سلام نو – سرویس بین الملل: روز شمار انتخابات آمریکا اندک اندک به سمت ساعت شمار میرود و رقابت طولانی جو بایدن و دونالد ترامپ در نهایت در آستانه به نتیجه رسیدن قرار گرفته است.
یکی از مهمترین مباحث این دور از رقابت انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، نقش و تاثیر روسیه و شخص رئیس جمهور آن یعنی ولادمیر پوتین بر فضای انتخابات و کل آمریکا بود.
البته مسئله دخالت پوتین و روسیه به امروز و دیروز باز نمیگردد و پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری ۴ سال قبل همراه با نام پوتین بود. روسیه جدیترین سامان دهنده اخبار جعلی به نفع ترامپ در سال ۲۰۱۶ بود و به باور برخی در افشای ایمیلهای هیلاری کلینتون هم رد پای روسیه به چشم میخورد.
هر چند دونالد ترامپ هر گونه نقش آفرینی روسیه به نفع خود را تکذیب کرده و بایدن را رئیس جمهور محبوب روسیه، چین، ایران و کره شمالی دانسته ولی علاقه شخصی ترامپ به کاراکتر پوتین به عنوان یک رهبر قاطع و موثر غیرقابل انکار است، آن چنان که سودهای چشمگیر روسیه از دوره چهار ساله ترامپ نیز غیر قابل انکار است.
پوتین و نبرد هوشمند با غرب
به قدرت رسیدن پوتین در روسیه معادل با ظهور دورانی جدید در این کشور بحران زده بود. ولادمیر پوتین در حالی سکان هدایت روسیه را در دست گرفت که شوروی ابر قدرت چیزی جز میراث آسیبدیده نبود و بحرانهای اقتصادی روسیه را زمینگیر کرده بود. پوتین قصد داشت در بلند مدت جایگاه بینالمللی روسیه را بدون کنار گذاردن ابزارهای نظامی تقویت کند. برای همین تمرکز خود را بر سازش با غرب و بهبود اقتصادی گذاشت.
قلب تپنده مارکسیسم هرچند دکترین امنیتی و سیاسی شوروی را حفظ کرد، اما به درستی رویکرد اقتصاد خود را تغییر داد و وارد جهان سرمایهداری شد و روابط خود با اقتصاد جهانی را از سر گرفت. در یک دهه پوتین نه تنها اقتصاد روسیه را احیا کرد بلکه قدرت نظامی این کشور را به دور از جنجال توسعه داد و آماده چالش جدی با آمریکا و دنیای غرب شد.
روسیه هرچند از منظر اقتصادی به جهان سرمایهداری وارد شده بود، اما با دکترین امنیتی و سیاسی سابق خود اندک اندک در برابر نفوذ آمریکا ایستاد تا این رویارویی در مناطقی مثل سوریه و کریمه جدی شد و روسیه بعد از سالها بازوی نظامی خود را به شکل عریان وارد میدان رقابت کرد.
پوتین بایدن را میپسندد یا ترامپ؟
در این فضا متوجه میشویم که پوتین با وجود اهمیت ندادن ظاهری به ساکن کاخ سفید، به واقع اهمیت خاصی برای رئیس جمهور آمریکا قائل است و این طور نیست که بین بایدن و ترامپ تفاوتی قائل نباشد.
در نگاه اول بایدن پیر که مثل ترامپ اهل جنجال نیست گزینه بهتری برای کرملین خواهد بود، اما تنها کمی دقت لازم است تا متوجه شویم کرملین حاضر است برای پیروزی ترامپ هرکاری بکند.
بایدن ادامه دهنده راه اوباما در سیاست خارجی است، اوبامایی که یکی از موفقترین برنامههای مهار روسیه را داشت و بایدن میتواند آن برنامه را با رویکردی کلاسیکتر احیا کند. بایدن همچنین میراث دار رویکرد دموکراتها در برابر روسیه خواهد بود، حزبی که به صورت کلاسیک جدیت بیشتری در برابر روسیه داشته.
در برابر بایدن که چنین رویکردی دارد شخصی مثل دونالد ترامپ قرار دارد که با وجود وضع تحریمهای مختلف علیه روسیه و درگیرهای خرد و کلان، بیشترین سود استراتژیک را به روسها رسانده. ترامپ چنان جایگاه آمریکا در مناسبات جهانی را متزلزل کرده که پوتین سالهای سالها نمیتوانست به آن دست یابد.
ترامپ همچنین علاقهای به درگیری با روسیه ندارد و حتی اگر به چنین چیزی علاقه داشته باشد هوشمندی کافی برای چنین برخوردی را ندارد. روسیه و چین، مانند ایران اقتصادی محدود و شیوه مقابلهای روشن ندارند و برخورد با آنان نیازمند شیوههایی پیچیدهتر از آن چیزی است که در برابر ایران و کره شمالی به کار برده میشود.
نگاهی به اهداف سیاست خارجی بایدن و ترامپ نیز نشان میدهد با روی کار آمدن بایدن اولویت سیاست خارجی آمریکا از ایران و کره شمالی به سمت چین و روسیه حرکت میکند، مسئلهای که حتما خوشایند پوتین نیست. از طرف دیگر بایدن کاری را خواهد کرد که ترامپ نه علاقه و نه توانش را دارد؛ اجماع سازی علیه روسیه و رهبری دنیای غرب علیه کرملین.
نظر شما