سلام نو – سرویس بینالملل: گزارش محرمانه نهادهای اطلاعاتی آمریکا از قتل جمال خاشقچی، روزنامهنگار برجسته عربستانی با دستور بایدن منتشر شد، گزارشd که در سال ۲۰۱۸ و در دولت دونالد ترامپ تهیه شده بود و بایدن تنها آن را از طبقه بندی امنیتی خارج کرد.
بر اساس این گزارش محمد بن سلمان، ولیعهد پرنفوذ و قدرتمند سعودی، نقشهای را تأیید کرده بوده که به موجب آن نیروهای اطلاعاتی این کشور مأمور شده بودند جمال خاشقچی را یا بگیرند یا بکشند. هرچند بن سلمان به عنوان ولیعهد مسئولیت اشتباه نیروهای امنیتی را پذیرفته بود اما هیچ گاه این مسئله که این پروژه با دستور شخصی خودش پیگیری شده بود را نپذیرفت.
بعد از علنی شدن این گزارش وزارت خارجه آمریکا اعلام کرده ۷۶ شهروند عربستان را در همین رابطه تحریم و از دریافت ویزای سفر به ایالات متحده محروم خواهد کرد هر چند نام بن سلمان در این بین نبود و در نهایت نیز مجازاتی متوجه او نشد، مسئلهای که باعث شد بسیاری این سؤال را مطرح کنند که چرا آمریکا با وجود این گزارش دست به تنبیه مستقیم بن سلمان نزده است؟
اگنس کالامارد، از گزارشگران سرشناس حقوق بشر سازمان ملل از این تصمیم انتقاد کرد و گفت چنین تصمیمی مثل این است که کسی گناهکار باشد، اما دادگاه او را آزاد کند.
برای پاسخ به چرایی عدم مجازات بن سلمان از سوی آمریکا میتوان به سخنان آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا نگاه کرد که در واکنش به این انتقادها گفت اقدامات اخیر آمریکا برای گسست در روابط دو کشور نیست و روابط میان عربستان و آمریکا بزرگتر از هر فرد دیگری است. فرد مورد نظر وزیر خارجه آمریکا میتواند بن سلمان یا خاشقچی باشد.
کنترل بن سلمان بله؛ ویران کردن رابطه با عربستان نه
خبرگزاری رویترز شنبه شب در تحلیلی با اشاره به انتشار گزارش جامع اطلاعاتی آمریکا نوشت که آمریکا فعلاً قصد دارد ولیعهد سعودی را سر جایش بنشاند. این را در سخنان مقامات آمریکایی هم میشد دید. آنها به صراحت تأکید کردند که همتای بایدن در مذاکرات بین دو کشور پادشاه عربستان است؛ نه محمد بن سلمان.
از طرف دیگر برخی اخبار حکایت از این دارد که دولت آمریکا قصد دارد فروش تسلیحات به عربستان را مورد بازبینی قرار داده و احتمالاً در حد "تسلیحات دفاعی" کاهش دهد. این اقدام باعث بسته شدن نسبی دست عربستان در اقدامات نظامی مختلفش در یمن و دیگر نقاط خاورمیانه میشود.
آمریکا در حال باز تنظیم روابط با کشورهای مختلف به خصوص در منطقه خاورمیانه است و عربستان نیز از این قاعده جدا نیست. دولت آمریکا میخواهد قدرت افسارگسیخته بن سلمان را کنترل کند، اما نمیخواهد عربستان را از دست بدهد.
آمریکا به خوبی میداند دیگر شریک مطلق عربستان نیست و اوضاع با دهه ۷۰ و ۸۰ میلادی فرق کرده است. روسیه در همین مدت هم به یکی از اصلیترین شرکای نظامی عربستان تبدیل شده است. چین هم به آرامی و به دور از هیاهو در حال افزایش هر روزه نفوذ اقتصادی خود در عربستان است، نفوذ اقتصادیای که به آرامی میتواند تبدیل به نفوذ امنیتی - نظامی شود.
آمریکا هرچند میخواهد بن سلمان را سر جایش بنشاند و روابط با عربستان را از نو تنظیم کند، اما بههیچوجه نمیخواهد به گونهای به عربستان فشار وارد کند که پادشاهی سعودی به دامن چین و روسیه بغلتد. عربستان با تمام دردسرهایش از قدیمیترین متحدان آمریکا در منطقه است و ایالات متحده نمیخواهد به خاطر یک یا دو نفر این متحد قدیمی را از دست بدهد.
نمود این مسئله را میتوان در تماس تلفنی جو بایدن با ملک سلمان دید. بایدن پنجشنبه در گفتگویی تلفنی با پادشاه عربستان هرچند با او درباره مسائل حقوق بشری با او صحبت کرد، اما اشاره مستقیم به ماجرای جمال خاشقچی نداشت. دو طرف بر همکاری دوجانبه در موارد مورد توافق و همچنین مشکلات میان یکدیگر تأکید کردند.
در چنین شرایطی مجازات بن سلمان به عنوان متنفذترین چهره عربستان و شانس اول پادشاهی نه تنها روابط امروز آمریکا با عربستان را خراب میکند بلکه میتواند آینده روابط دو طرف را تیرهوتار کند، در نتیجه آمریکا منافع بلند مدت خود را قربانی حقوق بشر و عدالت نمیکند.
نظر شما