کافی است که کیت ارزان قیمت پنچرگیری را با خود به همراه داشته باشید و کار کردن با آن را چند بار تمرین کنید. / خودروکار